‘Hoe relaxt moeten de middeleeuwen wel niet zijn geweest?’

Er wordt weleens gezegd dat de gemiddelde middeleeuwer in z’n hele leven alles bij elkaar opgeteld minder afbeeldingen onder ogen kreeg dan wij moderne mensen op één enkele doordeweekse dag. In hoeverre die uitspraak wetenschappelijk onderbouwd is, weet ik niet. Misschien hielden ze dat vroeger bij, zetten ze voor elk plaatje dat ze zagen met een schapenkeutel een streepje op een geitenvel, heeft een historicus dat geturf ergens uit een archief opgeduikeld en vergeleken met de big data die Facebook en trawanten verzamelen over ons scroll-gedrag. Maar ook zonder de exacte cijfers kunnen we met zekerheid stellen dat wij met onze televisies, tijdschriften, tablets en telefoons veel, heel veel meer beelden voor de kiezen krijgen.

Hetzelfde geldt voor de stortvloed aan nieuws die ons overspoelt. Hoeveel relaxter moet dat wel niet in die middeleeuwen geweest zijn? Geen radio, niet eens een krant. Je hoorde bij de waterput dat de bakker z’n vrouw met de deegroller had geslagen en dat was dan het nieuws van die dag. Van wat er in het dorp verderop gebeurde, had je geen weet, laat staan van om het even welke ellende aan de andere kant van de wereld. Wel zo fijn, je had je handen immers vol aan je eigen honger en pest.

Wij daarentegen zien de aardkloot van Noord- tot Zuidpool live in de fik staan. Wezen in Moria, fascisten in de VS, oorlog hier, doden daar en het rottigste is nog wel dat we aan dat alles – behalve ons er ontzettend druk over maken – geen ene reet kunnen doen.

Tot voor kort hadden wij 21ste-eeuwers tenminste nog de komkommertijd om even bij te komen, maar nu, zelfs als de hele wereld op pauze staat door dat klotevirus, vernieuwt het nieuws zich vlugger dan we onze schermen kunnen verversen. De headlines hameren non-stop op ons in. En of het nu de zogenaamde mainstream media zijn, of de vloggers met een ‘fris-rechts geluid’, het is alles kommer, kwel en het einde der tijden wat de klok slaat. Onze moraal hangt ondertussen als een bont en blauw gestompte bokser in de touwen en wordt met iedere blik op Twitter, nu.nl of het achtuurjournaal een klap verder tot smurfensnot gemept. Het is niet voor niets dat psychologen mensen met angst- of depressieklachten vaak aanraden een tijdje geen nieuws meer te volgen.

Maar na een week Trump, Brexit en Kirgizië voelde ik me gisteren even een middeleeuwer bij de waterput. In m’n inbox zat namelijk Dijknieuws, de prachtig mooi in elkaar geknutselde pdf-krant van het Overijsselse ieniemienie-dorpje waar ik sinds kort woon. Daarin stond onder andere te lezen dat Mark en Penny de Vries een dochter hebben gekregen, Jaap en Willy Lok veertig jaar getrouwd zijn, en ‘onze kanjer’ Mark Braad zijn vrachtwagenrijbewijs heeft gehaald. Wat dichterbij bekeken, gaat het allemaal dus zo slecht nog niet.