Operatie manenwolf: Braziliaanse wolf bedreigd in voortbestaan

Het is zover. Een team biologen en dierenartsen vertrekt twee weken naar de Braziliaanse cerrado om zoveel mogelijk manenwolven te onderzoeken en hartslagmonitordevices te implanteren om de stressniveaus die een door mensen gedomineerde omgeving met zich meebrengen in kaart te brengen. Voor het eerst in de geschiedenis wordt gemeten hoe menselijke activiteiten het hart en andere fysiologische aspecten van de gezondheid beïnvloeden die verband houden met cardio functioneren. De uitkomst zal waarschijnlijk aangeven dat de stressniveaus van wolven in landbouwgebieden hoger zullen zijn dan die van wolven die in een nationaal park leven. Naast stress, die van invloed is op de voortplanting en uiteindelijke overleving van de soort, vormt schurft – waarschijnlijk overgebracht door de huishond – een serieuze bedreiging voor het voortbestaan van de manenwolf.

In het pikkedonker rijden we samen met bioloog dr. Rogério Cunha de Paula – programmacoördinator van CENAP (The National Research Center for Carnivores Conservation) binnen ICMBio (Instituto Chico Mendes for the Conservation of the Biodiversity, een agentschap van het Braziliaanse ministerie van Milieu – die al 25 jaar onderzoek doet naar de manenwolf en zijn collega Ricardo Pires Boulhosa (Institute for the Conservation of Neotropical carnivores) door de stoffige suikerrietplantages ten noordoosten van São Paulo met twee kooien stevig vastgebonden achterop de pick-up.

In de kooi staat een prachtig exemplaar van de manenwolf, de wolf die geen echte wolf is, maar eerder op een vos met lange poten lijkt

We zien geen hand voor ogen en zijn in no time verdwaald in het hoge riet. Gelukkig heeft Rogério gps en worden de kooien met de cameravallen nog netjes voor middernacht geïnstalleerd. De speciaal op maat gemaakte gevaartes worden met de uiterste nauwkeurigheid boven op een berg geplaatst die uitkijkt over de gemeente São José do Rio Pardo. De hoogspanningskabels vormen geen obstakel voor de inmiddels gelauwerde wolven die met kip, bacon en sardientjes de kooi in worden gelokt.

Primeur

Met finesse en geholpen door jarenlange ervaring maakt Rogério de inkeping in het hout iets dieper zodat het draadje dat eraan bevestigd is de drukplaat optimaal laat functioneren als de manenwolf de kooi met zijn lange poten heeft betreden. De eerste stappen voor een succesvolle exercitie zijn gezet. Samen met Cassandra Vugts zal ik een groep onderzoekers twee weken in het veld volgen waarbij we getuigen mogen zijn van de eerste hartslagmonitordevice die zal worden geïmplanteerd en die een schat aan informatie op zal leveren.

De volgende ochtend staan de twee andere teamleden al in de startblokken om de eerste kooien te inspecteren. Rosana Nogueira de Moraes, onderzoeker aan het Smithsonian Conservation Biology Institute (SCBI) leidt het hartmonitoringonderzoek en is druk bezig om alle steriele instrumenten in de pick-up te laden. Flávia Fiori, de via Pró-Carnivoros verantwoordelijke dierenarts voor de expeditie, vult de enorme hoeveelheid materiaal aan met een doos reageerbuizen en medische kledingsetjes.

Benieuwd naar de rest van het artikel? Je leest 't in de nieuwste Revu.