‘Dementie is een killer’

Het kwam natuurlijk niet helemaal als een verrassing, maar op het moment dat je de onheilstijding verneemt, is het toch altijd weer schrikken geblazen. Weer een oud-voetballer overleden aan de gevolgen van dementie. Of het nou gaat om Piet Huijg, de stoere stopper uit mijn jeugd die op het eind van z’n leven nog maar een paar woordjes kon prevelen, of om nationale voetbalicoon Wim Jansen, die in oktober tijdens zijn boekpresentatie al niet meer in staat was om een praatje aan te knopen, de lijst wordt alsmaar groter. Frits Flinkevleugel, Wout Holverda, Jan Fransz, Willy van der Kuijlen, Wim Jansen; het zijn niet de minsten die ons de laatste jaren ontvallen zijn.

Misschien heeft het ermee te maken dat mijn eigen ouders geveld werden door dementie, maar telkens als ik verneem dat er weer een voetballer getroffen is door deze vreselijke ziekte of eraan bezwijkt, gaat er een rilling over m’n rug. En denk ik weer even terug aan m’n pa die op een gegeven moment zelfs het onderscheid niet meer kon maken tussen HFC Haarlem en Telstar. Erger verdwalen in de mist is amper voor te stellen.

Ook bij mijn moeder was aan het einde van haar reis weinig meer over van haar clubliefde. Enkel als ik de naam van Barry Hughes liet vallen, de voormalige trainer aan wie ze in het verleden meerdere brieven had geschreven, zag ik haar ogen even opflikkeren als blijk van herkenning. Maar dan sloeg al snel de dofheid weer toe. Dementie is een killer, eentje die van binnenuit het lichaam overneemt en je ouders laat veranderen in een soort zombies. Weg is die sprankelende lach of dat goede gesprek, wat overblijft zijn slechts de omhulsels. Het verdriet dat de ziekte aanricht is groot en kan zowel de dementerende als de naaste omgeving jarenlang gijzelen.

Gelukkig sta je er niet alleen voor. Afgelopen week sprak ik met Arjen Pijfers, initiatiefnemer van Football Memories. Zijn stichting heeft als doelstelling om het aftakelingsproces van mensen die getroffen zijn door dementie te vertragen via clubliefde en voetbalherinneringen. Ook kan op deze manier een sociaal isolement voorkomen worden. Op de site staan een paar aangrijpende filmpjes van dementerenden die helemaal opbloeien met lotgenoten in een voetbalomgeving, zoals een kantine of stadion. Omringd door niet alleen vele vrijwilligers, maar ook door foto’s, knipsels, plakboeken, filmpjes en andere voetbalmaterie uit lang vervlogen tijden.

Het is Pijfers, zelf Willem II-supporter, al gelukt om in dit kader aanhangers van de Tricolores in contact te brengen met die van aartsrivaal NAC. ‘Dit project is ontstaan in Schotland, waar zelfs Celtic en Rangers zich in verenigd hebben, dus waarom zou het hier dan ook niet lukken?’ zegt Pijfers. En gelijk heeft ie. Op zijn vraag of ik er wat voor voelde om in Haarlem een dependance van de stichting op te richten, hoefde ik niet lang na te denken. Een volmondig ja.

Ben jij ook zo iemand die graag haantje de voorste is? Mooi. Volg Nieuwe Revu dan op Facebook, dan krijg je de columns altijd als eerste te zien. Of abonneer op onze nieuwsbrief. Sturen we onze beste artikelen gewoon naar je toe.