Leon Verdonschot

'Na God is ook de biologie dood; alles gaat over identiteit'

Open brief van columnist Leon Verdonschot aan Amsterdams gemeenteraadslid Tirza de Fockert (GroenLinks).

Leon Verdonschot

Beste Amsterdams gemeenteraadslid Tirza de Fockert,

Een tijd geleden zag ik allemaal berichten langskomen over het bedrijf Always, dat verwijzingen naar vrouwelijkheid verwijdert van maandverbanden. Omdat niet iedereen die menstrueert zichzelf als vrouw beschouwt. Whatever, Always. Ik heb niets te zoeken in het schap met maandverband, dus ben ook niet de meest aangewezen persoon om een mening te hebben over de producten in dat schap. 

Wat ik me toen niet realiseerde, is dat dit ook consequenties heeft voor onze taal. Dat er na ‘mensen van kleur’ en ‘wit’ en alle toevoegingen aan LHBTI nu een nieuwe term is bijgekomen: ‘mensen die menstrueren’. Ik verzin dit niet, ik citeer uit een bericht van u, GroenLinks-raadslid in onze hoofdstad, over ‘menstruatiearmoede’: vrouwen die geen geld hebben voor maandverband of tampons. 

Shit. Daar ging ik al. ‘Vrouwen’. Het is nu dus ‘mensen die menstrueren’. Opdat we niet vergeten dat niet alleen mensen die zichzelf vrouw voelen menstrueren. Ik kan me persoonlijk niet voorstellen dat wanneer je zo’n ingrijpend proces aangaat, je vervolgens nog aanstoot neemt aan een woord dat in termen van biologie ook een volstrekt logische keuze is. Maar het is natuurlijk 2019: na God is ook de biologie dood, het gaat over identiteit: om hoe je je voelt, en niemand anders mag daar iets van vinden, al helemaal geen man, die ook nog ‘wit’ en ‘cisgender’ is. 

In sommige kringen, zeg maar: uw kringen, wordt het woord ‘slaaf’ consequent verbeterd in ‘tot slaaf gemaakt’, omdat je anders de indruk zou kunnen krijgen dat de slaaf dat vrijwillig was. Ook hier: ik ken echt niemand die denkt dat slaven vrijwillig in boten stapten en zichzelf ketenden, maar goed: ik heb wel vaker de indruk dat ‘woke’ gewoon een nieuwe term is voor ‘leesproblemen’. Of is dat dan weer validisme? Hoe dan ook: blijft het nu ‘mensen die menstrueren’, of komt er ook nog een subcategorie ‘tot menstruatie aangezette mensen’? 

Als u nu denkt dat ik emancipatie belachelijk maak: dat doe ik niet. Dat doen emancipatie-woordvoerders (opvallend genoeg vrijwel altijd de vertegenwoordigers en vrijwel nooit de betrokkenen zelf) zelf al vaak genoeg. Ik zag deze week op de Britse televisie een publiciste die stelde dat klappen in het theater niet ‘inclusief’ is. Want er zijn mensen met zenuwaandoeningen of overgevoeligheid voor plotselinge harde geluiden die zich daardoor niet welkom voelen in het theater. Dus moeten we zachtjes klappen, stelde ze voor: ‘jazzhands’ ontwikkelen. 

Ik stelde me u voor op het podium van een zaal vol mensen die menstrueren en allemaal niet-klappend klappen met jazzhandjes. Toen moest ik lachen. Zo hard dat het nauwelijks nog inclusief was. 

Column
  • iStock