'Het internet is toch gemaakt als vrijplaats voor een open en kritisch debat?'

Columnist Bart Nijman vindt dat je aannames moet kunnen bespreken, ook als iets gedragen wordt door 97 procent van de opinieconsensus.

Bart Nijman

Deze week wilde ik graag een betoog houden over waarom Donald Trump een slecht mens is, wiens presidentschap leidt tot de meest vreselijke polarisatie. Maar de hoofdredactie vroeg of ik dat alsjeblieft niet wilde doen. ‘Natuurlijk hebben columnisten bepaalde vrijheden,’ sprak de driekoppige commissie die erover gaat. ‘Maar we willen dat wat ze schrijven feitelijk klopt.’

Maar hij zaait toch verdeeldheid? En hij liegt toch grotesk?, wierp ik tegen. ‘Nou, het bewijs daarvoor is flinterdun. Er is juist overweldigende consensus dat zijn presidentschap op de lange termijn leidt tot een vreedzamere wereld, een gezonde Amerikaanse economie en sterk aantrekkende wereldhandel,’ sprak de commissie eensgezind.

Maar zulke aannames moet je toch kunnen bespreken? Ik was nu echt verbaasd. Het presidentschap van Trump heeft invloed op enorm veel kwesties, in zijn eigen land en in de wereld. Natuurlijk, de meeste effecten zijn fantastisch en veelbelovend. Maar je moet toch ook vraagtekens kunnen zetten bij besluiten die hij neemt die misschien minder goed uitpakken, niet effectief zijn, of misschien op de lange termijn meer kwaad doen dan goed?

‘Meer kwaad dan goed?’ De drie censors reageerden geschrokken. ‘Als u dit soort uitersten in het debat probeert in te brengen, verziekt u de hele context van zijn presidentschap! Bovendien, en hier moeten we ook rekening mee houden, riskeren we met zulke uitspraken een blokkade op Facebook en Twitter en zelfs een afsluiting van onze website bij onze provider!’

Ik werd nu een beetje moedeloos. Voor zulke bekrompenheid wilt u als vrijzinnig blad toch niet buigen?, hield ik de censors voor. Facebook, Twitter en uw provider hebben toch geen handhavingsmandaat in deze democratie? Laat staan politierechten! En internet is toch gemáákt als vrijplaats voor een open en kritisch debat, ook over de mogelijke kwalijke invloeden die Trumps presidentschap zou kunnen hebben op de wereld?

‘Meneer de columnist, houdt u nu toch op,’ hield de commissie me voor. ‘De techbedrijven hebben huisregels. En we riskeren ook nog een adverteerdersboycot als we zulke twijfelachtige opvattingen toestaan in ons blad!’

Dus omdat een opinieconsensus van 97 procent bepaalt dat Trump per definitie een positieve invloed heeft, moet kritiek geschuwd en geschrapt worden?, vroeg ik de commissie. ‘Jazeker,’ spraken zij plechtig, opgelucht dat we er samen uitkwamen. ‘Trump is een zegen voor de wereld. Dat vindt iedereen. En als het morele gelijk wint, is dat soms meer waard dan de vrije verkenning van nieuwe inzichten, waarheidsvinding en open debat!’