'Bewijs maar eens dat je jezelf bent'

Een zwarte man van 1,85 meter steelt de identiteit van een blanke, vijf jaar oudere man van 1,75 meter. Niet zo handig: de fraudeur kiest de identiteit van een journalist, die de zaak tot op de bodem uitzoekt. En er een boek over schrijft. Een interview met Kevin Goes, auteur van Mijn Gestolen Leven: Identiteitsfraude in Nederland.

Tekst: Jonathan Ursem | Illustraties: MAKI@SHOPAROUND

Iemand heeft onder jouw naam een woning gehuurd en laat jou opdraaien voor de kosten. De huurachterstand is zo hoog omdat in 'jouw' woning in Dordrecht een hennepkwekerij zit. Dus naast het feit dat er identiteitsfraude is gepleegd, wordt jouw naam gebruikt om criminele activiteiten mee te ontplooien. Is dat dubbel erg?

‘Ik heb de meeste problemen gehad van de identiteitsfraude op zich. Dat iemand zich als mij voordoet, dat vind ik heel eng. Als ik terugdenk aan vorig jaar, toen de brief op de deurmat plofte, weet ik nu pas hoe ik me daarbij voelde. Hoe boos ik was, merkte ik pas later, tijdens het schrijven van het boek.’

Freek (werknemer van het incasso- en gerechtsdeurwaardersbureau dat bovengenoemde brief met de huurachterstand stuurde, red.) vraagt me een kopie te sturen van een identiteitsbewijs. Daarop stuur ik hem een foto van mijn rijbewijs, het enige dat ik voorhanden heb op dat moment. Even later belt hij. ‘Je lijkt er inderdaad niet op.’ Inmiddels is me al ter ore gekomen dat de persoon die met zijn foto op mijn paspoort staat, een negroïde man is. Zelf ben ik blank. Ook is hij kaal en geschoren, terwijl ik nog genoeg haar op mijn hoofd heb en meestal met een baardje rondloop. Mijn hart slaat een paar slagen over als ik het document open dat Freek me net gestuurd heeft. Het is inderdaad mijn paspoort. Alleen is de foto anders. (p. 21/22)

Was dit het moment waarop je dacht: dit is geen 1 april-grap, dit is echt?

‘Het moment waarop ik dacht: dit is serieus, was toen ik het telefoonnummer belde dat op het huurcontract staat, en ik mijn eigen naam op de voicemail hoorde, uitgesproken door iemand die ik niet ben. Als je iemand anders dan jezelf hoort zeggen ‘Dit is de voicemail van Kevin Goes’… Dat was wel een kippenvelmoment, het moment waarop ik dacht: dit is eng.’

Lees het complete interview op BLENDLE

Kader: een gewaarschuwd mens telt voor twee

Drie tips uit Mijn Gestolen Leven om identiteitsfraude te voorkomen:

1. Geef nooit je paspoort af aan iemand die dat identiteitsbewijs niet mag hebben. Alleen daartoe bevoegde mensen mogen om je paspoort vragen, zoals politieagenten, toezichthouders en conducteurs. Zelf geef ik nooit meer een paspoort af, en als men het al nodig vindt om gegevens over te typen (het enige dat ze nodig hebben, is je naam), dan blijf ik erbij staan om te zien dat het niet gekopieerd wordt.

2. Bewaar geen kopie van je paspoort op je computer of in de cloud. De makkelijkste manier waarop criminelen aan je paspoort komen, is via de computer. Als je toch graag een kopie van je identiteitsbewijs op je computer of in de cloud wilt opslaan, noem het bestand dan niet ‘paspoort’. Als je het bestand zo noemt, dan maak je het criminelen wel erg makkelijk.

3. Deel geen foto’s van gevoelige documenten op sociale media. Natuurlijk ben je trots dat je je rijbewijs gehaald hebt, maar een foto van dat roze pasje op Facebook speelt fraudeurs in de kaart. Het is misschien wel de makkelijkste manier om een kopie van dat rijbewijs te krijgen. Ook die rare foto van jezelf op je nieuwe paspoort is niks voor Instagram, zeker niet met #paspoort niet vergeten.