Hoe Halloween écht ontstaan is: de verborgen geschiedenis achter het feest

31 oktober viert men Halloween, maar hoe is dit feest nou echt ontstaan en hoe heeft het zich door de tijd heen ontwikkeld?

Ook Donald en Melania Trump vieren Halloween

De oude Kelten en hun overgangsritueel

Al ruim 2.000 jaar geleden vierden de Kelten een feest dat het moderne Halloween voorafging: Samhain (uitgesproken als 'sou-when'). Het woord betekent letterlijk ‘einde van de zomer’ en markeerde de overgang van de oogsttijd naar de donkere winterperiode. Volgens de Kelten werd op deze avond de grens tussen de wereld van de levenden en de doden dunner, waardoor geesten konden terugkeren naar hun vroegere huizen.

Tijdens Samhain werden vee geslacht, botten verbrand in heilige vuren ('bone fires' oftewel bonfires) en voorraden aangelegd voor de winter. Het was een moment van herdenking, bescherming en voorbereiding op wat komen ging. Hoewel veel van deze rituelen slechts fragmentarisch bekend zijn, tonen ze aan hoe diep het feest verbonden was met de natuur, het leven en de dood.

Van heidense traditie naar kerkelijk feest

Met de opkomst van het christendom probeerde de kerk heidense rituelen te integreren in haar eigen feestdagen. Zo werd All Saints’ Day (Allerheiligen) op 1 november geplaatst, waardoor de avond ervoor bekend werd als All Hallows’ Eve, het huidige Halloween. Hierdoor overleefde de viering de tand des tijds, zij het met een andere betekenis.

Een Halloweenkaartje uit de jaren 10 van de vorige eeuw.

De focus verschoof van offers aan geesten naar gebeden voor zielen. Toch bleven de oude symbolen en gebruiken, zoals licht, vuur en verkleedpartijen wel bestaan. Zo ontstond een feest waarin geloof, angst en folklore met elkaar verweven raakten.

De moderne viering

Vandaag de dag is Halloween een feest vol plezier, creativiteit en spektakel. Toch weerspiegelt het nog altijd de oude thema’s van transformatie en herdenking. Maskers en kostuums vinden hun oorsprong in het idee dat mensen zich konden verbergen voor dolende geesten, terwijl kaarsen en pompoenen symbool staan voor bescherming en licht in het donker.

Donald en Melania Trump ontvangen verklede kinderen tijdens Halloween.

Hoewel Halloween nu vooral draait om snoep, feesten en decoraties, blijft de symboliek hetzelfde: het vieren van de grens tussen leven en dood, licht en duisternis, verleden en heden.

Halloween in Amerika: van volksfeest tot miljoenenindustrie

In de Verenigde Staten is Halloween uitgegroeid tot een cultureel en economisch hoogtepunt van het jaar. Jaarlijks geven Amerikanen miljarden uit aan kostuums, decoraties en snoep. Zelfs het Witte Huis viert mee: presidenten openen hun deuren voor verklede kinderen. Ook beroemdheden zoals Heidi Klum maken elk jaar indruk met spectaculaire Halloweenfeesten, met bijbehorende outfits.

Heidi Klum verkleed als worm in 2022.

De invloed van Halloween reikt ver buiten de VS. Door social media en streamingplatforms verspreiden trends, make-uplooks en decoratie-ideeën zich razendsnel wereldwijd. Winkels spelen hier handig op in met steeds vroegere en grotere campagnes. Halloween is daarmee niet alleen een feest van tradities, maar ook van creativiteit, commercie en gemeenschap. Het is een eeuwenoud ritueel dat in de moderne tijd levendiger is dan ooit.

Historie
  • Worldhistory
  • NL Beeld / Capital Picture/Instar/Album