Is Ziz LaSota de nieuwe Charles Manson? Amerikaanse sekte betrokken bij 6 moorden

Het was dinsdag 23 september 2025 en er kwamen twee van moord verdachte Zizianen de rechtszaal in Fairfield, Californië binnen. Rechter Healy waarschuwde transpersonen Alexander Leatham en Suri Dao dat ze zich moesten gedragen, anders zouden ze direct terug naar de gevangenis worden gestuurd. De boodschap leek even over te komen, maar Leatham schreeuwde volgens een aanwezige ‘als een soort mantra’ de zin die ze vaker schreeuwt: ‘Where have all the good men gone and where are all the gods!’

Het deed het imago van de Zizianen geen goed en de vrees is dat dit de komende maanden alleen maar erger wordt. Rechts zal de transgenderhaat nog eens extra aanwakkeren, maar daar was Leatham niet mee bezig toen ze met haar handen achter haar rug vastgebonden voor de zoveelste keer door rechter Healy uit de rechtbank werd gezet. 

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Leatham en Dao staan terecht voor een misdaad die Amerika al in 2022 schokte. Het geweld had uit een film kunnen komen en werd het begin van een tragedie vol actie met zeer aparte hoofdrolspelers. De datum: 15 november 2022. De 80-jarige booteigenaar Curtis Lind schoot die dag een 31-jarige vrouw dood. Dat was duidelijk uit zelfbescherming, daar waren bijna alle Democraten en Republikeinen het voor deze ene keer over eens.

Het slachtoffer heette Emma Borhanian, een ex-werknemer van Google. De reconstructie verbijsterde truecrimefans en de nasleep zou dat nog veel meer doen. Emma, Alexander Leatham en Suri Dao waren lid van een sekte-achtige groep die De Zizianen werden genoemd. Leider Ziz LaSota is lang, heeft blonde krullen en viel extra op door vaak een zwarte cape te dragen. Ziz werd geboren als Jack Amadeus LaSota, groeide op in Alaska en heeft twee broers en twee zussen. Als jongen was Jack vaak depressief, in blogs schreef Ziz daar later indringend over. 

Extreme onlinegroep

Jack ging computerwetenschappen studeren aan de Universiteit van Alaska, zijn vader gaf daar ook les. Jack verhuisde in 2016 op 25-jarige leeftijd naar de Bay Area bij San Francisco. Hij ging werken bij een techstart-up en sprak af met mensen die rationalisten werden genoemd, volgens The New York Times ‘een zeer cerebrale, extreme onlinegroep van technerds die zich toeleggen op het verbeteren van de wereld (...) en die zich ernstig zorgen maken over de vraag of kunstmatige intelligentie de mensheid zal vernietigen’. 

Jack raakte geobsedeerd door AI en rationalisme. Hij las posts over dit onderwerp op het rationalistische onlineforum LessWrong, opgezet door een van de belangrijkste rationalisten Eliezer Yudkowsky. Jack en vele anderen adoreerden Yudkowsky, maar vrolijker werden ze er niet van. Zo is Yudkowsky de auteur van het in september 2025 verschenen boek met de titel Why Superhuman AI Would Kill Us All. 

Jack slikte inmiddels hormonen om van geslacht te veranderen en plaatste bijdragen op LessWrong. Ziz, zoals ze zich voortaan noemde, discussieerde via haar blog en op LessWrong met andere rationalisten, en dan met name over de mogelijkheid dat artificiële intelligentie de wereld zal vernietigen. Is AI nu levensgevaarlijk of zal het meevallen? Ziz maakte zich zorgen om een gedachte-experiment dat bekend raakte als de Roko’s Basilisk. Het is een theorie die ervan uitgaat dat toekomstige, superintelligente AI wraak zal nemen op mensen die ooit de progressie van kunstmatige superintelligentie probeerden te verhinderen, daarom konden de specialisten het maar beter wel bouwen. 

Op haar blog schreef Ziz: ‘Ik kwam uiteindelijk tot de overtuiging dat ik, als ik zou blijven proberen de wereld te redden, tot het einde van het universum zou worden gemarteld door een coalitie van vijandige AI’s.’ Ziz was toch bereid haar leven op te offeren om de mensheid te redden, want ze zag de dreiging van AI ‘het belangrijkste probleem in de wereld’.

Het was rond deze periode dat gematigde rationalisten bang voor haar werden. Ziz stopte met het eten van dierlijke producten, prees geweld als de enige manier om de wereld te redden en ging zich beschrijven als een ‘vegan transgender anarchist rationalist’. Na een lange discussie op haar blog over tv-serie The Office en de toekomst van AI schreef ze: ‘Ik besefte dat ik mensen niet meer kon uitstaan. Zelfs geen rationalisten meer. En ik zou de rest van mijn leven helemaal alleen doorbrengen.’

Ziz bleef niet alleen, maar creëerde een sekte-achtige omgeving met rond de twaalf mensen die precies hetzelfde als de grote leidster moesten denken. De meeste volgelingen waren veganist en transgender, dat zou later door rechts in elk bericht worden benadrukt. De Zizianen, zoals ze gingen heten, raakten geobsedeerd door een theorie die er volgens de leider op neerkwam dat ze ‘geen enkele confrontatie’ mochten schuwen. 

Het zwaard stak nog in zijn borst toen andere Zizianen rond de vijftig keer op Lind instaken. ‘Het voelde alsof iemand mijn nek er probeerde af te zagen’

De vrees voor een geweldsuitbarsting steeg. De beheerders van het forum LessWrong verboden Ziz nog berichten te plaatsen, bijeenkomsten van rationalisten werden streng bewaakt. Een rationalist zette de website Zizians.info op en waarschuwde potentiële nieuwe Zizianen met teksten als: ‘Ziz is een meestermanipulator en extreem bekwaam in het verkopen van onzin-ideeën.’ 

Ziz’ reactie stemde niet geruster. Ze maakte lijstjes met mensentypes die ‘airlocked’ moesten worden en bijna alle rationalisten wisten dat airlocken in de gamewereld doodmaken betekent. In november 2019 protesteerden de Zizianen, verkleed als Guy Fawkes (een moordlustige Engelse samenzweerder die in 1606 ter dood werd veroordeeld) bij een gebouw met rationalisten.

Ziz en haar volgelingen deelden flyers uit waarin stond dat rationalisten de grootste talenten uit de techwereld aan AI lieten werken zonder aan de gevaren voor de mensheid te denken, dat kon niet anders dan tot ondergang leiden. De rationalisten belden de politie, Ziz en haar volgelingen werden gearresteerd. Volgens ooggetuigen leek het alsof ze in tongen spraken. Daar werden zelfs de meest ervaren agenten een beetje bang van. 

De Zizianen werden aangeklaagd en moesten zich de maanden erna zo nu en dan melden in de rechtszaal voor een zitting. Ziz gehoorzaamde eerst nog, maar op een dag kwam ze niet opdagen en er werd een arrestatiebevel voor haar uitgevaardigd. Familieleden zeiden in augustus 2022 helaas slecht nieuws te hebben. Volgens haar zus was Ziz ergens in de Bay Area van een boot gevallen.

Niemand kon haar vinden, ze was ongetwijfeld verdronken. Een journalist uit Alaska schreef een in memoriam. Jack ‘Ziz’ LaSota was een goed mens die erg had gehouden van ‘avontuur, vrienden en familie, muziek, blauwe bessen, fietsen, games en dieren’ en toen leek het er wel heel erg op dat de onbetwiste leider van De Zizianen was overleden. 

Haar volgelingen woonden die zomer op een terrein in de Bay Area. De Zizianen betaalden de bejaarde verhuurder Curtis Lind 2000 dollar per maand voor onderdak, maar daar kwam een einde aan door covid. Gouverneur Gavin Newsom bepaalde dat er door de epidemie voorlopig geen huisuitzettingen mochten worden uitgevoerd en de Zizianen maakten daar gebruik van door geen huur meer te betalen.

Lind dreigde de Zizianen na het einde van de maatregelen met uitzetting en eiste de achterstallige huur op, met rente erbij. Een Ziziaan waarschuwde Lind op 15 november 2022 dat ze lekkage hadden, Lind besloot toch maar weer te helpen. Bij binnenkomst kreeg hij een klap op zijn hoofd, Ziziaan Alexander Leatham viel hem aan met een samoeraizwaard.

De rechterkant van Linds schedel was ingedeukt en het zwaard stak nog in zijn borst toen andere Zizianen rond de vijftig keer op hem instaken. ‘Het voelde alsof iemand mijn nek er probeerde af te zagen,’ zou Lind bij zijn verhoor zeggen. Hij was even buiten bewustzijn, kwam weer bij, pakte zijn pistool en schoot Ziziaan Emma Borhanian dood. Linds rechteroog werd drie keer doorboord en hij verloor zijn gezichtsvermogen. 

Moord op ouders

Op 2 januari 2023 werden in het plaatsje Chester Heights in de staat Pennsylvania de lichamen gevonden van de 72-jarige Richard Zajko en zijn 69-jarige echtgenote Rita. De vrouw was van achteren door haar hoofd geschoten, Richard kreeg kogels in zijn rechterhand en slaap. Het echtpaar was drie dagen daarvoor vermoord, hun dochter werd de voornaamste verdachte. Volgens de politie sloot Michelle Zajko zich aan bij de Zizianen na het doden van haar vriendin Emma Borhanian door de oude man Lind. Michelle vond troost bij de dood gewaande Ziz LaSota en ze kregen een hechte band door hun verdriet over Borhanians dood. 

Agenten ontdekten dat Michelle vlak voor de dubbele moord een handpistool had gekocht en met dat wapen leken haar ouders te zijn vermoord. De agenten achtervolgden Michelle naar een hotel in Chester, Pennsylvania en daar vonden ze de dochter met Ziz LaSota en een Ziziaan genaamd Daniel Blank. Ze waren alle drie verdacht van de dubbele moord en werden gearresteerd. Na een ondervraging en een onderzoek moesten Blank en Zajko worden vrijgelaten wegens een gebrek aan bewijs, Ziz werd aangeklaagd vanwege haar rol bij het protest tegen de rationalisten in 2019, haar vlucht en in scène gezette dood. Agenten sloten haar op in de gevangenis, een vertrouweling betaalde haar borgsom, ze kwam vrij en vluchtte. 

Michelle Zajko wordt nog steeds verdacht van de moord op haar ouders en agenten denken dat ze ook betrokken is bij een misdaad die voor nog veel meer commotie zorgde. Het gebeurde op 17 januari 2025. De 82-jarige Curtis Lind woonde nog steeds op zijn stuk land in het Californische Vallejo. Die dag liep hij naar buiten, Zizianen vielen hem net als in 2022 aan met messen en sneden dit keer zijn keel echt helemaal door.

Lind stierf, het motief leek niet heel moeilijk te achterhalen, want Lind zou de belangrijkste getuige zijn in een rechtszaak die op 21 oktober aanstaande volgens de laatste berichten zal worden gehouden. De verdachten zijn de Zizianen die hem op 15 november 2022 wilden vermoorden: Alexander Leatham en Suri Dao. De hoofdverdachte van de moord op Curtis Lind is een 22-jarige computerprogrammeur en Ziziaan Maximilian Snyder, afgestudeerd aan de Universiteit van Oxford.

In een verklaring noemde Snyder zich een voormalige student van de bekendste rationalist Eliezer Yudkowsky, maar hij raakte ‘gedesillusioneerd’ door zijn handelingen en zo werd hij een Ziziaan. Ziziaan Michelle Zajko, verdacht van de moord op haar ouders, kocht volgens de politie de wapens die door Snyder op 17 januari 2025 werden gebruikt. 

Drie dagen na de moord op Curtis Lind reden twee Zizianen genaamd Felix ‘Ophelia’ Bauckholt and Teresa Youngblut in een blauwe Toyota Prius uit 2015 door de staat Vermont richting Canada. Om kwart over drie in de middag werden ze aangehouden door grensagent David Christopher Maland en twee collega’s. De Zizianen wisten niet dat ze al meerdere dagen waren gevolgd omdat een hotelwerknemer hun signalement had doorgegeven wegens verdacht gedrag. Zo droegen de geboren Duitser Bauckholt en Teresa Youngblut zwarte gevechtskleding en een van de twee had ‘een vuurwapen in een holster’ bij zich. 

Ze kregen bezoek van agenten en beweerden in Vermont te zijn om onroerend goed te kopen. Bauckholt en Youngblut gingen naar de Walmart om aluminiumfolie te kopen en reden weg. In hun auto lagen een helm, munitie, nachtkijkers, walkietalkies en magazijnen voor geweren. Hun smartphones waren in aluminiumfolie gewikkeld om te verhinderen dat ze konden worden getraceerd. 

David Maland en twee andere agenten slaagden er toch in ze aan te houden. De Toyota Prius stopte, de Zizianen stapten uit, Youngblut schoot op de agenten en ook Bauckholt probeerde te schieten. De agenten vuurden terug, Bauckholt werd gedood, net als grensagent Maland, een 44-jarige Air Force One-veteraan die op het punt stond te trouwen. 

Er verschenen veel artikelen en nieuwsitems over de Zizianen. Journalisten maakten de vergelijking met de sekte van Charles Manson, die mensen vermoordde. In een krant uit San Francisco verscheen op 26 februari 2025 een groot artikel met als kop: ‘Is the Bay Area group about to join a list of infamous California cults?’ Moorden leek er ook bij de Zizianen bij te horen en niemand kon voorspellen waar hun bloeddorst zou eindigen. 

Ziz werd die maand gearresteerd met Michelle Zajko en Ziziaan Daniel Blank. In de rechtbank moet Ziz zich onder andere verantwoorden voor aanklachten die nog uit 2019 komen: huisvredebreuk, verzet tegen arrestatie en een aantal overtredingen van de wapenwet. Volgens de aanklagers heeft ze een nog veel grotere misdaad begaan en dat is het aanzetten van de geweldsexplosie die inmiddels aan zes mensen het leven heeft gekost. Ziz ontkent via haar advocaat de beschuldigingen en zei in een verklaring dat ze ‘compleet en ondubbelzinnig onschuldig is aan de aanklachten die in deze zaak zijn ingediend’. 

De 34-jarige Jack ‘Ziz’ Lasota stond in februari 2025 voor het eerst terecht in Allegany County Detention Center in de stad Cumberland in Maryland. Ziz eiste van de rechter via een videoverbinding dat ze heel snel veganistisch voedsel moest krijgen, dieren en melkproducten maakten haar ziek. Bij Fox News moesten ze schamper lachen om deze eis en niemand stelde voor het eten dan maar te regelen. Ziz onderbrak de rechter meer dan eens, verzocht hem met een zwakke stem vrij te laten op borgtocht en ze zei: ‘Ik sterf wellicht van de honger als u niet ingrijpt. Het is belangrijker dan deze hele hoorzitting, of wat het ook is.’ 

Volgens de aanklagers leidde Ziz de aandacht af van haar schuld aan zes doden en ze probeerden de rechter nogmaals duidelijk te maken dat de verdachte niet zomaar een gevangene was, maar de leider van een extremistische groep die gewapend door het land was gereisd. Ziz kreeg bovendien al ‘vanaf het begin’ alleen maar plantaardig voedsel en de rechter wees haar verzoek tijdelijk vrij te komen af. 

Zwaarbewapende bewakers

Op 1 juli 2025 verscheen Ziz opnieuw in Cumberland, Maryland voor de rechter. Ze kwam in handboeien de zaal binnen, maar het lukte haar toch ook een stapel papieren naar een tafel te brengen. Michelle Zajko, Daniel Blank en hun advocaten zaten naast Ziz en hun raadsmannen. Zwaarbewapende bewakers letten alleen maar op de Zizianen. Rechter Michael Twigg was wel even bezig om alle aanklachten voor te lezen. Alle drie antwoordden ze ‘not guilty’ op de beschuldigingen en ze vroegen om een gezamenlijk proces, een verzoek dat werd ingewilligd. Een jury moet bepalen of ze schuldig zijn, de straffen kunnen oplopen tot ver boven de 20 jaar. 

Alexander Leatham riep in de rechtszaal: ‘Ik heb niets verkeerds gedaan! Dit is een showproces om de genocide op transgenders te coördineren!’

Op 4 september 2025 vond er een volgende zitting plaats die veel aandacht trok. De Zizianen Alexander Leatham en Suri Dao werden onder extreem zware begeleiding de rechtszaal van Fairfield, Californië binnengeleid. Leatham en Dao vielen volgens de aanklagers in 2022 de 80-jarige Lind aan met messen en een samoeraizwaard. Lind schoot, doodde Ziziaan Emma Borhanian en verwondde Leatham. Hij moest de kroongetuige worden op Leathams en Dao’s rechtszaak, maar dat kon dus niet omdat hij door Ziziaan Maximilian Snyder werd vermoord. 

Leatham en Dao worden ook verantwoordelijk gehouden voor Borhanians dood volgens de Californische felony murder-regel. Dat houdt in dat mensen die tijdens een misdaad in de buurt waren medeschuldig kunnen zijn. De redenatie in dit geval: de dood van Borhanian door Linds pistool was zelfverdediging en de overledene zou nog hebben geleefd als Leatham en Dao Lind niet hadden aangevallen.

Hun inhoudelijke strafzaak zou eigenlijk in april plaatsvinden, maar is uitgesteld tot oktober. De aanklagers vinden dat zorgwekkend. De voornaamste getuige tegen de twee is bijna even oud als Curtis Lind toen die werd vermoord en aanklager Shapiro sprak de vrees uit dat de getuige voor de rechtszaak zal sterven of tegen die tijd dement is, want hij gaat fysiek en geestelijk sterk achteruit. 

Leatham vond het allemaal onzin en schreeuwde er steeds doorheen. Ze had een papiertje tussen haar geketende handen en las op luide toon voor: ‘Ik ben een onschuldige vrouw! Ik heb niets verkeerds gedaan! Dit is een showproces om de genocide op transgenders te coördineren!’ 

Rechtse journalisten haalden veel plezier uit die woorden en dan citeerde Leatham ook nog eens een parafrase op een Bob Marley-tekst: ‘What will you do when they come for you?’ Leatham bezorgde extreemrechtse Amerikanen nog veel meer mooie momenten door haar gevangenisbewakers ervan te beschuldigen dat ze Leatham weigerden oestrogeen te geven. Daardoor werd haar volledige transitie tot vrouw opzettelijk gedwarsboomd, hoe kon dat ook anders in Trumps Amerika? 

Verder wilde ze ook kwijt dat ze was ‘ontvoerd door een bende van bruten met dode ogen’. Daarmee doelde ze waarschijnlijk op de agenten die haar arresteerden en ze riep de zinnen die haar mantra zouden worden: ‘Waar zijn de goede mannen en waar zijn de goden?’ Kenners van jarentachtighits wezen erop dat de zin uit Hold Out For a Hero van Bonnie Tyler komt, in 1984 gemaakt voor de film Footloose. Het lijkt een noodkreet om een diep verlangen naar een superheld te uiten, een man of god die de mensheid redt. Leatham herhaalde Bonnie Tylers hittekst meer dan tien keer op bijzonder onzuivere toon en pas toen werd ze door drie beveiligers verwijderd uit de rechtszaal. 

Ziziaan Teresa Youngblut moest zich twee dagen later verantwoorden in de rechtbank van het stadje Burlington, Vermont. Ze ontkende de grensagent David Maland te hebben doodgeschoten, dat moest echt een ander zijn geweest. Teresa was 21 jaar, viel op door haar paardenstaart en vlechtjes en droeg een ruimzittend shirt, een mondkapje en baggy pants. Bij binnenkomst zwaaide haar moeder naar Teresa en haar ouders lachten naar hun kind toen ze in handboeien de rechtszaal werd uitgeleid.

Niemand kon aan Teresa zien of merken dat de aanklagers haar de doodstraf willen geven. Een van Trumps discipelen Pam Bondi, minister van Justitie, heeft daar nadrukkelijk op aangedrongen en sinds de moord op Charlie Kirk door een 22-jarige met een transpersoon als partner is de wraakzucht op de Zizianen alleen maar toegenomen. 

Angst voor nieuw geweld is er ook, zeker bij traditionele rationalisten. Volgens schattingen zijn er nog zeker zes Zizianen op vrije voeten en wie zegt dat zij geen nieuwe aanvallen of moorden voorbereiden? Een specialist van de rationalistenbeweging noemde het in The New York Times ‘een alles-of-nietssituatie’.

Er zijn twee stromingen ontstaan. De ene groep rationalisten denkt nog steeds dat AI ‘alle problemen oplost, zolang het succesvol wordt aangestuurd’. De Zizianen geloven niet meer dat dit mogelijk is en weten zeker dat AI ‘letterlijk iedereen’ zal doden. Het is te laat om nog in te grijpen en zo dreigen de Zizianen een ‘doomsday cult’ te worden, een sekte met verwarde mensen die een snel einde van de wereld als onomkeerbaar zien en daardoor tot alles in staat zijn, tot nog veel meer moorden en/of collectieve zelfmoord aan toe.