Leon Verdonschot: 'Henri Bontenbal maakte een afspraak met dit kabinet en dat bleek een bittere les'

Beste CDA-leider Henri Bontenbal,

Zelfs wie heel rechts is en bijvoorbeeld het strengste asielbeleid aller tijden ooit sinds het ontstaan van de mens wilde en het minst strenge milieubeleid aller tijden ooit sinds het ontstaan van de (in dat geval: verzonnen!) klimaatcrisis, kán met geen mogelijkheid ter wereld blij zijn met dit kabinet. Om de doodeenvoudige reden dat het niks dóét. Elk dossier staat stil. Donald Trump schiet elke dag tot vreugde van zijn achterban een machinegeweer vol decreten leeg, maar onze BBB-minister van Landbouw heeft vooral het vorige beleid (en het daarbij horende geld voor boeren) weggegooid en onze PVV-minister van Asiel krijgt niet eens voor elkaar dat de grootste overlastgevers in Ter Apel binnen moeten blijven.

De reden van al het gebrek aan daadkracht en visie zit ingebakken in de totstandkoming van dit kabinet. Vier partijen hebben hun eigen prioriteitenlijstjes afgevinkt, die op een stapel gelegd, er een nietje doorheen gejast en dat een regeerakkoord genoemd. En vervolgens een man zonder mandaat, relevante ervaring of een partij opgezadeld met de regie over het geheel, terwijl ze zelf die man en hun ministers continu openlijk afvallen.

Omdat een kabinet zonder overkoepelende visie continu paniekvoetbal speelt, zou je heel voorzichtig moeten zijn om afspraken met ze te maken. Want alles kan veranderen, iedere dag weer, als vier partijen het zelf nergens over eens zijn, en zelfs hun eigen ministers openlijk afvallen met ‘No way’-tweets. 

U deed het toch met een akkoord over de onderwijsbegroting, die het kabinet dankzij steun van vier oppositiepartijen alsnog over de streep kreeg. Dankzij dat akkoord werd nog steeds bezuinigd op onderwijs, maar dan mínder. Sommige mensen zien in werkelijk íédere druppel een halfvol glas.  

Geen van de regeringspartijen verdedigde die onderwijsbezuinigingen inhoudelijk, zoals ze eerder stelden de btw-verhoging op onder meer media, sport en cultuur zelf ook heel vervelend te vinden. Alsof het allemaal natuurwetten zijn in plaats van politieke keuzes. Voor alternatieven toonden ze zich echter doof, waardoor de oppositie overwoog in de Eerste Kamer te stemmen tegen het volledige belastingplan, waar die btw-verhoging onderdeel van was.  

En toen kwam er alsnog een compromis. Een heel raar compromis. CDA, D66, ChristenUnie en SGP stemden in de Eerste Kamer tóch voor het belastingplan met daarin de btw-verhogingen vanaf 2026. Maar in ruil voor die steun beloofde minister Heinen van Financiën alles op alles te zetten ze weer terug te draaien voor ze ingaan. Een belofte. Maar geen garantie. Het heette een ‘herenakkoord’ te zijn. En nu lijkt die btw-verhoging alsnog door te gaan. Want helaas: niet gelukt een alternatief te vinden. 

Een zeer bittere les, Henri Bontenbal. Onthoud: voor een herenakkoord moet aan béíde kanten van de tafel een heer zitten.