Dossier #MeToo: van Ali B tot Harvey W

Iedere tak van sport heeft zo zijn eigen specialisten. Zoek een goede advocaat of bekwame rechter en een lijstje met de beste tien is zo gemaakt. Twee beroepsgroepen waar daders van seksueel grensoverschrijdend gedrag vroeg of laat mee te maken kunnen krijgen. Dankzij de intrede van de term #MeToo zijn die laatste tegenwoordig gemakkelijk te categoriseren.

Ali B, Waylon en Lil Kleine

Voor de herkomst van de MeToo-beweging, toen nog zonder hashtag, gaan we terug naar het jaar 2006. In de New Yorkse wijk The Bronx is de Afrikaans-Amerikaanse burgerrechtenactiviste Tarana Burke de grondlegger ervan, om het bewustzijn van seksueel misbruik te vergroten. Deze nam in oktober 2017 een vlucht nadat actrice Alyssa Milano op Twitter schreef: ‘If you’ve been sexually harassed or assaulted write ‘me too’ as a reply to this tweet.

De hashtag was geboren en Burke en Milano werden, samen met andere ‘silence breakers’, uitgeroepen tot Time Person of the Year 2017. De term is de afgelopen jaren vooral bekend komen te staan als verzamelnaam voor mensen die hun functie misbruiken door banen of opdrachten aan te bieden in ruil voor seks, maar laat er geen misverstand over bestaan: #MeToo staat voor alle vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook wanneer dit niet plaatsvindt in een werkomgeving of bij een ongelijke machtsverhouding. Dit zijn enkele kopstukken in een groep waar niemand toe wil behoren.

This is... The Voice

Niet alleen voor buitenstaanders zijn ‘sex offenders’ in een hokje te plaatsen, de hoofdrolspelers in kwestie kunnen dat zelf ook. Jeroen Rietbergen categoriseert zichzelf klaarblijkelijk als verslaafd, aangezien hij inmiddels is afgereisd naar de Recovery Ranch in Tennessee. Een afkickkliniek waar men, zo vermeldt de website van de instelling, mensen ontvangt die ‘vaak slechte dingen doen, maar dat zich niet realiseren vanwege hun verleden’.

De inmiddels afgetreden bandleider wordt ervan beschuldigd zich ongepast te hebben gedragen tegenover deelnemers. Niet alleen op de studiovloer van The Voice of Holland, maar ook via WhatsApp, door bijvoorbeeld het sturen van dickpics. Ali B besloot af te reizen naar Dubai op het moment dat het programma Boos hem op de hoogte stelde van de naderende uitzending. Volgens zijn slachtoffers maakte hij zich schuldig aan aanranding, ook werd er aangifte gedaan van verkrachting. In een verklaring liet hij weten

‘100 procent overtuigd te zijn van mijn onschuld’ en voorlopig al zijn werkzaamheden neer te leggen. RTL schorste hem en Maven Publishing haalde zijn boek De Ali B Methode uit de handel.

Marco Borsato speelde de kleinste rol in het programma van Tim Hofman, aangezien slachtoffers van de zanger zich in een eerder stadium al bij De Telegraaf hadden gemeld. Wel weten we nu dat ook minderjarige talenten zich door hem lastig gevallen voelden op de jaarlijkse ‘Borsato-barbecues’. Op de tegen hem gedane aangifte deed Marco weer een tegenaangifte van smaad en laster. Het is nu wachten op de start van de rechtszaak. Tot die tijd reageert de zanger niet op nieuwe beschuldigingen, omdat dit ‘schadelijk zou kunnen zijn voor de reeds lopende zaken’.

Jimmy Savile zou zichzelf ongeautoriseerd toegang hebben verleend tot lijken en daarbij glazen ogen hebben gestolen om sieraden van te maken

R. Kelly: mensenhandel

Veel radiostations in Amerika draaien al sinds een jaar of twintig de muziek van R. Kelly niet meer, nadat aanklachten voor het bezit van kinderporno (2003) en het misbruik van een 14-jarig meisje (2008) jegens hem het nieuws haalden. Beide zaken liepen met een sisser af (de eerste werd ongegrond verklaard wegens het illegaal verkrijgen van bewijsmateriaal, in de tweede volgde vrijspraak), maar het zaadje bij critici was door de vele berichtgevingen hierover wel geplant.

In 2019 maakten Nigel Bellis en Astral Finnie de documentaire Surviving R. Kelly over andere gevallen van seksueel misbruik door de r&b-artiest. Dit leidde binnen een mum van tijd tot een strafrechtelijk onderzoek, waaruit bleek dat de Kelly-doofpot overliep van schandalen. Niet alleen verhalen over seksuele handelingen met minderjarigen staken de kop op, ook werd er gesproken van een ‘vrouwensekte’ in zijn huizen, waar slachtoffers werden vastgehouden en gehersenspoeld.

In maart 2019 gaf hij hierover een interview aan CBS News-anchor Gayle King en ging hierbij volledig door het lint. Geëmotioneerd en druk met zijn armen zwaaiend, schreeuwde hij dat hij kapotgemaakt werd. In september 2021 werd Kelly schuldig bevonden aan mensenhandel met als doel gedwongen prostitutie, seksuele uitbuiting en afpersing. De straf die hiervoor staat zal niet gering zijn, de uitspraak volgt op 4 mei van dit jaar.

Michael Jackson: slaapfeestjes

Michael Jackson is ongetwijfeld de grootste solo-artiest die de wereld ooit kende. Geen zanger bracht tijdens zijn carrière meer (f lauwvallende) fans op de been dan de ‘King of Pop’. Dag in dag uit tegemoet getreden worden alsof je Jezus himself bent kan echter voor geen mens gezond zijn. Jackson zocht daarom zijn af leiding in ongebruikelijke vriendschappen met minderjarige jongens, zoals Emmanuel Lewis, Jonathan Spence, Sean Lennon en Macaulay Culkin. Ze liepen hand in hand over straat, bleven slapen op Jacksons Neverland of deelden een hotelkamer, waarbij de zanger bij hen in bed sliep.

Jarenlang werd dit gedrag gedoogd, totdat enkele van hen besloten te praten en rechtszaken tegen hem aanspanden. De aanklacht: seksueel misbruik in vele vormen, maar altijd achter gesloten deuren. In 1993 vond er een huiszoeking plaats na beschuldigingen van de destijds 13-jarige Jordan Chandler, waarna Jackson het daaropvolgende strafproces schikte middels een geldsom. Velen zagen dit als een schuldbekentenis. De bal kwam daardoor echter wel aan het rollen, met talloze beschuldigingen in de jaren daarna tot gevolg. In 2019, precies tien jaar na zijn dood, schokten Wade Robson en James Safechuck de wereld met gedetailleerde verhalen over logeerpartijtjes met Jackson in de documentaire Leaving Neverland.

Jimmy Savile: lijkenpikker

Gestorven als ware kinderheld, postuum ontmaskerd als de ware nachtmerrie van diezelfde koters: presentator en dj Jimmy Savile. De Brit, die voor het BBC-programma Jim’ll Fix It jarenlang wensen van kinderen in vervulling liet gaan, nam zijn grote geheim mee het graf in, waar het slechts een jaartje bleef liggen. Zolang duurde het namelijk totdat politie en justitie enkele vage beschuldigingen uit het verleden, die altijd waren afgedaan als onzin, opnieuw onder de loep namen.

De uitkomst: 214 gevallen van seksueel misbruik, waaronder 34 verkrachtingen. Het jongste slachtoffer was 8 jaar oud, de oudste hoogbejaard en reeds overleden. Savile zou zichzelf namelijk ook ongeautoriseerd toegang hebben verleend tot lijken en daarbij glazen ogen hebben gestolen om sieraden van te maken. De man die tijdens zijn uitvaart nog met alle egards werd toegesproken en herdacht, kwam nu in een wel heel ander daglicht te staan.

In 2013, twee jaar na de dood van Savile, werd zijn voormalig chauffeur David Smith opgeroepen voor verhoor. Hij zou zich eveneens schuldig hebben gemaakt aan misbruik. Hij kwam echter niet opdagen in de rechtbank en werd even later dood gevonden in zijn woning. Men vermoedt dat er sprake was van zelfmoord.

Bill Cosby: bewusteloos

Wie had ooit kunnen bedenken dat goedzak Cliff Huxtable uit The Cosby Show een roofdier bleek te zijn, die de ene na de andere vrouw drogeerde en van een dosis ongevraagde seks voorzag? Jarenlang bleven zijn gedragingen onder de pet, dankzij grote sommen zwijggeld die hij zijn slachtoffers betaalde, zo bekende hij tijdens een eerste rechtszaak in 2005.

De echte ellende kwam echter pas in 2015, toen tientallen vrouwen deze opmerkelijke overeenkomsten aan hun laars lapten en hun mond opentrokken. In 2018 werd Cosby uiteindelijk veroordeeld tot minimaal drie en maximaal tien jaar gevangenisstraf voor de verkrachting van Andrea Constand. Na een kort verblijf in de Montgomery County Correctional Facility, werd hij overgebracht naar een staatsgevangenis in Pennsylvania. De eerste vier maanden verbleef hij in isolatie.

In juni 2021 werd zijn veroordeling, verrassend genoeg, alsnog nietig verklaard. Het Hooggerechtshof sprak hem niet vrij, maar concludeerde dat er vormfouten waren gemaakt tijdens het proces. Cosby bleek in het verleden met een voormalige officier van justitie de afspraak te hebben gemaakt dat zijn schuldbekentenis nooit gebruikt mocht worden in de Constand-zaak, in ruil voor zijn getuigenis in een verwante civiele zaak. Daarop mocht hij de gevangenis weer verlaten.

REVU’S VROUWENPANEL

Tineke Schouten: ‘We kunnen er lang of kort over lullen, maar een veranderende tijdsgeest heeft grote invloed op de manier waarop we met elkaar omgaan. Ik werkte ooit met acht verkopers, allemaal broers, in een autobedrijf en dan kun je erop wachten dat ze een keer roepen: “Hé, lekkere kont” of je een klap erop geven. Ik wimpelde dat dan af met een geintje. Dat er nu zoveel meiden bij The Voice in de rats zitten is vreselijk. Al heb ik in de twaalf jaar dat ik bij John de Mol werkte nooit iets gemerkt. En hijzelf was altijd zeer correct, een beetje verlegen zelfs.’
Patricia Paay: ‘Ik heb nooit zoveel last gehad van ongewenste praktijken. Probeerde een man wat, dan trok ik altijd direct mijn mond open en liet ik weten er niet van gediend te zijn. Dat ik daarin duidelijk was, bleek wel uit het feit dat ze het daarna geen tweede keer probeerden.’
Chazia Mourali: ‘Ook van mannen die bekendstaan als heel geëngageerd en integer, heb ik gezien dat ze zich ook van een heel andere kant kunnen laten zien als het om vrouwen gaat. Die brutaliteit en het enorme zelfvertrouwen om te denken overal maar mee weg te kunnen komen. Ik heb het wel altijd zeer vlug in de gaten als iets in een correct verpakt jasje, maar desondanks dubbelzinnig wordt gebracht.’
Catherine Keyl: ‘Als ik weleens onheus werd bejegend, dan betrof dat meestal getrouwde mannen. Dat maakte het makkelijk: “Volgens mij ben jij getrouwd, vriend. Flikker op.” Gewoon volhouden en het blijven zeggen als je iets niet wilt, dan komt de boodschap uiteindelijk wel over. Mijn periode in het sociëteitsbestuur van een studentenvereniging is daarin de beste training geweest. Daar had ik regelmatig te maken met dronken jongens aan de bar en leerde ik het met een grap op te lossen. Dan waren zij niet boos en ik er vanaf. Laat ik overigens niet alle mannen over één kam scheren. Het zijn op zich erg leuke wezens, hoor.’

Het hele artikel lees je in de nieuwste Nieuwe Revu of op Blendle.nl.

In de rest van het artikel lees je meerdere en grote #MeeToo-zaken over onder andere acteur Kevin Spacey, zakenman in de sport- en entertainmentindustrie Jeffrey Epstein en regisseur, producent en castingdirector Job Gosschalk. ‘De tactiek van Job Gosschalk was dertig jaar lang dezelfde: jonge jongens voorstellen om in een privésetting samen te kneden aan hun ongekende acteertalent.’

Misdaad
  • ANP, Bruno Press, Netflix