De donkere onderbuik van het Nederlandse gokken op de zwarte markt: een verergerende crisis 

Gokkers met hoge inzet aangetrokken tot illegale platforms 

De Nederlandse Online Kansspel Associatie (NOGA) en de Nederlandse Aanbieders van Online Kansspelen (VNLOK) hebben beide hun verontrusting uitgesproken over deze verontrustende trend. Hoewel minder mensen zich op niet-gelicentieerde sites wagen, zetten degenen die dat wel doen onevenredig hoge bedragen in. Dit wijst op een gedragsverandering, waarbij spelers met een hoge inzet - velen gefrustreerd door de recente veranderingen in de regelgeving - zich wenden tot de zwarte markt voor een onbeperkte gokervaring.

Het legale landschap in Nederland veranderde aanzienlijk op 1 oktober 2024, toen een nieuwe wet een verplichte stortingslimiet van €700 ($766) per maand invoerde voor spelers van 24 jaar en ouder. De bedoeling achter de regelgeving was om verantwoorde gokgewoonten te promoten. Zowel NOGA-directeur Eric Konings als VNLOK-voorzitter Helma Lodders vrezen echter dat het onbedoelde gevolgen kan hebben. Kwetsbare groepen zoals jongvolwassenen, minderjarigen en mensen die kampen met een gokverslaving zouden zich kunnen wenden tot illegale platforms, waar dergelijke waarborgen niet bestaan. Als gevolg daarvan kunnen deze mensen, die al een hoog risico lopen, in het geheim gaan gokken, waardoor de inspanningen om hen te beschermen nog ingewikkelder worden.

De dringende behoefte aan beter toezicht op gokken op de zwarte markt

De stijgende bedragen die worden ingezet op illegale websites hebben ertoe geleid dat zowel Konings als Lodders oproepen tot meer waakzaamheid bij ongereguleerde platforms. Hun bezorgdheid benadrukt het feit dat deze zwarte markt sites veel hogere inzetten toestaan dan hun legale tegenhangers en spelers aantrekken die zich niet bewust zijn van de risico's of zich er niet door laten afschrikken. Het gebrek aan financiële controles en verantwoorde gokmaatregelen maakt deze sites bijzonder gevaarlijk voor kwetsbare spelers.

De Nederlandse Kansspelautoriteit erkent de ernst van het probleem, maar geeft toe dat ze nog geen volledig inzicht heeft in de volledige omvang van de zwarte marktactiviteiten. De huidige gegevens kunnen slechts een tipje van de sluier oplichten, wat betekent dat de werkelijke omvang van illegaal gokken veel groter zou kunnen zijn dan gerapporteerd. Dit vraagt om een sterkere samenwerking tussen regelgevers, exploitanten en wetshandhavers om het probleem beter aan te pakken.

Gemengde resultaten van initiatieven voor veilig gokken

Hoewel de Nederlandse autoriteiten stappen hebben ondernomen om verantwoord gokken te promoten, zijn de resultaten enigszins teleurstellend. Loket Kansspel, een nationaal bureau dat hulp biedt aan gokverslaafden, blijft grotendeels onbekend onder spelers. Uit een recent onderzoek van IPSOS bleek dat 79% van de gokkers niet op de hoogte was van de diensten van Loket Kansspel, wat de noodzaak benadrukt van een agressievere bewustmakingscampagne.

Cruks, het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen, heeft meer succes gehad in het helpen van probleemgokkers bij het beheersen van hun gedrag, maar het systeem is verre van perfect. Het registratieproces verloopt vaak traag, waardoor risicopersonen kwetsbaar blijven gedurende de maanden die nodig zijn om hun opname te voltooien. Konings en Lodders hebben voorgesteld dat exploitanten vervolggesprekken blijven voeren met mensen die zich eerder bij Cruks hebben geregistreerd om er zeker van te zijn dat ze hun gokgedrag op een gezonde manier blijven beheren.

Strengere regels kunnen gokkers ondergronds drijven

Ondanks enige vooruitgang vrezen experts uit de sector dat de invoering van strenge regels, waaronder de recente stortingslimieten, een deel van de gokkers dieper de zwarte markt op drijft. Zowel NOGA als VNLOK beweren dat deze strengere beperkingen, hoewel ze goed bedoeld zijn, spelers - vooral degenen die zich beperkt voelen door de wettelijke limieten - onbedoeld naar illegale platforms kunnen drijven waar ze nog grotere risico's lopen.

De organisaties hebben de Nederlandse Kansspelautoriteit opgeroepen om prioriteit te geven aan de ontwikkeling van een meer inclusieve, evenwichtige benadering van regulering. Dit omvat het verbeteren van ondersteunende diensten voor probleemgokkers, het verbeteren van de bekendheid van veilige gokmogelijkheden en het intensiveren van de inspanningen om illegale platforms aan te pakken. Door een veiligere, rechtvaardigere omgeving voor alle spelers te bevorderen, hoopt Nederland de aantrekkingskracht van sites zonder vergunning te verminderen en een betere bescherming te bieden aan degenen die het meeste risico lopen.

De Europese aanpak van verantwoord gokken: een les in evenwicht

Verschillende Europese landen hebben belangrijke stappen ondernomen om verantwoord gokken te promoten, met wisselend succes. Het Verenigd Koninkrijk heeft bijvoorbeeld een reeks maatregelen ingevoerd om spelers te beschermen tegen de schade die gepaard gaat met gokverslaving. Een van de meest opvallende programma's is GAMSTOP, een hulpmiddel voor zelfuitsluiting waarmee spelers zichzelf vrijwillig kunnen blokkeren van alle gelicentieerde goksites voor een bepaalde periode. In combinatie met verbeterde betaalbaarheidscontroles en strenge leeftijdscontroles is GAMSTOP een belangrijk element geweest in de inspanningen van het Verenigd Koninkrijk om een veiligere gokomgeving te creëren.

Zweden heeft zich ook ontpopt als koploper op het gebied van verantwoorde gokinitiatieven. De Zweedse kansspelautoriteit introduceerde “Spelpaus”, een zelfuitsluitingsprogramma dat spelers in staat stelt om een pauze te nemen van gokken op alle platforms. Zweden heeft de bescherming van spelers verder versterkt met strenge reclameregels en stortingslimieten, terwijl publieke bewustmakingscampagnes burgers informeren over de potentiële gevaren van gokken. Deze gecombineerde maatregelen hebben Zweden geholpen om een cultuur van bewust, duurzaam gokken te bevorderen.

De aanpak van Denemarken is net zo effectief. De Deense kansspelautoriteit verplicht exploitanten om verplichte risicobeoordelingen uit te voeren en het gedrag van spelers te monitoren om vroegtijdige tekenen van probleemgokken op te sporen. Ze werken ook samen met organisaties voor verslavingsbehandeling om ervoor te zorgen dat mensen in nood hulp krijgen. Bovendien zorgt het gebruik van gecentraliseerde gokrekeningen in Denemarken voor een uitgebreide controle van de spelersactiviteiten, waardoor het voor toezichthouders eenvoudiger wordt om richtlijnen voor verantwoord gokken te handhaven.

Conclusie: een oproep tot actie

De groeiende bezorgdheid over kansspelen op de zwarte markt in Nederland maakt duidelijk dat er behoefte is aan een uitgebreidere en beter gecoördineerde aanpak. Terwijl legale exploitanten het overgrote deel van de markt blijven veroveren, vormen de hoge inzetactiviteiten op illegale platforms een aanzienlijke bedreiging voor zowel spelers als de integriteit van de Nederlandse gokindustrie. Om dit probleem aan te pakken, is het van cruciaal belang dat het regelgevend toezicht wordt versterkt, het publiek bewuster wordt gemaakt van gokverslavingsdiensten en de onbedoelde gevolgen van recente wetgeving worden aangepakt.

Door te leren van de succesvolle modellen voor verantwoord gokken in landen als het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Denemarken, kan Nederland werken aan een veiligere, duurzamere gokomgeving - een omgeving die de aantrekkingskracht van de zwarte markt vermindert en mensen die het meeste risico lopen beter beschermt.