‘Elk zelfstandig naamwoord waar ‘oprecht’ voor staat verdient wantrouwen’

Beste Hugo de Jonge,

Het was nogal een voorspelbaar debat, dat met u als minister over uw vroegere versie van uzelf. De versie die al drie keer een motie van wantrouwen overleefde, en dat deed de nieuwe versie van uzelf nu eveneens.

Sywert van Lienden heeft precies geweten waar hij u moest raken om een deal binnen te halen: bij de angst voor verkeerde beeldvorming, omdat precies dat is waar Sywert van Lienden zijn hele loopbaan en nu zijn hele kapitaal op heeft gebouwd: beeldvorming. Uw verhaal was dat u niet betrokken was bij de deal van 100 miljoen van Sywert, de man die er persoonlijk voor heeft gezorgd dat niemand nog in een BMW Z4 gezien kan worden zonder dat er minstens één voorbijganger op de grond spuugt.

U was niet betrokken, maar u had wel betrokkenheid. Het zijn de ‘I did not have sexual relations with that woman, Miss Lewinsky’-uitspraken als deze, dit gladde gegoochel met woorden, die ervoor zorgen dat het vervolgens niet meer zoveel indruk maakt als iemand als u het vervelend vindt dat de Tweede Kamer zo wantrouwend op hem reageert, en dat al vergeten lijkt hoe hard u heeft gewerkt tijdens de coronacrisis.

Voorspelbaar was het debat omdat die nieuwe bestuurscultuur van het kabinet Rutte, gebaseerd op de ‘radicale ideeën’ die Mark Rutte opeens zei te hebben toen hij na de ‘functie elders’-rel het vege politiek moest redden, natuurlijk opnieuw helemaal nergens te bekennen blijkt. Het ging precies zoals het altijd gaat in kabinetten Rutte – u had zelfs last van uw geheugen! En u gaf uw fouten maar gedeeltelijk toe, maar bood wel excuses aan. Of zelfs de nieuwe overtreffende trap van excuses: ‘oprechte excuses’. De nieuwe stoplap van onze tijd: oprecht. Elk zelfstandig naamwoord waar het voor staat verdient meteen wantrouwen. Die ‘oprechte excuses’ hoorde ik u minstens tien keer aanbieden.

Ik ben een groot voorstander van mensen die excuses kunnen aanbieden, het nadeel van excuses is alleen dat ze de neiging hebben sleets te worden bij overmatig gebruik. Na dat ‘functie elders’-debat overleefde Mark Rutte ternauwernood een motie van wantrouwen. Hij bood excuses aan, en zei dat hij ging werken aan het herstel van vertrouwen. Want: ‘Vertrouwen is iets wat je iedere dag moet verdienen. Het is een werkwoord.’

Tussen het functie elders-debat en deze zoveelste episode van Sywert-gate zat nog zo’n gênant debat met excuses en geleerde lessen zonder dat je het gevoel had dat er werkelijk iets was geleerd: dat over de evacuatie van Afghaans stafpersoneel. Evacueren bleek ook een werkwoord.

In 2013 was er in Nieuwspoort een debat, onder leiding van de inmiddels helaas overleden Max van Weezel. Het ging over de ‘sorry-premier’: Mark Rutte. Hij had tot drie keer toe een belofte verbroken, en daar drie keer sorry voor gezegd. De vraag tijdens dat debat was hoelang zoiets geloofwaardig blijft.

We zijn bijna tien jaar, vele kabinetten en vele sorry’s verder, met dezelfde premier. En dezelfde vraag.

Ben jij ook zo iemand die graag haantje de voorste is? Mooi. Volg Nieuwe Revu dan op Facebook, dan krijg je de columns altijd als eerste te zien. Of abonneer op onze nieuwsbrief. Sturen we onze beste artikelen gewoon naar je toe.