Bart Nijman

'Twitter Files'

‘Juist de ‘serieuze’ media hebben zich klakkeloos gedragen als handhavers van op ongefundeerde beweringen gestaafde complottheorieën’

Bart Nijman

In mijn vorige column verklaarde ik Twitter dood in 2023. Het platform verdwijnt niet, de gebruikers wel. Inmiddels verraden meer mensen een afkeer van de asociale blaatvogel dan plezier. Toch moeten we niet mokkend weglopen voordat een paar feiten glashelder zijn.

De Twitter Files, namelijk, worden door de meeste media genegeerd of als door Elon Musk geregisseerde nonsens afgedaan. Trap daar niet in. De journalisten die de bedrijfsgeheimen van de blauwe vogel uit hun kooitje laten, bouwen zorgvuldige en gedetailleerde dossiers over wat de afgelopen zeven jaar gebeurde op Twitter HQ. Denk niet dat het Amerikaanse nitpickings zijn, zoom een beetje uit en je krijgt een uiterst ontluisterend beeld van niet zozeer Twitter, maar van de werking, machinaties en gedragingen van de media als geheel.

Vanaf 2015/16 begonnen de berichten te groeien over (Russische) troll farms die de Brexit-stemming beïnvloed zouden hebben en de verkiezing van Trump bewerkstelligden. Trump zelf zou actief geprofiteerd hebben van Russische inmenging. De Brexiteers en de MAGA-kiezers werden dientengevolge voor misleide schapen uitgemaakt terwijl hun werkelijke democratische motieven gemarginaliseerd werden als door kwade krachten geregisseerde oplichting, zeker niet als popular uprisings van een electoraat dat zijn eigen dwarse doch zelfstandige keuzes maakte. (Je hoeft het niet met die kiezers of hun leiders eens te zijn om dat gegeven op z’n minst te kunnen erkennen, toch?)

Daarna brak corona uit en wederom werd ieder narratief dat instreek tegen de van bovenaf door machthebbers, gesanctioneerde wetenschappers en hun gewillige media gedoceerde en opgelegde narratieven niet alleen tot complotdenken verklaard, maar wederom toegeschreven aan bewust verstorende (Russische) actoren. In ’15/’16, noch in de coronajaren, werd enig geloofwaardig bewijs voor deze vermeende (grootschalige) manipulaties geleverd, maar dat weerhield macht noch media van stelligheid in hun overtuiging dat er wel vals spel móést zijn.

Wat de Twitter Files laten zien, is hoe de (vooral Amerikaanse) overheid(sdiensten) actief inmenging zochten in het manipuleren en laten censureren van (kritische) online-content. Dat gebeurde bij Facebook, Twitter, Google, zelfs Wikipedia – en die techbedrijven werkten daar allemaal aan mee, niet zelden met een enthousiasme dat toegeschreven kan worden aan gedeelde politieke waarden en een gretigheid om bij de goegemeente in een goed blaadje te blijven.

Daarmee ontstaat een beeld, ditmaal wél gestaafd met feitelijke, onderbouwde en met brede context te lezen gebeurtenissen, dat niet de Brexiteers, Trump-stemmers of coronacritici misleid of gek gemaakt zouden zijn, maar dat juist de ‘serieuze’ media zich klakkeloos als handhavers van op ongefundeerde beweringen gestaafde complottheorieën hebben gedragen. Het is niet het Gesundes Volksempfinden dat een ziekte onder de leden heeft. Het zijn de techbedrijven en de mainstream media die zich door overheden lieten dresseren. Twitter mag verziekt zijn, maar mainstream media zijn in rigor mortis.