Rotterdammer is YouTubes populairste gitaarleraar

‘Als tien mensen schreeuwen, val je op als enige die niet schreeuwt.’

Het internet heeft aan het begrip faam een nieuwe dimensie toegevoegd. Je kunt beroemd worden zonder je huis te verlaten. Vorig jaar bezocht gitarist Paul Davids een optreden van zijn held John Mayer. ‘Daar komen veel gitaarliefhebbers op af, en het was echt absurd hoe vaak ik daar werd herkend en aangehouden. Mijn vrouw Noortje werd er op een gegeven moment knettergek van. Mensen duwden haar gewoon weg om met mij op de foto te kunnen. Dus anoniem naar een gitaarconcert gaan, dat zit er niet meer in.’

Wereldberoemd, met de nadruk op wereld: Paul Davids (34) is een internationaal fenomeen. Het YouTube-kanaal waarop hij gitaarles geeft, heeft 2 miljoen abonnees. Zijn video’s gaan moeiteloos over de miljoen views heen, met uitschieters naar 16 miljoen views. Vorig jaar kozen lezers van MusicRadar (‘the no. 1 website for musicians’) hem tot ‘beste online gitaarpersoonlijkheid’. Inmiddels verkoopt Davids met succes gitaarcursussen voor gevorderden, de derde is net af. Drie jaar nadat hij besloot om zich fulltime op YouTube te richten, heeft hij een status bereikt waar veel professionele muzikanten slechts van kunnen dromen.

Bob Ross

Sinds een jaar wonen Paul, Noortje en hun pasgeboren zoon in een vrijstaand huis aan de rand van een Rotterdamse volkswijk. Voorbij zijn de dagen dat hij een video-opname halverwege moest stoppen omdat er een vrachtwagen langs zijn appartement denderde. In de nieuwe woning heeft Paul een studio ingericht waar hij zijn video’s perfect kan opnemen en afwerken. De ruimte is geluidsgeïsoleerd, hij kan er het licht regelen en al zijn gitaren staan er. Hier neemt hij wekelijks een nieuwe video op met titels als How Hendrix invented his own timing en 10 awesome riffs that taught me guitar.

Mijn vrouw werd er op een gegeven moment knettergek van. Mensen duwden haar gewoon weg om met mij op de foto te kunnen

Op een podium waar grote monden vaak vooraan staan, valt Davids op door zijn goede manieren. Hij praat rustig, legt duidelijk uit en gebruikt humor en zelfspot. Aan haten doet hij niet. Het leidt tot commentaar als ‘I wish somebody would talk to me like Paul talks about a CMaj7.’ Davids grinnikt. ‘Veel mensen beschouwen mijn stem als soothing en leveren commentaar als: “Ik wou dat hij audiobooks ging voorlezen.” Of: “Hij is de Bob Ross van de gitaar” – omdat ik zo mellow praat. Vroeger was mijn Engelse articulatie niet best. Ik sprak veel te snel waardoor ik veel stukken oversloeg. Toen ben ik rustiger gaan spreken en werd het vanzelf een tweede natuur.’ Op donderdag begint hij na te denken over de video die hij de volgende week gaat opnemen. Dat zijn dan vaak ideeën die al langer door zijn hoofd spoken. Vervolgens verdiept hij zich in het onderwerp, zorgt dat hij de techniek beheerst en denkt na over de structuur van de video. Dan schrijft hij een script. ‘Meestal gaat het om de juiste invalshoek vinden, het haakje. Je kunt een saaie video maken over de interessantste dingen, maar ook andersom: dat is wat ik eigenlijk altijd probeer.’

Over alles wordt nagedacht: kleding, achtergrond, de verschillende camerastandpunten. ‘Het moet allemaal lekker flowen. Ondertussen ben je ook altijd bezig of je wel goed voor de camera zit. Het licht moet goed staan, de tweede camera, de derde camera, de microfoon; zoveel elementen waar je rekening mee moet houden. Even een shotje opzetten, zit er bij mij niet in.’ Hoe tijdrovend sommige video’s kunnen zijn bewijst Pauls ode aan Steve Vai’s compositie Eugene’s Trick Bag uit de film Crossroads. Een onmogelijke vingerbreker die Davids al eens op zijn vijftiende had proberen na te spelen. ‘Het is uiteindelijk op mijn 33ste gelukt. Het opnemen kostte af en aan een paar maanden. Ik begon eraan en dacht al snel: dit gaat niet lukken, ik stop ermee! Maar ik ben toch weer verdergegaan door steeds een nieuw stukje te leren. Die video wilde ik vooral voor mezelf afmaken: strikje eromheen, klaar. Ik denk ook niet dat ik Eugene’s Trick Bag nu nog zou kunnen spelen.’ Op YouTube heeft Pauls versie meer views dan de filmclip zelf.

Weggeklikt

Opwoensdagkomtdenieuwevideoonline,wat altijd een spannend moment is. Schiet het filmpje door naar de zes nullen of blijft het hangen? Het blijkt een mysterieus proces. ‘Niemand weet exact hoe het werkt, maar ik denk dat elke nieuwe video begint met een kleine controlegroep, een dwarsdoorsnede van mijn volgers. Het kijkpatroon van die mensen beïnvloedt wat YouTube met de video gaat doen. Dus als in het begin de video direct door een aantal mensen wordt weggeklikt of maar kort wordt bekeken, dan denkt YouTube: Pauls kijkers hebben hier geen interesse in. Wij gaan er geen ruimte in onze aanbevelingen aan besteden, we pushen wel wat anders. Dat kan heel frustrerend zijn, dus ga je er toch weer mee aan de slag. Een andere titel, een andere thumbnail. Een betere titel kan het verschil zijn tussen 200.000 of 2 miljoen views.’

Een video is pas echt geslaagd wanneer mensen dóórkijken tot het einde. Dan rangschikt YouTube hem in de topcategorie. Daarom zit Paul niet echt te wachten op kijkers die hem puur uit nieuwsgierigheid aanklikken. Die haken namelijk snel weer af, wat YouTube vertaalt als: deze video werkt niet. ‘Je gebruikt trucs om kijkers vast te houden, door bijvoorbeeld in het begin te benoemen wat je gaat doen. Als je dit wilt leren, blijf dan kijken. Waar ik een beetje moe van word is dat het tegenwoordig wel een masterclass kijkers-werven lijkt: hoe krijg ik al mijn abonnees naar die video? Terwijl ik een gitarist ben, dat is mijn kern. Maar als mensen niet begrijpen waar de video over gaat, zullen ze er niet op klikken.’

Benzinegeld

Paul Davids begon als zovelen met het naspelen van jeugdhelden als Billie Joe Armstrong en James Hetfield. Zijn liefde voor het instrument leidde hem vervolgens naar het Rotterdams conservatorium. In Nederland is de beroepskeuze voor musici beperkt: begeleider, leraar, sessiemuzikant. Slechts weinigen leven van eigen muziek. De loopbaan als bandlid liep voor hem dood toen hij op een dag gevraagd werd om mee te betalen aan het benzinegeld van de artiest die hij gratis begeleidde. Gelukkig kon hij met lesgeven wel geld verdienen.

Maar ook het fulltime docentschap was niet de gedroomde carrière. ‘Ik vond lesgeven leuk én verschrikkelijk. Ik was een goede leraar voor gemotiveerde studenten, maar had het geduld niet voor de rest. Dan snapte ik niet dat iemand iets niet begreep, haha. Het kost enorm veel energie om gitaarles te geven en ik draaide best lange dagen; dan was je helemaal gesloopt.’ Paul was toen al begonnen om voor zijn leerlingen clipjes met uitleg op een eigen kanaal te zetten. Hij ontdekte Patreon, de crowdfundingwebsite waar mensen hun waardering tonen door een klein bedrag te doneren. Toen viel bij hem het muntje dat er een verdienmodel in zijn hobby zat. In februari 2018 verscheen de video Ik Kap Ermee: Paul Davids was voortaan fulltime YouTube-gitarist.

Op 17 november 2020 passeerde zijn kanaal de grens van 2 miljoen abonnees. Vooral in de VS ontdekte hij dat hij breed bekeken werd. In 2018 ging hij voor het eerst naar de NAMM Show in Californië, een beurs voor muziekapparatuur. ‘Ik zat letterlijk nog met één been in de auto en iemand riep al: “Hey, Paul Davids!” Toen ik daar rondliep, was het echt surreal hoe vaak ik op de foto moest. Mensen denken ook dat Paul Davids een artiestennaam is, terwijl ik gewoon zo heet. Of Nederlanders die me bij de bakker in het Engels aanspreken. “Je kan gewoon Nederlands praten hoor,” zeg ik dan. Hilarisch.’

Hij zou een dagtaak hebben aan het lezen en beantwoorden van alle comments onder zijn video’s. Inmiddels heeft hij geleerd daar niet te veel aandacht aan te besteden. ‘Ik krijg weleens een reactie als: “Paul, eet wat.” Terwijl ik focking veel eet, het is gewoon mijn bouw. Aan zo’n domme opmerking erger ik me dan kapot. Ik kan me goed voorstellen hoe vervelend het voor vrouwen is dat ze de hele tijd op hun uiterlijk worden aangesproken. Als ik een verkeerd akkoord speel, prima. Maar dat zijn commentaren waar ik geïrriteerd van raak. Maar dat gebeurt bijna nooit hoor.’

Hotel California

Al bij een van zijn eerste video’s kreeg Paul mail van YouTube: hij was geflagged. ‘Dat betekent dat ik gebruikmaakte van de compositie van iemand anders, en daardoor de opbrengst moest delen met de auteur. Dat was Coldplay. In het beste geval deel je dan de reclameopbrengsten, dat klinkt ook niet onredelijk. In het slechtste geval word je geblokkeerd. Platenmaatschappijen als Universal, Sony en Warner hebben clickfarms in Indonesië waar mensen niets anders doen dan video’s browsen. Je komt er niet achter hoe die percentages worden bepaald. Soms gaan alle opbrengsten erheen, soms de helft. Vroeger kreeg ik weleens 5 cent uitbetaald voor iets waar ik anders 100 euro aan had verdiend. Dan weet je het wel.’

YouTube geeft de rechthebbenden vrij spel in het bepalen van de afdracht. Sommigen gaan daarin ver. ‘Don Henley van de Eagles is een notoire misbruiker van het systeem. Hij heeft zelf veel mensen in dienst om zijn rechten te behartigen. Ik had ooit een gitaarlick van hooguit 2 seconden uit Hotel California gebruikt. Poef: direct geblokkeerd in heel veel landen.’ YouTube geeft wel de mogelijkheid om zo’n besluit aan te vechten, wat Paul gedaan heeft. ‘Ik ging voor een video de reverb sound van Jeff Buckleys gitaar namaken. Af en toe moet je dat vergelijken met het origineel. Dat werd geclaimd, dus vocht ik dat aan. En kreeg gelijk. Maar ik snap ook dat als ik een video maak met de Top 30 Guitar Riffs, ik maar 20 procent krijg en de rest naar de riffs-schrijvers gaat. Prima.’

Stotteraar

Copyrights zijn onderwerp van verhit debat op YouTube, maar Paul doet daar niet meer aan mee. Sinds hij via zijn eigen website gitaarcursussen verkoopt, is zijn verdienmodel niet langer afhankelijk van de reclameopbrengsten van zijn video’s. De derde cursus staat op het punt online te gaan, Acoustic Adventure. ‘Verschrikkelijk veel werk, ik doe dat ook met een partner. Heel veel video’s bedenken, opnemen en monteren, teksten schrijven voor de members area. Ik probeer dat te combineren met een wekelijkse nieuwe video, maar dat is al een paar keer niet gelukt. Dat doet pijn, maar het is ook weleens fijn om de trein eventjes stop te kunnen zetten.’ YouTube vaarwel zeggen is voor hem geen optie. ‘Ik heb het gevoel dat ik in dat publieke domein aanwezig moet blijven met de dingen die me groot hebben gemaakt. YouTube is voor mij de perfecte kweekvijver voor alles wat ik wil doen. Nu moet het gebeuren, ik zit nu op de top van mijn bekendheid.’

De afstand die YouTube hem biedt is ook veilig. Paul is een milde stotteraar, een andere reden waarom hij zo bedachtzaam praat. ‘Het probleem is niet dat ik stotter, het probleem is dat ik bepaalde woorden niet kan uitspreken. Daar heb ik mee leren leven, ik ga dan op zoek naar een alternatief. Iets als live tv is dan niet het ideale podium, maar YouTube is dat wel.’

Uitsloven

Op YouTube is geen gebrek aan stuntvideo’s rond musiceren. I put piano strings on my guitar! I played fifty instruments in two minutes!! Wilder dan How bad are cheap guitars? wordt het bij Paul voorlopig niet. ‘Soms wil ik dat ook wel, een gek idee bedenken en uitwerken. Maar het moet voor mezelf ook iets toevoegen. Ik groei snel, en dat kan het bewijs zijn om juist niet gek te doen. Als je een poule hebt van tien mensen die schreeuwen, dan val je op als enige die niet schreeuwt.’

Ik krijg weleens een reactie als: “Paul, eet wat.” Terwijl ik focking veel eet, het is gewoon mijn bouw. Aan zo’n domme opmerking erger ik me dan kapot

Als er al eens kritiek komt, is het dat mensen vinden dat hij te weinig uitlegt. ‘Dan lees ik: dit is geen les, dit is uitsloven. Ze hebben dan totaal niet begrepen wat mijn bedoeling is. Ik wil een zaadje planten, waarmee je bij kijkers een urenlange zoektocht creëert. Een gitaar is een mysterie dat iedereen op eigen manier probeert te ontrafelen. Soms lees ik reacties als: dit is de achtste keer dat ik kijk en nu pas valt het muntje. Dat is zo geweldig. Ik ben benieuwd hoeveel uren oefentijd mijn video’s teweegbrengen. Dat zou pas een mooie YouTube-statistiek opleveren.’