Grimmig klimaat

Beste klimaatstakers,

Op 10 juni 1993 staakten de scholieren in Nederland. Ik weet dat nog heel goed, omdat ik vanuit de linkse jongerenorganisatie Rebel betrokken was bij de organisatie. De staking was een protest tegen de bezuinigingen op het onderwijs, de studiefinanciering en de bijstand voor jongeren. Wellicht is het geromantiseer achteraf, maar ik herinner me vooral lof voor de stakers. Veel leraren, schoolleidingen en ouders vonden het een goede zaak dat jongeren leerden op te komen voor hun toekomst, zichzelf en elkaar.

Hoe anders is het anno 2019. Opnieuw staken scholieren, deze keer voor het klimaat. Ieder gerespecteerd wetenschappelijk onderzoek geeft ze gelijk in hun zorgen. Er zijn stemmen die klimaatverandering door menselijk handelen ontkennen of bagatelliseren, maar dat zijn de anti-vaccinatiegekkies van het maatschappelijk debat: struisvogelachtigen, aangevoerd door Thierry Baudet, de man die zó ongelooflijk slim is dat alleen hijzelf dat begrijpt.

Keurige meisjes ­neuken niet, die blokkeren alleen Friese snelwegen

Maar deze keer lees ik de term ‘spijbelaars’ overal. En zie ik allerlei mensen, van ouders tot NRC-journalisten, zich op social media zo laatdunkend mogelijk uitlaten over de klimaatstakers. Van de scholierenvariant op het allerprimitiefste argument tegen stakingen (‘Ze willen alleen maar een dag vrij van hun werk’ wordt nu ‘Als het op een zaterdag was, kwam er niemand’) tot het moderne argument tegen íedere vorm van engagement: hypocrisie. De VVD mag tevreden zijn: het credo van de ‘individuele verantwoordelijkheid’ is doorgedrongen tot in onze vezels. Álles is een individuele verantwoordelijkheid geworden, ook het milieu. Is een politicus voor het klimaatakkoord, maar staan er vliegvakantiefoto’s op zijn Instagram (Rob Jetten) of heeft zijn huis niet het gunstigste energielabel (Jesse Klaver)? Hypocrieten! Zo verging het de klimaatstakers ook: overal zag ik dezelfde foto’s opduiken van scholieren die na de demonstratie naar de Burger King gingen. Plus foto’s van de vuilnis die ze vervolgens zouden hebben achtergelaten. Het bleek een oud kiekje uit Tilburg, maar dat was uren later toen de critici al zelfgenoegzaam hadden geconcludeerd dat die jongeren allemaal hypocrieten waren. Na een dag vol protesten zonder één rel. Hadden de jongeren maar een geel hesje aangetrokken, dan had De Telegraaf ze op het schild van de bezorgde burger gehesen. Ronduit ranzig werd het bij alle commentaren op meisjes die grappige borden droegen met seksueel getinte grapjes van het kaliber ‘Fuck my pussy, not the planet’. ‘Uit ongetwijfeld een keurig gezin,’ smaalde Wierd Duk, de huismoralist van De Telegraaf. Want keurige meisjes neuken niet, die blokkeren alleen Friese snelwegen. En zo was het een dubbel geslaagde staking. Voor het klimaat, en tegen het cynisme.