Wat er écht gebeurt na de Tweede Kamerverkiezingen: binnenkijken bij de formatie in Den Haag

De verkiezingsnacht is nog maar het begin

Woensdag is het zover. Nederland gaat naar de stembus en kiest een nieuw parlement. Maar dan: de Tweede Kamerverkiezingen zijn voorbij. Daarna begint een lastige fase van onze democratie: de kabinetsformatie. Omdat in Nederland zelden één partij de meerderheid haalt, moeten partijen samenwerken. Dat is vaak een kwestie van eindeloos praten, bellen en compromissen sluiten. Vooral wanneer grote partijen zoals de PVV worden uitgesloten, is het vormen van een meerderheid een lastige kwestie.

In de eerste dagen na de verkiezingen treden de verkenner(s) en informateur aan. Zij onderzoeken welke partijen met elkaar kunnen samenwerken. Hun doel: een stabiele meerderheid vinden en de basis leggen voor een nieuwe coalitie. Achter de schermen wordt intensief onderhandeld. Wie mag meedoen, welke thema’s zijn heilig, en waar valt over te praten?

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Politiek is mensenwerk (en ego’s botsen hard)

Een coalitie vormen draait niet alleen om zetels, maar ook om persoonlijkheden. Partijleiders die elkaar maandenlang bestreden, moeten plots samenwerken. Vertrouwen is de sleutel, maar niet altijd vanzelfsprekend.

De informateur probeert bruggen te slaan, de formateur (beoogd premier) werkt toe naar concrete afspraken. Toch lopen veel formaties vast op botsende ego’s of onverenigbare standpunten. Dat maakt de Nederlandse politiek traag, maar ook uniek: samenwerking is hier geen luxe, maar noodzaak. Wanneer de formateur nieuwe bewindslieden heeft uitgekozen, worden deze beëdigd door de koning. Daarna presenteert het kabinet zich in de Tweede Kamer met een regeringsverklaring.

De deal van Nederland

Na weken of maanden onderhandelen ligt het regeerakkoord op tafel. Dit is een document vol plannen, beloftes en compromissen. Maar dat akkoord is slechts het begin. De Tweede Kamer blijft controleren, oppositiepartijen blijven kritisch, en zelfs binnen de coalitie kan het flink schuren. De formatie is dus geen sluitstuk van de verkiezingen, maar het startschot van een nieuwe politieke realiteit. Achter de schermen wordt de toekomst van Nederland bepaald. Niet door slogans, maar door deals aan de onderhandelingstafel.