‘We omarmen wat we zeggen te bestrijden: onvrijheid.’

Eerst pakten ze de platforms af van Alex Jones, maar toen gaf niemand een fuck, want Alex Jones is gek. Parallel daaraan liep een hysterische queeste over vermeende Russische electorale beïnvloeding waarmee Trump aan zijn presidentschap geholpen zou zijn. Die ‘collusion’ is nooit bewezen – integendeel: het bleek groteske onzin, maar dat weerhield grote media niet om het narratief te blijven propageren, soms tot op de dag van vandaag.

In de EU was ondertussen een strijd tegen nepnieuws losgebarsten, die in 2018 bijna leidde tot een rechtszaak van diverse media – waaronder De Gelderlander, NPO Radio 1 en GeenStijl – die ten onrechte door een EU-vehikel op een lijst met ‘nepnieuwsverspreiders’ waren gezet. Ook in die casus bleek dat de middelen vaak hun doel voorbij schieten en het liet glashelder zien dat de definitie van nepnieuws sterk aan ideologie gebonden is: EUvsDisinfo is een door de EU gesubsidieerd clubje verbeten vrijwilligers met een eigen agenda, dat geen feiten verifieert, maar vooral pleit voor censuur van hen onwelgevallige meningen.

Vervolgens kwam corona en ging het pas echt hard, omdat niet alleen de instituties, maar ook het volk in brede zin zich schaarde achter één enkel narratief: “Alleen samen...” En eenieder die daar vragen bij had, zich tegen lockdowns keerde of simpelweg minder bevreesd was voor het virus, was al snel een wappie. Dat stigma werd een vliegwiel voor verzetshysterie en voor we het wisten, bepaalden Willem Engel en Thierry Baudet met rabiate complottheorieën de toon van het tegengeluid en was het nauwelijks nog mogelijk om vraagtekens te plaatsen bij bepaalde maatregelen. Nu de pandemie voorbij is, zie je sommige narratiefbewakers alsnog die koe in de kont kijken en zich afvragen of sommige lockdownmaatregelen wel voldoende wetsgrond hadden en niet in strijd waren (of zijn, de coronapas is immers nog in gebruik) met individuele grondrechten.

Veel tijd om daarbij stil te staan is er niet, want: HET IS OORLOG! DE RUS RUKT OP! Met de gretigheid van een lang sluimerende frustratie tussen oude echtelieden laait de koude strijd tussen West en Oost opnieuw op. Wederom is maar één narratief goedgekeurd: Poetin slecht, Westen goed. Terwijl het Westen een tegen zichzelf verdeeld huis is waar democratieën gedeukt zijn en politieke verantwoording is afgeschaft. Europese politici zijn onzeker en daarom worden RT en Sputnik gecensureerd door overheden en techbedrijven – Russische staatsmedia die het Kremlin-narratief vertolken, maar ons óók spiegeltjes voorhouden. Spiegels waarin we onszelf moeten kunnen zien, omdat we anders niet meer herkennen dat we omarmen wat we zeggen te bestrijden: onvrijheid.

Bedrijven, overheden en media kanaliseren informatiestromen die vrij moeten meanderen. Mensen die daarop zeggen: ‘Maar anderen verzuipen daarin!’ verkiezen valse veiligheid boven de vrijheid van een eigen hengel. Je moet zelf leren vissen.

Ben jij ook zo iemand die graag haantje de voorste is? Mooi. Volg Nieuwe Revu dan op Facebook, dan krijg je de columns altijd als eerste te zien. Of abonneer op onze nieuwsbrief. Sturen we onze beste artikelen gewoon naar je toe.