Marieke Derksen over Orkun Kökçü: 'Zo ben je geen aanvoerder'

Een kind van Feyenoord toch, die Kökçü?

Dat zou je kunnen zeggen na vijf jaren in de jeugdafdeling en vierenhalf in de hoofdmacht. Zijn tomeloze inzet op het veld staat buiten kijf, alleen blijkt hij niet zijn gehele achterban een warm hart toe te dragen. Half oktober vroeg de KNVB haar achttien eredivisie-aanvoerders de OneLove-band voor inclusie en tegen alle vormen van racisme en discriminatie te dragen. In het bijzonder om aandacht te vragen voor LHBTIQ+ acceptatie in het voetbal. Moslim Kökçü weigerde: ‘Ik heb respect voor iedereen ongeacht religie, achtergrond of voorkeur, maar voel me door mijn geloofsovertuiging niet de aangewezen persoon om dit te supporten.’

Wat zegt de Koran eigenlijk?

Homoseksualiteit wordt niet expliciet genoemd, maar het hoort bij het rijtje ‘gruweldaden’, waar ook pedofilie in zit. In de Koran worden daarbij zonden beschreven die te maken hebben met het uit zijn op seksuele handelingen met iemand van hetzelfde geslacht. Het maakt het statement van Kökçü wankel en ongeloofwaardig. Hij was overigens niet de enige weigeraar. Ajacied Dusan Tadic bedekte de band gedeeltelijk onder zijn reguliere aanvoerdersband en Redouan El Yaakoubi van Excelsior wisselde ’m in voor een neutrale Respect-band zonder regenboogkleuren.

Wat bracht Kökçü teweeg?

Tweespalt. Op tv was de ondertoon in sommige programma’s duidelijk. Duurde de veelbesproken racisme-special van de VI-heren meer dan een uur, bij dit onderwerp zei presentator Wilfred Genee: ‘Laten we er gelijk mee beginnen, dan zijn we er ook maar meteen vanaf.’ En in Studio Voetbal, waar meermaals uitvoerig over bijvoorbeeld de Black Life Matters-beweging werd gesproken, was men het bij dit onderwerp na krap vijf minuten al zat. ‘Ik denk dat we meer moeten praten over de wedstrijd,’ aldus een ongemakkelijk lachende Karim El Ahmadi. ‘Ik heb bijna het idee dat we hier in de Tweede Kamer zitten. Op een gegeven moment moet het ook klaar zijn,’ aldus een geërgerde Ibrahim Affelay.

Wat vindt Orkun Kökçü van zichzelf?

‘Ik voel me er niet comfortabel bij.’

Wat vinden wij van Orkun Kökçü?

Een aanvoerder onwaardig. We kunnen er niets anders van maken.

Wat vinden anderen van Orkun Kökçü?

Marieke Derksen - boekenuitgever
‘Belachelijk dat zo’n jongen niet met zo’n bandje gaat staan. Je bent gewoon in dienst van Feyenoord en de KNVB en dit is wat zij willen uitstralen. Als je het daar niet mee eens bent, dan ben je geen aanvoerder. Zo simpel is het. Ik hoop dat homoseksualiteit ooit gelijk behandeld wordt als heteroseksualiteit, maar als je als club je schouders ophaalt wanneer dit soort types niet willen meewerken en zegt: “Nou, dat is prima,” dan hebben we nog een lange weg te gaan. Ik vind het een beetje slappe hap en heel makkelijk om het onder geloofsovertuiging te schuiven. Dan heb je met elke intolerante visie een flauwe uitweg. Kökçü hoeft niet met een tweede statement te komen, want dat is dan niet oprecht. Dan doe je het voor de bühne.’

Hugo Borst - sportjournalist
Op Radio 1: ‘Moet je nu accepteren dat iemand vanuit geloofsovertuigingen dit standpunt maakt? Dat is ieder voor zich. Ik heb er geen enkel begrip voor en vind het ook een heel slecht teken voor Feyenoord. Het is een verkeerde opvatting om homoseksuelen zo te diskwalificeren, het leven moeilijk te maken en aan de kant te schuiven.’

Leo Beenhakker - ex-trainer Feyenoord
‘De KNVB moet er eens goed over nadenken waar ze spelers allemaal mee opzadelen. We leven nu eenmaal in een andere tijd waarin acht van de elf in een team uit mensen bestaat die een andere cultuur gewend zijn. Je moet als voetbalbond een dergelijk krachtig standpunt, wat je uit mag en moet spreken, uiteindelijk niet bij spelers neerleggen. Kökçü heeft daar vanuit zijn roots een andere mening over, kreeg daar veel gezeik over, maar bleef toch heel knap dicht bij zichzelf. Ik praat het niet goed, maar als je als jonge jongen daarmee bent opgegroeid, dan is het mentaal niet makkelijk om dat zomaar even los te laten. Had hij de band wel gedragen, dan had hij daar bij de Turkse ploeg weer commentaar op gekregen.’

Marianne Timmer - chef de mission TeamNL Jeugd
‘Welke impact het vanuit zijn familie zou hebben als hij de band wel had gedragen kan ik lastig inschatten. Ik sta persoonlijk wel helemaal achter dit soort acties. Als je van iemand kan houden, dan is dat toch het mooiste in het leven wat er is?’

Frits Barend - journalist
‘Die jongen heeft hier zijn hele leven gewoond, genoten van alles wat Nederland aan moois te bieden heeft en wordt als Turkse jongen ook nog eens aanvoerder van Feyenoord. Hoe mooi kan het zijn? Ontzettend vervelend, jammer en betreurenswaardig dat hij dan als uithangbord van zo’n prachtige club niet thuis geeft wanneer hem een keer gevraagd wordt solidair te zijn met al het andere. Laten we niet vergeten dat hij ook met het logo van een gokbedrijf op zijn shirtje rondloopt. Mag dat dan wel van het geloof? Ik heb er geen goed woord voor over, maar democraat als ik ben, gun ik iedereen zijn eigen mening en standpunt.’