Queen of p*rn Jenna Jameson is 50: een halve eeuw hoogtepunten (en diepe dalen)

Jenna Jameson blies vorige week vijftig kaarsjes uit. Een klein wonder, gezien de voormalige pornokoningin in 2022 te horen kreeg dat zij nog maar een jaar te leven had. Zover kwam het gelukkig niet. Het platinablonde seksfenomeen mag terugkijken op een halve eeuw vol (letterlijke) hoogte- en ongekende dieptepunten. ‘Er zijn dingen gebeurd die iemand anders zouden hebben gebroken.’

Jenna Jameson

Toen Jenna Jameson voor de eerste keer naar binnen stapte bij de roemruchte Las Vegas-stripclub Crazy Horse Too om te solliciteren naar een baantje als showgirl, was ze 17 jaar, zat ze nog op de middelbare school en droeg ze een beugel. ‘Nee, te jong,’ was dan ook de reactie op haar verzoek om gokverslaafde mannen te mogen trakteren op lapdances en erotische dansroutines.

Maar Jameson gaf niet op. De jonge blondine wist precies wat ze wilde. Haar moeder was ook showgirl geweest en Jameson zou in haar voetsporen treden. Na de afwijzing ging de tiener naar huis om haar beugel eigenhandig met een tang uit haar mond te slopen. Daarna regelde ze een fake ID en solliciteerde nogmaals bij dezelfde stripclub. ‘Wanneer kun je beginnen?’ was ditmaal de reactie. Binnen enkele weken was ‘Jennasis’ de grote favoriet onder de vaste klanten van Crazy Horse. Nog voordat Jameson haar schooldiploma haalde, streek ze 3000 dollar per avond op als halfnaakte danseres.

Dat smaakte naar meer. Op haar achttiende poseerde Jameson naakt voor Penthouse en het explicietere Hustler en een jaar later ging ze nog een stapje verder. Met regisseur Andrew Blake, een grote naam in de porno-industrie, maakte ze haar eerste seksfilms. Haar eerste rolletjes in Fantasy Woman en Elements of Desire zijn nog tamelijk onschuldig. Hetzelfde kan niet gezegd voor haar bijdrage aan Up and Cummers, Jamesons hardcore debuut. In het elfde deel van die filmreeks ligt de 19-jarige Jameson op een goedkoop hotelbed, spelend met een poes (jawel, een daadwerkelijke kat). Onderwijl wordt de verlegen tiener door een hijgende, bloedgeile man vanachter de camera verzocht met haar eigen poes te spelen.

Over deze ervaring, specifiek met die hijgende, bloedgeile man (acteur en regisseur Randy Spizer), zou Jameson later in haar leven terugblikken: ‘Het was echt klote. Daarna ben ik meteen weer een jaar gestopt met films maken. Ik voelde me een hoer en totaal goedkoop en gebruikt. Ik nam mijzelf voor om, als ik dit werk zou willen blijven doen, het goed te doen. Om mezelf in een sterkere positie te brengen en me goed te voelen op de set.’

Wicked Pictures

Met die ambitie sloeg Jameson in 1995 de handen ineen met Wicked Pictures, destijds nog een kleine distributeur van pornofilms. Toen ze daar als 20-jarig broekie haar eerste contract ondertekende, zei Jameson tegen directeur Steve Orenstein: ‘Het belangrijkste voor mij op dit moment is om de grootste ster te worden die de industrie ooit heeft gezien.’

En zo geschiedde. Binnen enkele jaren was Jameson de eerste porno-superster van Amerika. Commerciële successen als Blue Movie, Satyr en Dream Quest maakten van de rondborstige blondine een beroemder gezicht dan menig Hollywood-actrice. Een knappe prestatie in het pre-internettijdperk, waarin pornofilms niet verder reikten dan de dubieuze hoekjes van videotheken. Jameson en haar films hielpen dat taboe doorbreken.

In interviews sprak Jameson bijzonder openhartig over haar liefde voor porno. Toen een journalist in 2001 vroeg wat ze ervan vond om constant sperma op haar gezicht te krijgen, antwoordde ze: ‘Ik hou ervan. Ik vind het geil en word er opgewonden van. Als het zaad in je mond komt en je het doorslikt, heeft het geen tijd om je smaakpapillen te raken en verdwijnt het gewoon. Als het op je gezicht landt en over je hele tong zit, kun je het echt proeven. En als het dan ook nog een beetje koud wordt, stolt het zelfs.’

In vijftien jaar maakte Jameson ruim tachtig hardcore films en won ze tientallen prijzen. Als 22-jarige was ze de ‘beste nieuwkomer’ bij de AVN Awards, de Oscar-variant voor pornofilms. Bij diezelfde uitreiking won ze ook een beeldje voor de beste seksscène, een onderscheiding waarop de actrice nog steeds het meest trots is. ‘Dat was met T.T. Boy voor Blue Movie,’ aldus Jameson in een interview met Pornstarempire. ‘Dat was geweldig omdat hij vier keer in één scène klaarkwam. Eén keer in mijn gezicht, één keer op mijn kont, één keer op mijn buik en één keer op mijn tieten.’

‘Toen ik voor het eerst in de branche kwam, zei ik tegen mezelf dat ik mijn uiterste best zou doen om nummer één te worden’

Van Playboy kreeg Jameson haar eigen realityserie en sporadisch maakte de pornoster zelfs de oversteek naar mainstream films, zoals in Private Parts (1997) en Ali G, Aiii (2000). In een poging haar eigen succes te verklaren, zei Jameson rondom de eeuwwisseling het volgende: ‘Toen ik voor het eerst in de branche kwam, zei ik tegen mezelf dat ik mijn uiterste best zou doen om nummer één te worden. En om iedere ochtend vroeg op te staan en te werken, werken en nog eens werken.’ Een klein beetje geluk was er ook, zo erkende de actrice. ‘Ik kwam op het juiste moment binnen.

Rebels

Menig journalist heeft Jameson ondervraagd naar haar beweegredenen om porno-actrice te worden. Haar antwoorden lopen nogal uiteen. In meerdere interviews noemde Jameson dat besluit een wraakactie naar haar ontrouwe ex-vriendje destijds. In 2001 gaf ze een andere verklaring: ‘In het begin wilde ik gewoon voor het oog van veel mensen seks hebben. Dat voelde heel rebels en dat wond mij op toen ik 18 jaar oud was.’

Jaren later, tegen CNN: ‘Ik ben altijd heel openlijk seksueel geweest.’ In dat laatste interview besprak Jameson in 2004 ook de keerzijde van haar beroep: de kwetsbaarheid van vrouwen in de porno-industrie. ‘Dit is zo’n moeilijke branche voor een vrouw om vooruit te komen en het respect te krijgen dat ze verdient. Ik heb met hand en tand gevochten om te komen waar ik nu ben. Het is niet iets dat ik zou willen dat mijn dochter meemaakt.’

In haar strijd een betere wereld voor porno-actrices te creëren, lanceerde Jameson in 2000 Club Jenna, haar eigen pornobedrijf. ‘Omdat ik zoveel slechte dingen zie gebeuren in de industrie, omdat er veel misbruik wordt gemaakt van meisjes en omdat meisjes in de industrie naar mij opkijken,’ aldus het pornofenomeen over de noodzaak van haar eigen filmmaatschappij destijds. De eerste film uit de koker van Club Jenna was Briana Loves Jenna in 2001. Het 80 minuten durende lik-, zuig- en neukspektakel werd de best verkochte én verhuurde pornofilm van het jaar en kreeg meerdere AVN Awards.

Binnen enkele jaren draaide Club Jenna een jaaromzet van 30 miljoen dollar. In 2006 verkocht Jameson haar lucratieve bedrijf aan Playboy Enterprises, naar verluidt voor tientallen miljoenen dollars. Op het hoogtepunt van haar roem, in 2004, publiceerde Jameson haar biografie: How to Make Love Like a Porn Star: A Cautionary Tale. Het pikante verslag werd een bestseller, met Duitse en Spaanse vertalingen. Het boek gaf een onthullend inkijkje in het flitsende leven van een pornoactrice, maar schetste vooral een schokkend beeld van een vrouw die meermaals verkracht werd, met drugs- en alcoholverslavingen kampte en eigenlijk doodongelukkig was.

Maffia

De ellende van Jameson, geboren als Jenna Marie Massoli in 1974 te Las Vegas, begon vrijwel direct. Twee maanden vóór haar tweede verjaardag overleed haar moeder aan huidkanker. Judith Brooke Hunt was een succesvolle showgirl geweest in de betere stripclubs van Las Vegas, en daarmee postuum een voorbeeld voor haar dochter. Na haar dood werden Jenna en grote broer Tony opgevoed door hun vader, Larry Massoli. Als lokale sheriff had hij het geregeld aan de stok met de maffia. Toen die dreigde zijn dochter te ontvoeren, ontvluchtte Larry en zijn kinderen de gokstad.

Jenna groeide op in trailercaravans, verspreid over Nevada, Arizona en Montana. Daar bleek het leven niet veel beter: op haar zestiende werd Jenna het slachtoffer van een groepsverkrachting. Dat gebeurde toen Jenna wilde meeliften richting huis met vier jongens. Het viertal nam Jenna niet naar huis, maar naar een afgelegen locatie. In haar biografie zou de pornoster later in detail terugblikken hoe deze jongens haar herhaaldelijk bewusteloos sloegen en hoe zij pas uren later wakker werd in een plas bloed. Niet veel later werd Jenna wéér verkracht, ditmaal door de oom van haar toenmalige vriend. Zij was toen 16 jaar. ‘Er zijn dingen gebeurd die iemand anders zouden hebben gebroken,’ zei de actrice jaren later in de Sydney Morning Herald. ‘Ik heb het overleefd. Dat is het enige dat er echt toe doet.’

Toen Jameson eenmaal terugkeerde naar Las Vegas om bij haar oma te wonen, was haar vader een emotioneel wrak en krap bij kas. Jameson en haar broer waren voornamelijk op zichzelf aangewezen. Op de middelbare school begon zij al snel lsd en cocaïne te gebruiken, vaak samen met haar heroïneverslaafde broer. Rond haar zeventiende deed hun vader ook mee. Jamesons drugsverslaving verergerde toen ze ging samenwonen met Jack, een tatoeageartiest uit Las Vegas.

‘Ik begon te drinken in de hoop om zo mijn problemen op te lossen, maar uiteindelijk werd het alleen maar erger’ 

Als stripper in de Crazy Horse verdiende ze bakken met geld, maar een crystal meth-verslaving deed al dat geld even snel verdampen. Door de eetstoornis die Jameson uit deze verslaving ontwikkelde, woog ze nog amper 40 kilo. Wonderwel herpakte Jameson zich en groeide in de jaren daarna uit tot Queen of Porn. Maar zelfs in haar hoogtijdagen worstelde Jameson met zichzelf. Achter de schermen van haar commerciële succes was ’s werelds beroemdste pornoster een alcoholisch wrak. ‘Ik voelde me vaak enorm verdrietig,’ erkende ze destijds. ‘Ik begon te drinken in de hoop om zo mijn problemen op te lossen, maar uiteindelijk werd het alleen maar erger.’

In 2004 begonnen ook de gezondheidsproblemen voor de actrice. Tijdens een controleafspraak ontdekte haar dermatoloog een melanoom, dezelfde vorm van kanker waaraan haar moeder was overleden. ‘Mijn hele wereld stortte in,’ zei Jameson tegen AdultFYI. ‘Ik heb zo geprobeerd om uit de zon te blijven, maar als je jong bent, denk je dat je onoverwinnelijk bent.’ Jameson was op dat moment 31 én zwanger van haar eerste kind. Het vruchtje overleefde de behandeling niet. Jameson zelf genas volledig, maar dit zou allesbehalve haar laatste gezondheidsprobleem zijn.

Enige voldoening haalde Jameson lange tijd, verrassend genoeg, alleen uit haar werk. En niet vanwege de oneindige seks. ‘Ik ontmoette steeds meer vrouwen die tegen me zeiden: “Jenna, je hebt ons huwelijk nieuw leven ingeblazen. Alles is veranderd, je hebt ons geleerd hoe je een goede pijpbeurt moet geven.” Zo’n compliment is waarschijnlijk het beste gevoel ter wereld,’ aldus de actrice in 2001.

Huwelijken

Ironisch genoeg was Jamesons eigen liefdesleven zelden om over naar huis te schrijven. Tot haar imposante cv van mannelijke beroemdheden behoorden rocksterren als Dave Navarro, Tommy Lee en Marilyn Manson. Over die laatste zei Jameson eens: ‘Onze relatie was vreemd en heeft niet lang geduurd. Ik zette er een punt achter toen hij zei dat hij erover fantaseerde om mij levend te verbranden.’

Huwelijken waren er ook. Haar eerste, uit 1996, met pornoster en Wicked Pictures-regisseur Brad Armstrong, duurde tien weken. Met Jay Grdina, een telg uit een rijke veehouderijfamilie, hield ze het langer vol. Van 1998 tot aan haar pensioen was Grdina zelfs de enige mannelijke tegenspeler (onder de naam Justin Sterling) van Jameson. Ze trouwden in 2003 en woonden lange tijd in een kast van een villa in Arizona. Een jaar later riep Jameson in interviews dat ze biseksueel was en in haar privéleven al met honderd vrouwen de lakens had gedeeld. Niet veel later liep ook haar tweede huwelijk op de klippen. In 2008 verklaarde Jameson alweer ‘totally hetero’ te zijn. En ook daar kwam de actrice vorig jaar weer van terug. Tegen magazine People zei Jameson in 2023: ‘Ik probeer in mijn hoofd na te gaan waarom ik ooit met mannen uitging of trouwde. Het is egoïstisch en misschien zelfs slecht om te zeggen, maar ik denk dat het krijgen van kinderen mijn enige drijfveer waren.’

Dat is gelukt: in 2009 werd Jameson voor de eerste keer moeder, van tweeling Jesse Jameson en Journey Jette. De vader is Tito Ortiz, een voormalig UFC-kampioen. In die periode kondigde Jameson aan ‘nooit meer de benen te zullen spreiden in deze industrie’. Tegen W Magazine zei de actrice daarover in 2010: ‘Op het moment dat ik besloot kinderen te krijgen, ben ik met porno gestopt. Ik zal niet eens meer een Maxim-cover doen.’

Stomdronken achter het stuur

Inmiddels krijgt Jameson haar zoons al een flinke poos niet meer te zien. Toen Ortiz haar in 2013 verliet, kreeg de vechtersbaas de volledige voogdij over de tweeling. Tussen Jameson en Ortiz was al langer een verbale oorlog gaande, waarin ze hem beschuldigde van fysiek misbruik en hij haar weer van een zware verslaving aan pijnstillers. Sindsdien haalt de voormalige pornokoningin voornamelijk de krantenkoppen om verkeerde redenen. In 2012 knalde zij stomdronken in haar Range Rover tegen een lantaarnpaal. Daarvoor kreeg zij drie jaar voorwaardelijk, een geldboete en een verplicht lidmaatschap bij het bedenkelijke clubje Mothers Against Drunk Driving.

In 2013 kondigde Jameson haar comeback aan, maar dan als webcammodel. Haar motief om terug te keren in de porno was dezelfde als haar motief om er in 2008 uit te stappen: familie. ‘Ik doe dit om voor mijn gezin te zorgen,’ zei de 39-jarige blondine tegen roddelkanaal TMZ. Jameson, die noodgedwongen haar huis op een veilingwebsite had aangeboden wegens een flinke hypotheekachterstand, had geldzorgen en kampte nog altijd met haar verslavingen. Een alledaagse verschijning in een talkshow, om haar eerste roman te promoten, haalde het wereldnieuws, maar dan vanwege Jamesons verwarde gedag.

In 2015 zag Jameson het licht. Voor drugs, alcohol en pijnstillers was geen ruimte meer. Ze bekeerde zich zelfs tot het jodendom 

In 2015 zag Jameson het licht. Het roer ging om. Voor drugs, alcohol en pijnstillers was geen ruimte meer. De voormalige pornokoningin bekeerde zich zelfs tot het jodendom. Voor haar televisieverschijning in Celebrity Big Brother nam Jameson haar eigen koelkast mee en at ze enkel koosjer voedsel. Het radicale besluit kwam kort voor haar huwelijk met Lior Bitton, een Israëlische diamanthandelaar. Ze trouwden in 2016. De geplande realityserie van een Israëlische omroep, over de joodse bekering van Jameson, is er nooit gekomen. Een kindje van Jameson en Bitton kwam er wel, in 2017: dochter Batel Lu.

Hierna bleef het lange tijd stil rondom de gepensioneerde Queen of Porn. Tot 2022, toen de gezondheidsproblemen keihard terugkwamen. In januari van dat jaar deelde Jameson via haar Instagram dat ze kampte met het Guillain-Barré-syndroom, een ziekte waarbij de spieren in de armen, benen en romp binnen enkele dagen of weken ernstig verzwakken. Tegen Entertainment Tonight vertelde ze destijds dat ‘het heel plotseling begon’. Jameson: ‘Het ging heel goed met mij, maar toen begon ik in te storten en kon ik niet meer lopen. Ze namen me op in het ziekenhuis. Ik denk dat ik ongeveer negen maanden in het ziekenhuis heb doorgebracht.’

Een jaar te leven 

In de eerste dagen in het ziekenhuis bleek de diagnose niet te kloppen. ‘Na een ruggenprik konden ze Guillain-Barré alweer uitsluiten. Wellicht is er een of andere zenuw flink beschadigd,’ aldus Jameson toen. Maandenlang had de voormalige actrice geen flauw idee aan welke mysterieuze ziekte ze wel leed. Ook niet toen de artsen haar inlichtte dat ze nog maximaal een jaar te leven had. ‘Toen me dat verteld werd, raakte ik compleet in de war,’ erkende Jameson bij Entertainment Tonight. ‘Ik wist niet goed hoe ik dat moest verteren.’

Jameson, rebels als altijd, nam daarop een radicaal besluit. ‘Ik kwam uiteindelijk op het punt waarop ik dacht: ik moet mijn gezondheid in eigen handen nemen, dus zette ik mezelf in een rolstoel en reed het ziekenhuis uit. Ik had nog zoveel om voor te leven.’

Wonderwel knapte Jameson langzaamaan op. Volgens haarzelf te danken aan haar keto-dieet, een streng eetregime waarbij de dagelijkse grens van 50 gram koolhydraten (twee krentenbollen) niet mag worden overschreden. ‘Ik voel dat ik weer tot leven kom als ik correct eet, qua keto. Ik voel me energiek.’

Ook zweert ze sindsdien bij haar cognitieve therapeut (‘waardoor ik weer verbinding kon maken met mijzelf’) en holistische therapievormen. Inmiddels kan Jameson weer lopen, verloor ze tientallen kilo’s en trouwde ze met podcaster Jessi Lawless, de ‘liefde van haar leven’. In een van haar meest recente berichten op Instagram, waarop ze haar fans op de hoogte houdt van haar herstel, deelde de voormalige porno-actrice een verbluffende voor-en-na-foto van een jaar geleden en nu. ‘Ik verloor meer dan een jaar geleden het vermogen om te lopen en dacht dat het klaar was met mij,’ schreef ze bij de foto’s. ‘Ik heb me een weg teruggevochten en ik probeer gestaag een beter mens te worden aan de buitenkant, maar nog meer aan de binnenkant.’

Haar laatste pornofilm, genaamd Jenna Loves Krystal and Justin, dateert uit 2010, maar op websites als Pornhub en Xvideos geldt de veterane nog altijd als een van de meest geliefde en gezochte actrices. ‘Ik nam mijzelf voor om, als ik dit werk zou willen blijven doen, het goed te doen,’ zei de Queen of Porn in 1995. Waarvan akte.

Mens & Maatschappij
  • Roger Wong/INFG, Dara Kushner, Planet Photos, John Barret/Photolink