Hoe criminelen miljoenen verdienen met bitcoins

Bij mij begint het als iemand vertelt dat een mij bekende grote drugshandelaar voor 2 miljoen euro aan bitcoins heeft gekocht, na een geslaagd transport. De drugshandelaar is iemand wiens grootste digitale prestatie is dat hij – net als ik – weet hoe een pgp-telefoon werkt. Het verschil: toen hij vorig jaar met zijn 2 miljoen instapte, deed een bitcoin 1600 euro. Toen ik er in juni instapte, was dat 2400 euro. Op het moment dat ik dit schrijf – begin november – staat de koers op 6000 euro. Onze drugshandelaar heeft met zijn 1250 bitcoins binnen één jaar tijd 5 komma nog wat miljoen euro verdiend. Maar wat kan hij ermee?

Bitcoins is vooral het verhaal van: had ik maar. ‘Zeven jaar geleden zei een vriend: zullen we wat bitcoins kopen? Voor 1000 euro? Toen kostten ze 5 cent per stuk. Niet gedaan. Bijna niemand zag er toen wat in.’ Aldus insider ‘Corné’. Ook zonder rekenmachine kun je wel bedenken hoe rijk deze pionier nu was geweest. Hij is nu ook rijk, heeft er later nog veel mee verdiend en heeft een bedrijf dat handelt in bitcoins, maar het is niet meer zo extreem als in het begin. Maar nog wel extreem.

Corné werkt in de praktijk veel met bitcoins. ‘Ik betaal er de timmermannen mee die mijn huis opknappen. Ik heb mijn auto ermee betaald. Op de factuur staat: betaald in bitcoins. Ik betaal er gewoon omzetbelasting over. Is niks illegaals aan.’ Contant geld kun je kwijtraken. Aan zakkenrollers, aan overheidsfunctionarissen die je huis doorzoeken. Bitcoins kun je beter verstoppen: een usb-stick is genoeg en zolang je je wachtwoord niet prijsgeeft, komt er niemand aan. Wie een groot bedrag illegaal wil exporteren, bijvoorbeeld enkele tientallen miljoenen aan drugsgeld naar Zuid-Amerika – kan dat doen door de bitcoins op een usb-stick te zetten en voor alle zekerheid twee koeriers mee te sturen, die allebei de helft van het wachtwoord hebben. Dat voorkomt dat één iemand er met de buit tussenuit knijpt.

Er is één maar: als je het wachtwoord van je wallet (je bitcoin-portemonnee) kwijt bent, ben je je bitcoins ook kwijt. Er zijn naar schatting 2 miljoen bitcoins op deze manier zoekgeraakt, die nooit meer teruggevonden zullen worden. Corné schat dat zo’n 4 procent van de bitcoins wordt gebruikt in het criminele circuit. Eigenlijk het enige verschil met zwart contant geld is de omvang. Gerrit, de corrupte douanier uit Rotterdam, had ruim een miljoen euro aan contant geld in een boodschappentas in huis, toen de politie in 2016 bij hem binnenviel. Dat was ie meteen kwijt. Als hij zich in bitcoins had laten betalen, had hij zijn kapitaal nog gehad. Dan had de politie niet eens geweten dat hij zo’n vermogen had. Maar het bekende probleem van crimineel zwart geld is niet anders: je moet het witwassen om het voor legale doeleinden te gebruiken.

Het is een beetje te vergelijken met ‘genummerd losgeld’. Iemand moet het omruilen voor gewoon geld. Daar zijn handelaars voor. Mannetjes. Die zijn wel kwetsbaar. Dit fenomeen staat bekend als: wasmachines. Die rekenen zo’n 15 procent om bitcoins in te nemen en om ze om te wisselen voor contanten. Er zijn in verschillende landen invallen geweest waarbij grote bedragen aan con- tant geld in beslag zijn genomen. Het contact tussen de partijen verloopt via internet, via een site als www.localbitcoins.com. Het gaat net als met een datingsite: het is eerst even aftasten, kijken of de andere partij te vertrouwen is en dan volgt er een fysieke ontmoeting, waarbij het cash geld wordt ingewisseld voor bitcoins en omgekeerd. Dat is een vrij gemakkelijk te volgen proces, er zijn nog geen gevallen bekend van oplichting, maar het gevaar ligt uiteraard op de loer, zoals overal waar veel contant geld aanwezig is.

Lees verder op Blendle.