Ellen ten Damme: ‘Ik leid nog steeds het leven van een student’

Ellen ten Damme (55) had bakken vol geld binnen kunnen harken als ze tijdens haar hoogtijdagen in Duitsland was gebleven. Niet haar pakkie-an, dus ze kwam terug naar ons eigen kikkerlandje om zich een slag in de rondte te touren. Ambities heeft ze niet meer, levenslust des te meer. ‘Elke dag bij de soundcheck loop ik op mijn handen en doe ik een spagaat.’

Ellen ten Damme

Je bent inmiddels het halve land door geweest met Barock. Begint het nog niet te vervelen?
‘Nee, nooit. Het is mijn eigen show.’

Ook je eigen show kun je zat zijn, toch?
‘Ik verander elke dag iets aan Barock, voor mijn eigen lol. Het grove programma staat als een huis, dat ligt behoorlijk vast. Maar binnen die kaders kun je heel veel doen. In een lied, in een zin, in een beweging. De variaties zijn eindeloos, dus geen avond is hetzelfde.’

Is dat jouw manier om het voor jezelf leuk te houden?
‘Ik vind het verschrikkelijk als een show net nieuw is. Het wordt pas echt goed als je het minstens honderd keer hebt gedaan. Als iedereen het materiaal goed kent, kun je gaan spelen. Er is niets heerlijker dan een goed ingespeelde band.’

Barock gaat over de vier seizoenen van je leven. Hoe ziet dat er in de praktijk uit?
‘De voorstelling gaat over mij. Ik kijk terug op mijn jeugd in de Achterhoek en Drenthe, ik ga via de bloei van mijn zomer naar het nu, de herfst van mijn leven. Alle emoties en fasen van het leven komen voorbij. Dat klinkt verheven, maar het is een zeer afwisselende, ontroerende, grappige en zeer energieke show. De meest gestelde vraag is: Ellen, hoe hou je dit vol?’

Nou, vertel. Hoe hou je het vol?
‘Door de voorstelling heel vaak te doen.

‘Ik geloof niet dat de kanker me heeft veranderd, maar ik heb wel een diep besef van eindigheid gekregen’

Je was dit interview vergeten, waardoor je rechtstreeks vanuit je pilatesles hierheen bent gekomen. Sport je veel?
‘Nee, daar heb ik geen tijd voor. Mijn streven is om twee keer per week iets te doen. Ik zit op bikram yoga, maar dan ben je meteen twee uur verder. In plaats daarvan ga ik de laatste tijd vaak naar een vriendin die in de buurt pilates geeft. Daar kom ik nu ook vandaan. Dat gaat snel, in een uurtje ben je klaar. Gedurende de dag ben ik ongemerkt ook veel in beweging. Als ik m’n tanden poets, dan zwabber ik met mijn benen. Elke dag bij de soundcheck loop ik op mijn handen en doe ik een spagaat. De voorstelling zelf is ook een work-out: rennen, vliegen, dansen. Maar het is niet alleen maar luchtigheid en acrobatiek. Barock gaat ook over macht. Wat is macht? Heb ik macht over mijn eigen bestaan? Of zijn we allemaal voorgeprogrammeerde dieren die alles instinctief doen?’

Heb jij het antwoord op die vragen gevonden?
‘Ik denk dat je zelf niet zoveel invloed hebt. Niet in je eigen leven en al helemaal niet op wereldniveau. Er gebeurt van alles waar je niets aan kunt doen.’

Stond je er ook al zo in voordat je ziek werd?
‘Ik heb me nooit ziek gevoeld, dat is het stomme.’

Een jaar geleden werd er voor de derde keer borstkanker bij je gediagnosticeerd. Wat heeft dat met jou gedaan?
‘Het was zo klein dat ze het konden weghalen. Maar als ik niet was geopereerd, dan had ik hier nu niet meer gezeten. Het is een dodelijke ziekte. Ik geloof niet dat de kanker me heeft veranderd, maar ik heb wel een diep besef van eindigheid gekregen. Dat is alleen maar heel goed, want het maakt mij heel vrolijk. Ik ben blij dat ik leef en nog een tijdje door kan, althans, dat hoop ik. Tegelijk maakt het ook nuchter, in de zin van: als het ophoudt, dan houdt het maar op.’

Benieuwd naar de rest van het interview? Je leest 't in de nieuwste Revu. Vanaf vandaag verkrijgbaar!

Interview
  • Danny Ellinger