Overzicht van de Nederlandse cryptowet- en regelgeving in 2024

De Nederlandse aanpak op het vlak van cryptowet- en regelgeving is anno 2024 nog niet waar het moet zijn. Het is een complex en voortdurend evoluerend landschap, niet in het minst wegens de inherente en innovatieve kenmerken van cryptocurrency en de onderliggende blockchaintechnologie. Met andere woorden, het is niet altijd even makkelijk om duidelijk vast te leggen wat crypto precies is, wat het doet, en onder welke jurisdictie het precies valt. Je kan cryptowebsites zoals bitcoinmagazine.nl en andere expertisecentra raadplegen, maar het blijft ingewikkelde materie.

In ons land zijn verschillende instanties, waaronder De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en het Ministerie van Financiën actief in het toezicht op en de regulering van cryptovaluta en gerelateerde activiteiten. DNB is verantwoordelijk voor het toezicht op crypto-exchanges en -custodians die onder de DWC vallen. De AFM houdt toezicht op aanbieders van ICO's en andere cryptovaluta-gerelateerde activiteiten.

Op dit moment zijn er de volgende wetten en regels van kracht:

Dienstenwetgeving cryptovaluta (DWC): Deze wet reguleert crypto-exchanges en -custodians. Bedrijven die onder deze wet vallen, moeten een vergunning van DNB hebben.

Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft): Deze wetgeving verplicht cryptobedrijven (zoals exchanges en brokers) om klanten te identificeren en te verifiëren (KYC, Know Your Customer) en verdachte transacties te melden (AML, Anti-Money Laundering).

Besluit prudentiële regels voor cryptovaluta-exchanges (Bpce): Dit besluit stelt prudentiële eisen aan crypto-exchanges, waaronder kapitaaleisen en regels voor risicobeheer.

AFM-regels voor aanbieders van Initial Coin Offerings (ICO's): De AFM heeft regels opgesteld voor ICO's, die erop gericht zijn beleggers te beschermen.

Daarnaast zijn er vooral wetten en regels op het vlak van belastingen op cryptocurrency, geregeld door het Ministerie van Financiën. Er zijn vrij duidelijke richtlijnen uitgevaardigd met betrekking tot de belastingheffing op cryptocurrency-transacties en het bezit ervan. Dit omvat de behandeling van cryptocurrencies als vermogenswinsten en de verplichting aan zowel particulieren als bedrijven om hun crypto-activiteiten correct te rapporteren aan de belastingdienst.

In 2024 zal de Nederlandse crypto-wetgeving naar verwachting nog een aantal extra stappen vooruit zetten. Later dit jaar gaat een Europese verordening van kracht, met name de Markets in Crypto-Assets (MiCA). Dit zal een overkoepelend en uniform Europees kader creëren voor regulering van cryptocurrency binnen de EU. MiCA is al jaren in behandeling, en werd in 2023 eindelijk formeel aangenomen.

Met deze verordening zullen crypto bedrijven zoals handelsplatformen, crypto wallets, adviesbureaus, enzovoort zich aan strenge regels moeten houden, met als doel om consumenten te beschermen tegen risico’s van de cryptomarkt, malafide partijen en marktmisbruik. Dit zou moeten leiden tot eerlijke concurrentie en een hoog niveau van bescherming van individuen die crypto bezitten.

MiCA legt dus verplichtingen en beperkingen op aan crypto bedrijven, maar komt ook met enkele voordelen voor hen. Zo zal je als crypto bedrijf nog maar 1 vergunning moeten aanvragen om in de hele EU te kunnen handelen, in plaats van in elk land zoals nu het geval is. Op dit moment zijn crypto bedrijven die in meerdere landen actief zijn immers aan allerlei verschillende lokale regels gebonden, wat tot heel wat papierwerk en verwarring kan zorgen. Het zal dus tegelijkertijd makkelijker en restrictiever worden om als crypto bedrijf in de EU te handelen.