De R in R. Kelly staat voor Roofdier

Een beroemdheid die een beschuldiging van seksueel misbruik voor zijn kiezen krijgt, roept doorgaans een tsunami van publieke verontwaardiging op. Toen in januari de duistere kanten van Marco Borsato en Ali B door BNNVARA werden onthuld, stond heel Nederland op zijn kop. Toen bleek dat Marc Overmars zich als technisch directeur bij Ajax met veel meer dingen bezighield dan alleen nieuwe spelers binnen harken, ontstond er een publieke rel die de voetballerij zelden had gezien. En toen de ongewenste intimiteiten van Michael Jackson uitvoerig aan het licht kwamen in de documentaire Leaving Neverland (2019), stonden zijn miljoenen fans plotsklaps lijnrecht tegenover elkaar.

In het geval van R. Kelly, met 75 miljoen verkochte platen een van ’s werelds succesvolste soloartiesten ooit, is er echter niemand die zich verbaast over diens talloze gruwelverhalen, slepende rechtszaken en pijnlijke aftakeling. En de reden? De #MeToo-zaak van de koning van de r&b op zich kent een rijkere geschiedenis dan de volledige carrière van al die andere daders.

We duiken even een kleine dertig jaar terug in de tijd, naar de zomer van 1994. Robert Sylvester Kelly, een kansarme twintiger uit de sloppenwijken van Chicago, maar wel eentje met een fluwelen stemgeluid, leeft zijn droom. Zijn solodebuut 12 Play wordt door fans en critici met luid gejuich onthaald, zijn eerste single Bump N’ Grind voert al wekenlang de hitlijsten aan en zijn concerten puilen uit van gillende meiden. Kortom: Kelly, die drie jaar eerder zijn eerste contract tekende bij het grote Jive Records, geldt als het grote aanstormende muziekfenomeen van Amerika. En hij is ook nog eens onzelfzuchtig; zijn muzikale talenten houdt hij lang niet alleen voor zichzelf. De hits die de muzikant voor artiesten als Michael Jackson, Billy Ocean en Toni Braxton schrijft en produceert, verkopen minstens zo goed als zijn eigen werk. ‘Ik wilde niet alleen mezelf, maar ook anderen geweldig maken’, zei Kelly daarover in een interview met GQ.

‘Ik zeg niet dat ik een heilig boontje ben, ik hou van vrouwen. Maar als je vraagt of ik graag met minderjarige meisjes het bed deel? Absoluut niet’

Seksueel misbruik

Dat mooie leventje kwam Kelly niet aanwaaien. In zijn autobiografie Soulacoaster, gepubliceerd in 2012, schreef de zanger over zijn ellendige jeugd, waarin niets liep zoals het hoorde. Zoals het ontbreken van een vaderfiguur. ‘Als ik iets zou kunnen veranderen, zou ik zeker een vader in de buurt hebben gehad. Ik zou zeker zeggen dat zijn afwezigheid mij diep raakte als jongeling, toen ik opgroeide. Wie wil er nou geen vader?’

Maar ook verhaalde hij over de wijze waarop zijn familie hem veelvuldig seksueel misbruikte, acht jaar lang. Over hoe hij op een avond als 7-jarig jongetje in slaap was gevallen voor de televisie en wakker schrok van een handtastelijk familielid. ‘Ik probeerde haar weg te duwen, maar ze stopte niet voordat ze klaar was. Achteraf zei ze: “Je kunt maar beter tegen niemand iets zeggen, anders krijg je een vreselijk pak slaag.”’

Over de impact van dit trauma zei Kelly veertig jaar later: ‘Als zoiets op jonge leeftijd gebeurt, leert het je om eerder seksueel actief te zijn dan je zou moeten zijn. Om geiler te zijn. Als je een kind een geladen pistool in de hand schuift, zal hij waarschijnlijk opgroeien als een schutter.’

Terug naar 1994. De zojuist doorgebroken Kelly wordt via zijn manager gekoppeld aan diens nichtje, Aaliyah. Deze 15-jarige zangeres geldt als de grote belofte in de wereld van r&b. Een uitgelezen kans dus voor de geniale Kelly om van haar een commercieel succes te maken. En dat lukt. Aaliyahs debuutalbum gaat zes miljoen keer over de toonbank en ze groeit uit tot de geliefde Princess of R&B.

Maar de relatie met haar twaalf jaar oudere mentor is niet alleen zakelijk, zo blijkt die zomer. Een geheime huwelijksakte, gepubliceerd door het toonaangevende muziektijdschrift Vibe, tussen Kelly en Aaliyah, veroorzaakt een schokgolf in de Amerikaanse entertainmentindustrie. Later zou ook blijken dat de zanger eraan meewerkte het benodigde en valse ID-bewijs voor de minderjarige Aaliyah te kopen, met daarop een leeftijd van 18 jaar. De titel van Aaliyahs succesvolle debuutplaat, Age Ain’t Nothing But a Number, kende plotseling een nare bijsmaak.

Het omstreden huwelijk wordt na een half jaar nietig verklaard, alle contact tussen Kelly en Aaliyah – zowel privé als zakelijk – wordt verbroken. In de media en in interviews wordt er met geen woord gerept over het opmerkelijke incident, dat bovendien geen consequenties lijkt te hebben op beide carrières. Waar het snelle succes van Aaliyah op 22-jarige leeftijd op brute wijze eindigt in een dodelijk vliegtuigongeluk, blijft het R. Kelly ook gedurende de ninetees en ver daarna voor de wind gaan. In 1996 maakt hij I Believe I Can Fly, zijn grootste hit uit zijn carrière en goed voor drie Grammy-beeldjes. Het jaar daarop wordt Kelly de eerste muzikant met een carrière als professioneel basketbalspeler. En in de jaren die volgen, rijgt hij moeiteloos de monsterhits, onderscheidingen en uitverkochte voetbalstadions aaneen.

Pornografische video’s

Rond de eeuwwisseling vertoont de mens achter het ogenschijnlijk ongenaakbare R&B-icoon serieuze haarscheurtjes. Eerst lekt The Chicago Times over een schikking die Kelly in 1996 deed na een rechtszaak met Tiffany Hawkins, die stelde te zijn misbruikt door de zanger op 15-jarige leeftijd. Toen Kelly direct daarna het contact met haar verbrak, probeerde Hawkins zelfmoord te plegen. Het krantenartikel zou ook aanwijzingen hebben dat dit incident niet op zich stond. Op de straten van de grotere steden in Noord-Amerika zouden pornografische video’s van een losgeslagen Kelly te koop zijn.

Voor het grote publiek blijft het bij geruchten, tot februari 2002, wanneer de politie van Chicago een videoband ontvangt, met daarin de artiest in een seksueel onderonsje met een 14-jarig meisje. In de tape dwingt Kelly zijn minderjarige slachtoffer hem ‘Daddy’ te noemen en zich door hem in haar mond te laten urineren. In juni van dat jaar heeft de The Pied Piper of R&B zijn eerste publieke aanklacht aan zijn broek hangen. En wel voor het maken van kinderporno.

Een dergelijke beschuldiging zou vandaag de dag het einde betekenen van je carrière, hoe beroemd je ook moge zijn. Twintig jaar geleden lag dat nog heel anders. Vier maanden na het uitlekken van de beruchte tape verschijnt Ignition (Remix), een van Kelly’s best verkopende en meest geliefde hits. Ook in de jaren die volgen manifesteert de zanger met de zwoele stem zichzelf zoals hij altijd al deed; met seksueel getinte, randje pornografische songteksten en vulgaire thema’s, alles onder het imago van een onverzadigbare seksgod. Ondanks waarschuwingen van zijn advocaten om pas op de plaats te maken.

In 2008, ruim zes jaar na de aanklacht, moet Kelly zich in de rechtszaal verdedigen tegen het beruchte filmpje. Het 14-jarige slachtoffer, inmiddels twintig, besluit om onbekende redenen niet te getuigen tegen Kelly. Haar ouders evenmin. Ook de zanger zelf ziet af van een getuigenis. In zijn autobiografie schrijft de zanger hoe hij van de aanklagers een deal krijgt aangeboden: beken schuld en accepteer acht maanden achter tralies. Weiger en riskeer daarmee vijftien jaar cel. Kelly weigert, dwars tegen het advies van zijn eigen advocaten en zaakwaarnemers in. “Zeg niet dat we je niet gewaarschuwd hebben,’ klinkt het vanuit zijn eigen kamp. Tot ieders verbazing wordt de zanger vrijgesproken. Reden: het slachtoffer kan niet 100 procent geïdentificeerd worden als een minderjarige.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest het op Blendle.

In het artikel lees je meer over R. Kelly. ‘Op 11 juli van dat jaar wordt de zanger gearresteerd op verdenking van mensenhandel, afpersing, seksuele uitbuiting en gedwongen prostitutie. Ruim twee jaar later staat hij terecht in New York. In het zes weken durend proces doen maar liefst 45 getuigen hun verhaal.’