Op zoek naar een magische vriendschap

Naast de beoogde doelgroep bestaat deze voornamelijk uit antisociale adolescente mannen die zichzelf Bronies (bro + pony) noemen, en een markante safespace delen. ‘Autisme is misschien niet het goede woord, maar de meeste Bronies hebben wel een bepaalde persoonlijkheid, ja.’

Ondanks het herfstige weer op het strand is het een volle bak in beachclub Oost 3 bij Wijk aan Zee. Aan de bar hangen deze dag echter geen Baywatch-babes of surfdudes met wInsert from URL Enter Upload file Choose file... 0 / 100%asbordjes, maar Bronies. Een groep die makkelijk te herkennen is aan de knuffelpony’s op tafel en de My Little Pony-kleding om het lijf. Je hoeft bij binnenkomst overigens geen psycholoog te zijn om direct te zien dat het niet om de meest sociaalvaardige groep mensen gaat. Zo stuitert een Brony met net iets te veel energie dwars door alles en iedereen heen. Naar eigen zeggen een gevolg van zijn asperger.

Bij de open haard iets verderop zitten twee jongens met nekbaarden juist urenlang verscholen achter hun laptop zonder iets te zeggen. Oogcontact wordt er verder sowieso weinig gemaakt, al klinkt er wel veel gelach en gejoel. Een zeker zelfinzicht kan de club tegelijkertijd niet worden ontzegd. ‘Autisme is misschien niet het goede woord, maar de meeste Bronies hebben wel een bepaalde persoonlijkheid, ja. Het is ook wel een verschil of je liever in een kantoor zit of buiten met je handen werkt,’ verklaart Frank Bouwens, de voorzitter van de Nederlandse Brony-gemeenschap. Net als veel andere Bronies is hij werkzaam als computerprogrammeur en weet hij hoe

het voelt om een buitenstaander te zijn. Frank is sinds een paar jaar leider van de groep en leerde zelf in 2011 de show kennen dankzij het imageboard 4chan, een anoniem forum dat gerust het meest creatieve en/of verrotte afvoerputje van het internet kan worden genoemd. ‘Dat forum heeft de show zeker populair gemaakt. Net als in onze community zitten er op 4chan vooral mensen die graag binnen zitten,’ vertelt hij.

Er zit een menselijk idealisme in My Little Pony. Net als bij Star Trek is het een utopische samenleving, maar wel één met heel veel gevaar

Nazi-pony

De aantrekkingskracht van My Little Pony zit volgens Bouwens vooral in het feit dat het geschreven is voor zowel kleine meisjes als meekijkende ouders. Hierdoor zit My Little Pony vol subtiele referenties die enkel de volwassen kijker zal begrijpen. Ook roemt hij de goede visuals van de show en de sterke verhaallijnen. Wie zelf een paar afleveringen van My Little Pony bekijkt zal daarentegen niet zo snel iets bijzonders zien. De verhalen gaan over een groep pony’s in een fantasiewereld die avonturen beleven. Soms moet er een monster worden overwonnen, de andere keer is onderlinge jaloezie het probleem. Verder heeft maker Lauren Faust een duidelijk feministische visie die ze probeert over te brengen, maar voor de rest... Aan het eind van de dag is het toch niets meer of minder dan een tv-serie voor meisjes met melktanden.

Wie tijdens de meet-up in Wijk aan Zee doorvraagt, komt er echter al snel achter dat de liefde voor My Little Pony veel verder gaat dan de show alleen. Opgroeiend in de cynische anonieme krochten van het internet zagen zij in de pony iets dat je daar niet zo vaak aantreft: zachtheid en iets authentiek-positiefs. ‘Er zit een menselijk idealisme in. Net als bij Star Trek is het een utopische samenleving, maar wel één met heel veel gevaar,’ vertelt een Brony met de bijnaam ‘Drawbones’ niet veel later. Volgens hem is het dan ook logisch dat de show populairder werd in een tijd dat de superheldenfilms en zelfs Star Trek zelf juist de cynische kant opgingen. Toch begon ook My Little Pony op de anonieme fora als een sarcastische grap. ‘Mensen op 4chan proberen elkaar altijd te porren en boos te maken met shockerende dingen. De pony werd in het begin vooral gebruikt om mensen te irriteren,’ verklaart Drawbones. ‘Toen kwamen ze erachter: we kunnen het niet belachelijk maken, het is zo goed,’ valt voorzitter Bouwens hem bij.

Inmiddels heeft My Little Pony een eigen vaste plek gekregen op 4chan en is de fandom vele malen groter gegroeid dan dat soort anonieme sites alleen. Zo is de bijeenkomst in Wijk aan Zee alweer de 44ste van de gemeenschap in Nederland. Ook worden er regelmatige grote conventies gehouden waar Bronies uit heel de wereld naartoe komen. Tegelijkertijd is de digitale geboorteplaats van de Brony ook vandaag de dag nog goed zichtbaar binnen het fandom. Zo is er een populaire nazi-pony met de naam Aryanne en worden harde memes niet geschuwd. ‘Het zijn natuurlijk vooral vrouwen in de pony-wereld, dus er worden af en toe ook wel seksuele grappen gemaakt,’ vertelt Bouwens.

Cloppers

Soms gaan deze grappen wat verder richting erotische antropomorfische plaatjes van de pony’s. Geïnteresseerden hierin worden door de gemeenschap cloppers genoemd, een woordspeling op het woord fapper, maar dan met hoeven. Op pornosites zoals Pornhub en Youporn zijn de pony’s eveneens met duizenden tekenfilmpjes aanwezig. De personages hier zien er vrijwel hetzelfde uit, alleen nu met vagijnen zo groot dat zelfs Jan Cremer ervan zou blozen. Sommigen cloppers hebben ook seksfeestjes waarbij ze verkleed gaan als hun favoriete pony. Al is dit volgens Frank Bouwens een kleine minderheid binnen de community. ‘Dat is meer iets dat je bij Furries ziet. Bronies zijn vaak toch wat te verlegen om zulke dingen te doen.’

Zelf is hij overigens niet blij met deze fans van de show, omdat ze de Bronies een slechte naam zouden geven. Het is volgens hem toch al een groep jongeren dat onder een vergrootglas ligt vanwege hun meisjesachtige hobby. Openlijke cloppers zijn dan ook niet welkom bij de bijeenkomsten zoals die in Wijk aan Zee. ‘Het is een meet-up van mensen die van My Little Pony houden en af en toe komt de originele doelgroep ook langs.’

Iemand die veel weet over het verschil tussen Bronies en Furries is Melvin Zijlmans. Hij keerde zich enige tijd terug gedesillusioneerd af van de Furry-gemeenschap. ‘Het is een hele gemene maatschappij met een middelbareschoolklimaat. Het gaat er alleen maar om wie de meeste seks heeft, wie het meeste geld heeft en wie er het populairst is.’

Zomaar een gesprek beginnen met een mede-Furry was voor Melvin vaak moeilijk. Zelf stond hij naar eigen zeggen namelijk op de laagste treden binnen het kastenstelsel der Furries. Een feit dat Melvin persoonlijk niet interesseerde, maar op een gegeven moment wel zijn mentale tol begon te eisen. ‘Aangezien ik al een verleden heb met depressies merkte ik dat het Brony-fandom veel opener is en gezelliger. Je kan hier gewoon losgaan.’

‘Hey, wie is jouw favoriete pony?’

Het is het verhaal dat steeds terugkeert in de gesprekken met de Bronies: My Little Pony geeft hen niet alleen plezier op het internet, maar ook de mogelijkheid tot sociaal contact in de buitenwereld. Een buitenwereld die vaak weinig geduld heeft of zelfs vijandig is tegenover jongemannen die in hoge mate verlegen zijn. ‘Als ik iemand tegenkom in de bar, weet ik niet waar ik het over moet hebben. Hier kun je beginnen met: “Hey, wie is jouw favoriete pony?” Je hebt meteen een gesprek te pakken,’ vertelt Bouwens. Een Brony met de bijnaam Hawk knikt instemmend. Hij heeft het interview met de voorzitter een tijdje van een afstand aangehoord, maar wil zelf nu ook graag wat zeggen. ‘Als je rondkijkt, zitten hier vooral de wat meer awkward mensen, de nerds die het grootste deel van de tijd achter de computer doorbrengen. Dat maakt het meestal wat moeilijker om sociaal contact te maken.’

Deze eerlijke houding is overigens niet alleen kenmerkend voor de Bronies in Wijk aan Zee, maar ook van de internetkrochten waar ze zijn grootgebracht. Naast veel trollen en elkaar op de kast jagen, biedt het immers ook de ruimte om elkaar keihard de waarheid te vertellen. Angsten, depressies of de liefde voor een kleine meisjesshow, het kan daar allemaal. Angsten en depressies komen binnen de Brony-gemeenschap vandaag de dag nog steeds veelvuldig voor. Hawk roemt daarom vooral Frank die vaderlijk waakt over het welzijn van alle Bronies. Zo schuwt de voorzitter het niet om mensen op te trommelen als hij denkt dat het met een van de leden slecht gaat. ‘We deden dat vroeger heel veel, dan stapten we in de auto en dan gingen we iemand kidnappen, zo van: jij gaat mee in de auto en het is leuk,’ vertelt Hawk. Bouwens erkent dat hij het oppeppen van Bronies als een belangrijke taak ziet. Zeker in een gemeenschap waar mensen, vanwege autisme of een andere ontwikkelingsstoornis, het soms moeilijk vinden om zelf hulp te vragen. ‘Het draait tegenwoordig dan ook meer om de community dan om de pony’s, denk ik. Ze komen voor de pony’s en ze blijven voor de community.’

Verder proberen de Bronies ook de wereld buiten hun gemeenschap beter te maken. Zo worden er op conventies regelmatig duizenden euro’s opgehaald voor goede doelen. Deze positieve en open houding zorgde in het verleden tegelijkertijd weleens voor problemen. Zo gedoogde de Brony-gemeenschap in Nederland lange tijd leden die meer een therapiegroep nodig hadden dan een vriendenclub. Deze individuen begrepen of respecteerden persoonlijke ruimte niet en vielen onder meer vrouwen lastig. ‘Omdat we allemaal een beetje buitenstaanders zijn, weten we hoe het voelt om uitgesloten te worden. Hierdoor krijg je het idee dat het slecht is om mensen te weren, maar af en toe is dat nodig,’ verklaart Hawk. Inmiddels is de groep volgens hem bewuster bezig met haar eigen deurbeleid. Bronies die niet voldoen aan een zekere ondergrens qua sociaal maatschappelijk aanvaardbaar gedrag worden eruit gegooid. Ook is de groep minder tolerant geworden voor leden die alleen komen om te trollen. Denk hierbij aan mensen die enkel aanwezig zijn om de show belachelijk te maken of mensen expres te irriteren.

Ik ben niet een heel sterk emotioneel persoon, maar dat betekent tegelijkertijd niet dat ik geen schattige dingen zou kunnen accepteren

Elke dag een ponytekening

Al met al is Frank Bouwens tevreden met de huidige samenstelling van de groep in de strandtent. ‘Het is sowieso wat stabieler geworden. In het begin was My Little Pony een hype en was het cool om erbij te zijn. Die hipheid is er nu wel wat af, de hipsters zijn weggegaan en de mensen die de show echt leuk vinden zijn gebleven.’

Naast kijkplezier en vriendschap zorgt My Little Pony ook voor veel creativiteit. Het beste voorbeeld hiervan is misschien nog wel Drawbones. Dankzij de show vond hij de discipline om al twee jaar lang elke dag minstens één ponytekening te maken. Door deze creativiteit leerde hij ook een andere kant van zichzelf kennen. ‘Ik ben niet een heel sterk emotioneel persoon, maar dat betekent tegelijkertijd niet dat ik geen schattige dingen zou kunnen accepteren.’

Het tekenen geeft Drawbones een goed gevoel omdat hij weet dat er op internet een vast publiek bestaat dat zijn plaatjes waardeert. Verder zit er ook een aantal knuffelmakers in de zaal. Zo laat Rutger Janssen trots zijn creatie zien van twee aan elkaar genaaide achterkanten van pony’s, een knipoog naar een aflevering waarbij de pony’s Lyra en Bon Bon aan elkaar vastgroeien. Het verzinnen van relaties tussen karakters die dat niet in de show hebben, is sowieso een populaire bezigheid binnen de Brony-gemeenschap. Dit wordt shipping genoemd en zorgt voor ontelbaar veel subgroepen binnen de community. ‘Er zijn karakters die hooguit twintig seconden in beeld zijn geweest en de community heeft daar een back-story bij verzonnen,’ vertelt Bouwens.

Al met al kan je stellen dat de volwassen fans My Little Pony vooral gebruiken als een vat voor hun eigen creativiteit, fantasieën en behoefte aan contact. Of, zoals Melvin Zijlmans het aan het eind van de middag verwoordt: ‘Ik denk dat het voor ieder mens fijn is als je jezelf kan uiten in je eigen vrije glorie en vanuit je eigen passie.’