Welke partij verloor het hoogste aantal zetels (29!) ooit in Nederland?

Een politieke aardverschuiving: de verkiezingen van 2017

In maart 2017 gingen Nederlanders opnieuw naar de stembus na een roerige kabinetsperiode van VVD en PvdA. Het land kampte met de nasleep van de economische crisis, spanningen rond migratie en een groeiend wantrouwen richting traditionele partijen. De PvdA, geleid door Lodewijk Asscher, probeerde afstand te nemen van de impopulaire bezuinigingen die het samen met premier Mark Rutte had doorgevoerd. Veel kiezers namen de sociaaldemocraten kwalijk dat ze te weinig opkwamen voor hun traditionele achterban.

De grootste nederlaag ooit: het PvdA-drama van 2017

De uitslag was historisch: de PvdA zakte van 38 naar slechts 9 zetels – een verlies van 29 zetels, het hoogste aantal ooit in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. In bastions als Amsterdam, Groningen en Rotterdam, ooit PvdA-bolwerken, stroomden stemmen weg naar GroenLinks, D66 en de SP. Ook rechtse partijen als de VVD en PVV profiteerden van de verschuiving. De eens machtige partij, die decennialang regeringen vormde, werd plots gereduceerd tot een fractie van haar vroegere omvang.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Van politieke val naar fusie: hoe de PvdA en GroenLinks elkaar vonden

De klap van 2017 dwong de PvdA tot diepgaande zelfreflectie. De partij, ooit een vanzelfsprekende machtsfactor, moest haar bestaansrecht opnieuw definiëren. Onder Lodewijk Asscher en later Lilianne Ploumen probeerde de PvdA weer aansluiting te vinden bij haar sociaal-democratische wortels, met nadruk op bestaanszekerheid, eerlijke lonen en kansengelijkheid. Toch bleef herstel uit: de partij bleef steken op 9 zetels na de verkiezingen van 2021.

Uiteindelijk leidde die zoektocht naar herstel tot een historische stap: de fusie met GroenLinks. Onder leiding van Frans Timmermans besloten beide partijen hun krachten te bundelen om het linkse sociaaldemocratische geluid in Nederland te versterken. De samenwerking markeerde een begin van een nieuw tijdperk voor beide partijen. In 2023 behaalde de fusiepartij GL-PvdA 25 zetels. De partij stagneert de afgelopen maanden in de peilingen. Volgens de huidige voorspellingen van Ipsos I&O zouden onder Timmermans 22 zetels worden behaald op 29 oktober.