'Een battle-rapper die aan zijn einde komt door een mes: het klopt niet'
‘Wat Willem Tell met een kruisboog en een appel deed, kon Pat Stay met een pen en het zelfvertrouwen van een tegenstander’
Ik wil mijn vrouw wakker maken om het haar te vertellen, maar ze kent hem toch niet. Niemand die ik ken, kent hem, behalve vriend Stephan. Als Stephan en ik samen zijn, hebben we het alleen maar over battle-rap. En als er drank in het spel is battelen we tegen elkaar. Het is een soort puzzelend debatteren. Hij zegt twee zinnen en ik reageer op die twee zinnen. Ik weet niet wat hij gaat zeggen, dus weet ik ook niet wat ik ga zeggen. Alles komt uit het blote hoofd. Binnen een paar tellen moeten we op elkaar reageren. Het is goed voor de hersenen. Het is een soort sudoku van de straat. Het is schaken met taal. We proberen houdgrepen van lettergrepen te maken.
Pat Stay is doodgestoken. Ik begrijp het niet. Een battle-rapper die aan zijn einde komt door een mes. Het klopt niet. Stay was juist het boegbeeld van elkaar bestrijden met woorden. Dichtend duelleren. Zijn enige wapen was taal. En zijn enige harnas was taal.
Ik open de Youtube-app op mijn telefoon en zoek op de woorden ‘Pat Stay battle’. Ik klik de eerste aan. Het is een battle van zes jaar geleden en heeft meer dan 2 miljoen weergaven. Als ik naar battle-rap kijk, moet ik aan de polemieken van weleer denken. Mulisch tegen Reve. Komrij. Balpennen vol scheermesjes en zwavelzuur. Battle-rap laat zien dat de polemiek nog springlevend is. Dat mensen nog in pennen willen klimmen om op andere mensen neer te kunnen kijken.
Pat Stay zijn pen was een scalpel. Daarom komt dit nieuws ook zo hard aan. Hij bracht zijn zinnen met energie, agressie, humor en arrogantie. Hij wist wat hij deed. Zelfverzekerd ontleden. Wat Willem Tell met een kruisboog en een appel deed, kon Stay met een pen en het zelfvertrouwen van een tegenstander.
Een dag voor zijn dood postte hij een filmpje op het internet waarin hij praat over zijn overleden moeder. En over hoe hij over de dood praat met zijn jonge zoon. Pat vertelt over een vraag die zijn zoon aan hem stelde. ‘We zijn beste vrienden voor altijd, maar ben je er nog als ik 96 ben?’ Een dag later werd hij doodgestoken.
Mijn vrouw wordt langzaam wakker en vraagt waarom ik op mijn telefoon zit. Ze kijkt naar de wekker. Het is midden in de nacht.
‘Pat Stay is overleden, schat.’
‘Wie?’ vraagt ze.
Ik ga tegen haar aanliggen en leg mijn telefoon op haar buik. Samen kijken we negen battles van Pat Stay. In de ochtend komt onze zoon tussen ons in liggen. Ik geef hem een kus en ruik aan zijn haar. Mijn beste vriend.
Ik hoop dat ik er nog ben als hij 96 is.