‘Je hoeft geen complotdenker te zijn om te lezen wat hier de echte boodschap is’

Over het algemeen ben ik geen voorstander van het zoeken naar symboliek in foto’s. Je komt al gauw in die schemerwereld van complotdenkers terecht, waar men in de hand van een politicus een white power-symbool of een vrijmetselaarsteken denkt te herkennen. Op internet bestaan hele fora van QAnon-figuren, die geloven dat bekendheden als Beyoncé en de paus samenzweren in een nieuwe wereldorde van pedofielen omdat ze eenzelfde handgebaar maken dat de duivel zou uitbeelden.

Maar in een foto van afgelopen week, van een stel Republikeinse politici in Georgia die een wet ondertekenden die gericht is op het uitsluiten van Democratische (lees zwarte) stemmen, was de symboliek toch wel erg duidelijk. Achter de verzamelde witte mannen hing aan de muur een schilderij van Callaway Plantation, merkte een scherpe Amerikaanse journalist op. Op die plantage werden honderden slaven te werk gesteld.

In de staat Georgia hangt zo’n schilderij daar niet zomaar. Dit is een staat die groot is geworden door de rijkdom van de katoenplantages. Aan de plekken waar in de meerderheid zwarte Amerikanen wonen, kan je nu nog steeds zien waar de vroegere slavenplantages waren.

Afgelopen verkiezingen kleurde Georgia voor het eerst sinds 1992 Democratisch blauw. Het is niet moeilijk om te zien waar die verandering vandaan komt: onder invloed van lokaal politiek zwaargewicht Stacey Abrams zijn veel meer zwarte Georgians naar de stembus gekomen, van wie negen uit tien Democratisch stemde. Het stelt de Republikeinen voor een keuze: ofwel de zwarte kiezer beter weten aan te spreken, ofwel de zwarte kiezer uit te sluiten.

Uit de afgelopen verkiezingen werd duidelijk dat de Republikeinse partij op landelijk niveau al langere tijd voor de eerste optie kiest. In Texas stemden bijvoorbeeld opvallend veel hispanics op Trump. En zo gek is dat niet: zij komen veelal uit conservatieve rurale gebieden in Latijns-Amerika, waar kerk en familie alles is. Dat is precies het fundament waarop ook de Republikeinse partij is gebouwd.

Maar de lokale Republikeinse partij in Georgia lijkt dus voor optie twee te gaan: kiezers uitsluiten. Water uitdelen aan wachtende kiezers wordt verboden, mobiele stembussen eveneens. Het zorgt ervoor dat in voornamelijk zwarte wijken stemmen moeilijker wordt. Volgens de Republikeinen in Georgia heeft dat niets met kiezersuitsluiting te maken. Hun nieuwe wet zou er alleen zijn voor het voorkomen van stemfraude.

Dat kunnen ze natuurlijk beweren. Maar dat wordt toch echt wat minder geloofwaardig als je een schilderij van een slavenplantage aan de muur hebt hangen terwijl je die wet ondertekent. Je hoeft in dit geval echt geen complotdenker te zijn om de puntjes met elkaar te verbinden, en te kunnen lezen wat hier de werkelijke boodschap is.