Hoe lang kan Wim-Lex schijt blijven hebben aan zijn onderdanen?

Zou Willem-Alexander een beetje zorgeloos en vrolijk zijn verjaardag vieren op 27 april? De vraag stellen is ’m beantwoorden. Want nee, het zit Wim-Lex de laatste tijd bepaald niet mee. Wat heet. De koning van Nederland heeft het zwaarder dan ooit – en dat is grotendeels zijn eigen domme koninklijke schuld, ook dat nog eens. Wim-Lex beging een paar gigantisch grote blunders tijdens corona. De grootste is natuurlijk de onnavolgbare Griekenlandreis van de Oranjes. Terwijl premier Rutte de Nederlandse bevolking oproept om niet buiten de lansgrenzen met vakantie te gaan – liever helemaal niet op vakantie zelfs – vliegt Willem-Alexander zijn gezin eigenhandig met het regeringsvliegtuig naar hun villa in Griekenland. Ja hoor. Het land staat er met open mond naar te kijken. Als de Oranjes doorhebben dat ze iets heel, heel doms hebben gedaan, vliegt een deel van de familie fluks terug naar Nederland. Maar het leed is al geschied. En een raar, ongemakkelijk excuusfilmpje maakt de volkswoede niet ongedaan. Maar er is meer koninklijk coronaleed. Neem het verjaardagsfeestje van Amalia afgelopen december, waar (veel) meer mensen op bezoek kwamen dan volgens de coronaregels streng werd geadviseerd. Of het vakantiekiekje uit augustus 2020. Willem-Alexander en Máxima gaan op de foto met een restauranteigenaar en houden geen anderhalve meter afstand. Terwijl normale Nederlanders niet bij elkaar in de buurt mogen komen. En dan is er nog het bezoekje van de koning aan de Marktweg in Den Haag, vorige zomer tijdens het EK voetbal. De straat is uitgeroepen tot ‘Mooiste Oranjestraat’. De koning loopt er doorheen, schudt handen van de bewoners en houdt geen afstand. Terwijl op dat moment alle coronaregels gelden.

Mede door die blunders – of is het: wij van Oranje hebben koninklijke lak aan de regels? – staat de populariteit van de monarchie onder druk. Dat claimt Nieuwe Revu niet, dat zegt het onderzoek van de onafhankelijke opiniepeiler Ipsos. Ipsos doet in opdracht van de NOS twee keer per jaar – in aanloop naar Koningsdag en rondom Prinsjesdag – onderzoek naar de mening van het Hollandse volk over de monarchie in het algemeen en over koning Willem-Alexander in het bijzonder. Laten we even naar de uitkomsten van het laatste onderzoek kijken. Dan zien we dat nog maar 57 procent van de Hollandse oranjeonderdanen een koning of een koningin wel zien zitten. Dat percentage lag onder Beatrix veelal rond de 85. Au. Daar komt nog eens bij dat nog slechts 44 procent van de bevolking vertrouwen heeft in het functioneren van WillemAlexander. Aan het begin van 2021 was dat 57 procent. Tel uit je winst. Maar er speelt nog iets anders wat Willem-Alexander en de monarchie bedreigt. Koning of koningin worden omdat je toevallig als eerste in een bepaald nest wordt geboren, zo’n automatisme staat anno 2022 onder zwaardere druk dan ooit tevoren. Want zijn we juist niet op een punt beland dat we zeggen: waar je wieg precies staat, waar je vandaan komt, welke nationaliteit je hebt, dat mag allemaal niet bepalen hoe je toekomst in Nederland eruitziet. Iedereen moet gelijke kansen krijgen. Dus als we dan toch een monarchie hebben, dan zou iedereen de kans moeten krijgen om koning of koningin te worden. Zou Willem-Alexander en de familie Van Oranje daar wat voor voelen? Voorbij zijn alle privileges. Voorbij is al het zakgeld. Voorbij zijn alle belastingvoordelen..

Poen & comfort

Breek historicus Gerard Aalders (75), die veel boeken over de Oranjes schreef, de bek niet open. ‘Willem-Alexander zit voor de poen op de troon. En voor het comfort. Het is een heel goed betaalde job dat troonzitten, met heel veel benefits en uitmuntende arbeidsvoorwaarden. Willem-Alexander heeft gratis – want wij betalen het onderhoud – drie paleizen tot zijn beschikking. Hij mag het regeringsvliegtuig pakken wanneer hij maar wil. Hij heeft zijn eigen, koninklijke trein. Hij mag met zijn vriendjes gaan jagen op de Veluwe als ie daar zin in krijgt. Nou ja, noem de voordelen allemaal maar op. En dan heb ik het nog niet over het meer dan vorstelijke salaris van de jarige job.’ Hoe vorstelijk is dat salaris? Willem-Alexander krijgt volgens de begroting in 2021 een staatsuitkering van ruim 6 miljoen euro, waarvan 1 miljoen inkomen. Belastingvrij. Daar bovenop worden alle onkosten van Wim-Lex vergoed. Die van Máxima overigens ook. Officieel worden alleen de onkosten vergoed die worden gemaakt met betrekking tot uitoefening van het koningschap. Maar wat behoort daartoe en wat niet? Aalders: ‘Er is geen rekenkamer die daarop toeziet. Dus dan kun je je dure meubeltjes voor Paleis Huis ten Bosch wel dubbel factureren ja, zoals in 2019 is gebleken. Ze kunnen alles opgeven, Wil en Max, en kennelijk doen ze dat dus ook. Mij verbaast het niet, want ik ken die Oranjes. Ze hebben nooit genoeg.’

Willem-Alexander die tijdens corona ‘gewoon’ even naar zijn villa in Griekenland vliegt. Die alleen voor de poen op de troon zou zitten. Die een ordinaire speedboot heeft. Lekker imago. Maar dat imago is eigenlijk nooit echt goed geweest. Dat begint al vroeg. De geruchten gaan dat de prinsjes tijdens de koetstoer op Prinsjesdag onzichtbaar voor het volk hun middelvinger opsteken. Tijdens zijn studententijd (19871993) komt Wim-Lex bekend te staan als ‘Prins Pils’. Ondernemer Rob Heilbron (76) weet er alles van. Hij is in die tijd bevriend met de prins (zie kader). ‘Willem-Alexander belde mij vanuit zijn studentenhuis in Leiden dan op. Dan zei hij in plat Haags: “Ha Robbie, biertjuh?!!!” Of: “Robbie, laten we even wat kaviaar gaan plempe!” Dan haalde ik hem op in mijn Range Rover en gingen we kaviaar eten en wodka drinken bij de bekende kaviaarhandelaar Koos Toet. Dat was supergezellig. Als we naar Toet reden, kroop Willem-Alexander vaak zelf achter mijn stuur. Hij vond het leuk om te proberen om de beveiligers, die altijd achter ons reden, af te schudden. “Ome Rob, even kijken of ze opletten,” grijnsde hij dan. En dan was het: gas erop!’ Ook zou uit zijn studententijd blijken dat de huidige koning niet zo heel erg intelligent is. Dat zou de reden zijn, waarom zijn scriptie nooit openbaar is gemaakt. Tijdens en na zijn studententijd is hij een paar keer betrokken bij eenzijdige auto-ongelukken. In 1988 rijdt hij een Ford Sierra XR4i in een Leidse sloot. In 2001 crasht hij met zijn Volvo 850 onderweg naar de wintersport. Zo komt uit dat op dat moment Emily Bremers zijn vriendin is.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest het op Blendle.

In het artikel lees je meer over Willem Alexander. ‘Als hij officieel moet doen, wordt hij een soort pop die uitstraalt dat hij het helemaal niet leuk vindt wat hij aan het doen is. Hij is een koele koning. Alsof hij zijn persoonlijkheid niet wil laten zien, geremd door de statigheid.’