‘Geen evacuatieplan, geen samenwerking en nog geen enkele tolk terug uit Afghanistan’

In een rechthoekige kantoorruimte in het ministerie van Buitenlandse Zaken staat Sigrid Kaag. Aan de muur achter haar hangen iets te veel tekeningen die iets te weinig verbeelden net iets te dicht bij elkaar en iets te secuur op dezelfde hoogte.

Ondanks ramen van de vloer tot het plafond kan de grijze dag niet winnen van het doodse, gele licht dat uit de tl-roosters van het systeemplafond valt, over een tafel waaraan zes ambtenaren in overwegend kraakheldere overhemden achter telefoons en dubbele computerschermen zitten. Een zevende ambtenaar in een opengeritst, grijs vest staat aan de andere kant van de volle bureaus naar de minister van Buitenlandse Zaken te kijken. Hij friemelt aan de toegangspas die aan een koord om zijn nek hangt.

Drie van de zes mensen aan tafel, twee mannen en de enige vrouw, kijken in de richting van Kaag, die met haar gezicht de andere kant op gekeerd spreekt met een vrouw in een zwarte trui en een rode broek, en die met haar handen achter zich gevouwen een rechte rug forceert en daarmee een zeker leiderschap uitstraalt. Kaag drukt met haar rechterhand een mobiele telefoon tegen haar rechterschouder. Met gespreide vingers gebaart haar linkerhand naar de tafel vol ambtenaren. Ze lijkt iets te vragen aan de casual geklede vrouw. Een soort bevestiging, in een zin die begint met ‘dus’.

‘Dus dit is het crisisteam? En die bellen met Kabul?’ Zoiets.

De foto werd door het social mediateam van Buitenlandse Zaken op het ministeriële Twitteraccount @MinisterBZ gezet, pluralis majestatis: ‘Het crisisteam van @MinBZ in Den Haag werkt dag en nacht om zoveel mogelijk mensen op evacuatievluchten uit #Afghanistan te krijgen. Hiervoor werken wij samen met o.a. @Defensie, @ministerieJenV, en onze bondgenoten. Vandaag staan er opnieuw vluchten gepland van en naar #Kabul.’

Het tafereel moet een actieve situatie verbeelden, de tekst van de tweet een niet aflatende inspanning om grip op een onzekere situatie te krijgen.

Het probleem van de foto is dat hij ruim vijf dagen na de val van Kabul is geplaatst. Die kamer vol ambtenaren belt geen tolken thuis op om vertrektijden uit Kabul door te geven. De foto is spin, die een suggestie van doortastendheid en daadkracht moet wekken. De foto is reputatiemanagement voor Sigrid Kaag.

In de dagen daarvoor zagen we debatten waaruit exact het tegenovergestelde van de foto en de tweet bleek: er lagen meerdere nooit uitgevoerde moties om mensen, Afghaanse tolken incluis, bijtijds terug te halen. Er was geen evacuatieplan. Er is geen enkele samenwerking of synergie tussen de ministeries van Kaag, Bijleveld en Broekers-Knol. Er is op de donderdag van deze foto nog geen tolk terug uit oorlogsgebied Afghanistan.

Het landsbestuur zakt wederom door een ondergrens.