Punk uit Paramaribo: Rotte Appels spelen voor het eerst in Nederland

‘Goedenavond iedereen. Wij zijn de Rotte Appels. En wij zijn helemaal uit Suriname gekomen om hier punk te spelen.’

Shavero Ferrier (30) staat op het podium in het Patronaat in Haarlem, samen met Gerold Sewcharan en Kyle Fakkel. Oude maatjes van hem. Ooit speelden hij met Gerold in Suriname en samen startten ze de Rotte Appels, terwijl Kyle in dezelfde punk/rock-scene rondhing. Maar Kyle en Gerold verhuisden al jaren terug naar Nederland, waarmee gelijk een einde kwam aan de Rotte Appels.

Ze hielden al die jaren echter wel contact. En dus volgden de twee hoe Shavero in Suriname druk bezig bleef met zijn grote liefde: de punkmuziek. Maar pas toen hij 8 oktober dit jaar voor het eerst voet op Nederlandse bodem zette, vonden ze elkaar weer in hun gemeenschappelijke passie voor muziek. In een mum van tijd, exact twee oefensessies, repeteerden ze een set van een half uur bij elkaar, die ze tijdens een kleine tour langs Nederlandse podia gaan spelen. Zo kunnen ze ook Nederlanders kennis laten maken met wat Nederland nog niet kende: Surinaamse punkmuziek.

Deugdelijk kleden

De aanstichters van Shavero’s bezoek aan Nederland zijn twee Nederlandse vrouwen: twintigers Charity Charly en Nadine Haselier. Beiden zijn, naast tal van andere bezigheden, documentairemakers. Vorig jaar deelden ze hun krachten om een documentaire te maken over de punkscene in Suriname. Die zoektocht kwam voort uit het verlangen van Charity om zichzelf te kunnen zijn, ook in Suriname. ‘Ik ben, zeker voor Surinaamse begrippen, alternatief in mijn uiterlijk en gedrag. Elk jaar bezoek ik Suriname en dan krijg ik vooraf steevast het verzoek van mijn moeder om me een beetje deugdelijk te kleden, haha. Tot ik het beu was. Ik wilde mezelf kunnen zijn, ook daar. Dus besloot ik op zoek te gaan naar gelijkgestemden. Al snel kwam ik uit bij Shavero. Hij nam me mee naar de alternatieve scene in Paramaribo.’

Shavero Ferrier is het middelpunt van de Surinaamse punkscene. Overdag werkt hij bij een callcenter, maar de rest van zijn tijd is hij bezig met punkmuziek. Hij organiseert feesten en events en speelt zelf in twee bands. Hij nam de twee mee naar oefensessies en alternatieve feesten. Die waren vaak klein als het ging om de opkomst, maar even heftig en intens als andere events. Nadine: ‘De moshpits zijn daar net zo heftig en leuk als hier.’

'Ik wilde Shavero en zijn band graag boeken toen ik hoorde dat hij kwam. Punk is ook voor de underdog opkomen'

Deze donderdagavond is Nadine er niet bij. Charity wel. Naast al haar andere bezigheden is ze nu ook manager, roadie en pr-medewerker van Shavero en zijn band. Rond 5 uur ’s middags wandelt ze het Patronaat binnen met een doos vol merchandise van de Rotte Appels. T-shirts met het logo en de tourdata om precies te zijn. En mooi detail: de Rotte Appels-merchandise zit in een kartonnen doos van Fruit of the Loom.

De band heeft op dat moment al gespeeld in OCCII en De Melkweg in Amsterdam, terwijl ze later ook nog in Garage Noord en Paard in Den Haag het podium op zullen gaan.

Jaren niet gedrumd

Ze zijn in Haarlem geboekt door Minor Operations Bookings, het liefdeskindje van Ivo van Rijswijk, ook wel bekend als Ivo Trash. Meer kindjes zullen er voor hem niet komen waarschijnlijk, zo blijkt uit zijn gloedvolle betoog. ‘Ik heb voor mijn veertigste verjaardag een vasectomie gevraagd. Mijn moeder zei: er moeten toch genoeg mensen voor te porren zijn om daar middels een crowdfunding aan bij te dragen, haha. En het is gelukt. Binnenkort ga ik onder het mes. Ik had zelfs meer gekregen dan het me zou kosten. Alles wat ik overhou, schenk ik aan een goed doel.’

Opvallend genoeg kende hij Shavero al. ‘Een paar jaar terug bracht iemand een verzamelplaat uit met punkbandjes. Via Facebook. En Shavero en zijn band stonden ook met twee nummers op die plaat. Zo zijn we in contact gekomen en dat contact is altijd gebleven. Ik vind het zo mooi dat hij nu hier kan doen wat hij daar aan de andere kant van de oceaan aan het doen is. Ik wilde hem graag boeken toen ik hoorde dat hij kwam. Punk is ook voor de underdog opkomen.’

De driemansband is inmiddels gearriveerd. In de parkeerruimte van Haarlems poptempel halen ze hun instrumenten uit de auto. Bas, drum en gitaar. Voor Gerold is het de eerste keer in 14 jaar dat hij weer op de drums gaat rammen. ‘Dit kwam voor mij precies op het juiste moment. Ik was net klaar met mijn studie en had daarom tijd om mee te doen. Ik heb altijd contact met Shavero gehouden, via social media. Maar ik was al jaren terug gestopt met drummen. Ik was wel actief als deejay. Het is echt te gek dat we nu, zoveel jaren later, samen weer in Nederland muziek gaan maken. We doen leuke dingen, zijn weer samen. Deze jongens zijn ook mijn familie.’

Dat hij in zijn nopjes is, is Gerold aan te zien. Zelden zal er een vrolijker mens in het Patronaat hebben gestaan. Kyle is meer ingetogen. ‘We maakten vroeger samen muziek, en zaten in dezelfde scene. Maar Gerold en ik vertrokken zo’n tien jaar geleden naar Nederland. Nu zijn we weer samen, al is het tijdelijk. En spelen we veel nummers van vroeger.’

Van de duivel

Shavero vertelt hoe hij in aanraking kwam met punkmuziek. ‘Ik had de film Punk’s Not Dead gezien en werd door de muziek gegrepen. Dat was wat ik wilde doen.’ Alleen was dat bepaald niet makkelijk in Suriname, waar ruige muziek - en zeker punk - als muziek van de duivel wordt gezien. Gerold maakt het in gebaren duidelijk. Hij slaat denkbeeldig een ruig akkoord aan op een gitaar en tegelijk steekt hij een hand afwerend op, terwijl hij met hoge stem roept: ‘Áhh, de duivel! Zo reageren ze daar dus, al meteen na een hard akkoord, haha.’

Hun verrichtingen in Nederland worden middels een TikTok-account gedeeld, en dus ook gezien in Shavero’s thuisland. ‘Vanuit Suriname krijgen we bijna alleen maar negatieve reacties. Mensen daar vinden dit niets.’

Dat hij hier vandaag in Nederland klaarstaat om het podium op te gaan, is ook te danken aan crowdfunding, opgezet door Charity en Nadine. Het geld voor de reis en het verblijf was vrij snel binnen, maar het bleek alsnog een fikse opgave alles daadwerkelijk voor elkaar te krijgen. Shavero: ‘Er waren problemen met mijn visum. Maar uiteindelijk is het dus toch nog gelukt. Later dan gepland, maar goed, ik ben er.’ Hij heeft zich in Nederland al verwonderd over de treinen, die op tijd rijden. Net als de bussen. En de Febo kan hem ook zeer bekoren. ‘Alleen niet hun kip, die is niet lekker.’ Gerold tikt hem op zijn buikje, dat nipt over zijn broekrand uitsteekt. ‘Febo! Het is te zien, broer.’

'Er gelden strenge wetten in Suriname. Als ik te kritische teksten over de politiek schrijf, kan ik problemen krijgen'

Corruptie beu

In de kleedruimte staan bakken met kleine zakjes chips en stukjes chocola klaar voor de Rotte Appels en voor Mikki Wood, die als tweede act zal spelen vanavond.

De 19-jarige Purcy wandelt de hele avond achter de band aan met een camera in zijn hand. Hij maakt filmopnames voor de documentaire waar Charity nog altijd mee bezig is. ‘Eigenlijk wilde ik die maken over de punkscene in Suriname. Maar toen we besloten dat we Shavero naar Nederland wilden halen, wilde ik dat ook in mijn documentaire meenemen. Ik hoop de docu volgend jaar af te ronden.’

Ook Purcy kende Shavero al van zijn vakanties in Suriname. ‘Alle alternatieve Surinamers kennen hem.’

Punkmuziek maken in Suriname is dus niet makkelijk. En het ergens publiekelijk spelen is nog ingewikkelder, want punkmuziek zit er in een verdomhoekje. Geen zaal zal een punkband programmeren. En dus organiseert Shavero zijn eigen events.

Toen de punk in de zeventiger jaren opkwam in Engeland, was het een stem van verzet tegen de gevestigde orde. Dat uitte zich in politiek geëngageerde teksten, opvallende kleding en vaak loeiharde rechttoe rechtaan muziek met doorgaans simpele akkoordenschema’s. Shavero heeft wat dat betreft wat water bij de wijn moeten doen. ‘In het begin schreef ik ook wel politieke teksten. Maar Suriname heeft een vrij kleine bevolking, iedereen kent iedereen. Alles wat je doet ligt onder een vergrootglas. En er gelden op sommige terreinen strenge wetten. Je mag de president bijvoorbeeld niet uitschelden. En het institutionele systeem is niet heel solide. Dus is het niet zo makkelijk om kritiek op de politiek te hebben. Als ik te kritische teksten schrijf, krijg ik daar mogelijk problemen door. Maar natuurlijk is er, zeker onder de armere bevolking in Suriname, ook sprake van ontevredenheid en boosheid. Veel mensen zijn de corruptie bijvoorbeeld beu. Maar voor mij draait punk toch vooral om jezelf kunnen zijn.’

Dat geldt voor de hele punkscene in Suriname. ‘Alles versmelt, Creolen, Javanen, Hindoestanen… Op onze feesten loopt alles door elkaar. En vorig jaar waren er zelfs een paar honderd mensen aanwezig op een festival dat ik organiseerde. We zijn dus niet de enigen.’

Alles is grijs in Suriname

Shavero hoopt nog steeds dat hij in Suriname aan de weg zal kunnen timmeren. ‘Maar als ze daar horen dat ik punkmuziek maak, denken ze dat ik gek ben en aan de drugs zit. En nu ik hier ben, en dit meemaak… Hier kan ik spelen in normale zalen… Dat is echt geweldig om mee te maken. Het was altijd mijn droom om eens op tournee te gaan. Het voelt ook als een spirituele reis, alsof dit moest gebeuren. In Suriname is er geen muziekindustrie, zeker niet voor dit soort muziek. Ik zal er daar nooit van kunnen leven. Misschien kan ik hier ooit verdergaan met mijn muziek.

Ik zou graag nog eens terugkomen met een van mijn andere bands, Mutha Flac. Hier is meer mogelijk. Voordat een tour als deze ooit mogelijk is in Suriname… Als dat al ooit zal kunnen. Wij zijn zo ongeveer de enige punkband in Suriname! Dit bezoek aan Nederland geeft me hoe dan ook nieuwe energie. En het heeft me nieuwe contacten opgeleverd. Wie weet wat er komen gaat. Ik geef mijn dromen in ieder geval nooit op. In Suriname is alles grijs. Er is daar sowieso niet veel meer te doen dan de dagen doorkomen met dromen.’

De soundcheck geeft een klein voorproefje van de Rotte Appels. Harde muziek, met Engelse of Nederlandse teksten met een Surinaams accent. Ze zullen in het kroeggedeelte van het Patronaat spelen. Een knusse ruimte, perfect voor wat kleinere acts.

Als het geluid gecheckt is, gaan de mannen weer backstage. Daar staat het eten klaar. Dat is niet echt punk-eten: pompoensoep, broccoli, chili-eieren met tomaten en Koreaanse aardappeltjes. Geen Febo en geen flink stuk vlees. Maar de mannen klagen niet. De aardappeltjes bevallen ze zelfs zeer goed.

Ze zijn uitgelaten, raken elkaar steeds even aan. Gerold geeft Shavero met enige regelmaat een tik op zijn hoofd. Kyle plukt aan de schouders van Gerold. Het zijn plagerige, maar ook liefdevolle, aanrakingen van een groep vrienden onder elkaar.

Focking balen

Het optreden zou eigenlijk om 21 uur beginnen, maar wordt met een half uurtje verzet, zodat nog wat meer publiek kan binnendruppelen.

Shavero is bezig met zijn final touch voor het optreden. De snorpunten worden met behulp van wax zorgvuldig omhooggekruld. In de gaten in zijn oorlellen probeert hij grote ringen te stoppen. Dat lukt niet zomaar een-twee-drie. Charity schiet hem te hulp. De pijpen van zijn broek zijn een stukje opgerold en hij draagt een baseballcap.

Na drie nummers is het zaaltje bijna vol. Shavero raakt er nog enthousiaster van: 'Het is focking wonderbaarlijk om hier te zijn, man!'

Als de mannen er klaar voor zijn, gaan ze nu al in uitgelaten stemming richting het podium.

Gestart wordt met een traditioneel Surinaams dansmuziekje, en als dat wordt weggedraaid, staan de mannen klaar voor hun set. Shavero toont zich een entertainer. ‘Goedenavond iedereen, wij zijn de Rotte Appels!’ En dan gaan ze los.

Na elk nummer spreekt hij het publiek toe. Dat publiek neemt tijdens het optreden overigens nog steeds in aantal toe, tot het zaaltje bijna vol is gelopen. Na het derde nummer roept Shavero: ‘Het is fokking wonderbaarlijk om hier te zijn, man!’ En slaat dan de eerste akkoorden aan van Balen, dat hij als zestienjarige schreef. Hij zingt:

‘Geen idee wat te doen

Geen Idee waar te gaan

Man ik focking baal

Geen idee wat te doen

Geen Idee waar te gaan

Ik focking baal

Iedereen kijkt naar ons

Wij zijn gevallen

Mensen willen van ons dat wij moeten veranderen.

Wanneer we op straten lopen, gaan zij aan de kant.

Soms vraag ik mij af, hebben zij geen verstand.

Regering geeft geen shit over de armen.

En een ieder is voor ons een tegenstander.

Mensen willen van ons moeten verbranden.

Maar wij geven geen shit, want

Wij gaan door!

Tegen het einde van het optreden is er een kleine moshpit ontstaan in het zaaltje. ‘Haarlem! Open die focking pit tonight!’

De mannen spelen soms een beetje uit de maat, wat geen wonder is, na slechts tweemaal repeteren. Maar met de passie is niets mis.

Als ze bij het laatste nummer zijn aangekomen (‘Dit is ons laatste nummer, broer!’) hangt een van de vier bassnaren van Kyle los en weerloos aan de hals. Het maakt niet uit. Ze gaan door!