'Frank Kramer vierde het ultieme afscheid'

Beste Frank Kramer,

Ik ken je vooral nog als de krullenbol die jarenlang televisieprogramma’s presenteerde, onder meer Boggle en Hints. In een leven daarvoor was je voetballer voor Haarlem en Volendam, en zanger van een nummer 1-hit, in het leven erna was je sportcommentator bij Eurosport. Vorig week was je laatste uitzending. Je versloeg ’s nachts de wedstrijd tussen Atlanta United en Portland Timbers. Ik weet niets van voetbal, dus ik weet niet of dit een belangwekkende wedstrijd was.

Alle mensen die die wedstrijd met jouw live commentaar net als ik hadden gemist, werden er een dag later alsnog op geattendeerd door de zender zelf. Die stuurde er een tweet uit: ‘Frank had gister z’n laatst uitzending en was duidelijk met van alles bezig behalve met zijn laatste wedstrijd. Ook wij hadden deze laatste keer anders voor ogen gehad en daarom onze oprechte excuses.’

Wat had je gedaan? Je had de hele wedstrijd gevuld met verhalen. Over de geschiedenis van de Major League Soccer, het levensverhaal van de spelers van Atlanta United of de speltechniek van de Portland Timbers? Allerminst.

Je vertelde de ene persoonlijke anekdote na de andere, je zong en je dichtte. Ondertussen werd op dat veld twee keer gescoord. Het eerste doelpunt benoemde je nog, het tweede niet meer. Er waren belangrijkere zaken te bespreken. De dood, bijvoorbeeld. Ik zag beelden terug van de wedstrijd. Je ziet opgewonden spelers in de 16de minuut van de wedstrijd over het veld rennen, en in plaats van een even opgewonden commentator hoor je jou, in een volstrekt ander tempo, alsof je vanaf een bergtop over een oneindig landschap uitkijkt, mijmeren: ‘Trouwens, over de dood gesproken: dat kun je letterlijk zien, maar je kunt het natuurlijk ook figuurlijk zien.’ En vervolgens begin je een gedicht van Willem Wilmink voor te dragen over de dood. Terwijl in de verte het gejuich van een voetbalstadion klinkt, draag jij stemmig voor: ‘Als ik dood ben, moeten jullie / mijn verhalen doorvertellen.’

Op 33:56 in de wedstrijd zette je One For My Baby van Frank Sinatra in. Het is niet alleen omdat ik Sinatra en poëzie hoger heb zitten dan voetbal, dat ik hier keihard om moest lachen. Ik vind het ook het ultieme afscheid. Dit is wat niemand durft. Iedereen die ergens weg moet tegen zijn zin, droomt van een afscheid als dit. Een afscheid in stijl: in je volstrekt éigen stijl. Nog één keer precies doen wat je zélf wil. Niemand doet dat uiteindelijk. Iedereen gaat toch weg met een knoop in zijn maag en een lullig bloemetje na de handdruk voor de bewezen diensten. Of je wordt als Philip Freriks live op de radio per ongeluk ontslagen. 

Nee, dan duizend keer liever dit: het Kramer-afscheid. Volgens je werkgever was je met alles bezig behalve met de laatste wedstrijd. Dat mag waar zijn, maar je was wél bezig met je laatste uitzending. En daarna iedereen met jou.