'Het arrogante gebrek aan bescheidenheid van farmaceuten is stuitend'

Beste Esther de Rooij van farmaceut Roche,

Begin maart maakte schrijver Jamal Ouariachi zich op social media vrolijk over een commerciële bijlage van een krant, waarin de directrice van Roche Diagnostics werd geïnterviewd. Of nou ja, ‘geïnterviewd’; u mocht alle lelijke marketing-leenwoorden (zelf zou u waarschijnlijk zeggen: loanwords) richting lezer uitbraken. Dus had u het in het (nogmaals: Nederlandstalige) artikel over de purpose van Roche, en over de brand narrative van het bedrijf, en de drive to defend. U had ook een allitererend rijtje uit uw hoofd geleerd: bij Roche, vertelde u, zijn jullie ‘bescheiden, betrokken en brave’. Ouariachi had zich schaterlachend door het hele artikel heen geploegd, en concludeerde: ‘Toch heb ik geen idee wat ze nu eigenlijk doen bij Roche Diagnostics’.

Welnu, dat weten we inmiddels. Ook wat jullie níet doen. Bij Roche maken jullie onder meer testvloeistoffen voor coronakits die het virus kunnen vaststellen. U heeft de receptuur waar de samenleving om schreeuwt, waar laboratoria meteen mee aan de slag willen. Maar u weigert die te delen. Toen onder meer publicaties van onderzoekscollectief Follow the Money dat onthulden, koos u voor dezelfde tactiek als in dat ‘interview’ in de krantenbijlage: iets zeggen dat zo onduidelijk is, dat we allemaal even dachten dat het aan ons lag dat we het niet begrepen. Want, was uw verhaal, die receptuur staat gewoon op internet. Mochten we gewoon gebruiken, gratis en voor niks. Roche als de Jezus onder de farmaceuten: ‘Dit is mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt.’

Maar wat bleek, toen u tegenover PvdA-leider Lodewijk Asscher bij Jinek zat? Die recepten op internet zijn niet van uw bedrijf, en daar kunnen labs niet zomaar mee werken.

Asscher deed een dringend beroep op u en al uw collega’s: laat de volksgezondheid nu voor gaan. ‘De winsten komen een andere keer,’ voegde hij eraan toe. U zei iets over ‘natuurlijk willen helpen’, maar het klonk opeens veel minder toeschietelijk dan in die krantenbijlage. Toen citeerde u nog zo enthousiast uzelf: ‘Onze purpose hebben wij dan ook omschreven als “doing now what patients need next”.’ Bijzonder wel; uw definitie van ‘now’. 

Als deze crisis uiteindelijk iets mag opleveren, is het toch wel een herschikking van onze prioriteiten. Van onze omgang met dieren, waardoor virussen als deze opvallend vaak ontstaan. Van onze financiële waardering van de beroepen die wérkelijk cruciaal zijn – en dat zijn niet die waarin momenteel bonussen worden uitgekeerd. En van het afdwingen van die nieuwe prioriteiten bij bijvoorbeeld farmaceutische multinationals. Met hun stuitend arrogante gebrek aan bescheidenheid, aan betrokkenheid en aan brave.