'Waarom alle talkshows op elkaar lijken'

Men neme een wandje van bordkarton. Voeg daar één tafel, een paar stoelen en twintig krukjes voor het publiek aan toe, en klaar is Kees. Talkshows zijn helemaal van deze tijd: niet alleen goedkope tv, maar bovenal ook luie tv.

Elke talkshow heeft een contingent slecht betaalde redacteuren in dienst. Wat die doen? Elke ochtend even op Twitter kijken. Wie daar trending is, mag ’s avonds aanschuiven. Met als gevolg dat tal van politici en BN’ers er elke ochtend met gestrekt been ingaan. Schreeuwerige tweets, enkel bedoeld als open sollicitatie voor maakt-niet-uit-welke-talkshow, die avond. Het heeft iets sneus, dat amechtige gehengel naar aandacht, maar dit is het spel en zo wordt het gespeeld.

Alle redacties vissen dus in dezelfde vijver. ‘Bovenop het nieuws’ noemen ze dat zelf, terwijl het juist de sleur van alledag is. Je ziet het resultaat. Avond aan avond dezelfde usual suspects met hun kleinzielige ruzies, de geforceerde controverse. Geen wonder dat talkshows allemaal op elkaar lijken. Ze hobbelen van hype naar hype. Ophef om de ophef, meer is het niet.

Nog zoiets. In de wereld van de talkshow ligt altijd onheil op de loer: ‘Brengt 2023 ons terroristische aanslagen?’ Niemand die het weet, maar talkshows vinden altijd wel een nuttige idioot die, in ruil voor zijn hoofd op tv, in de glazen bol wil kijken. Om vervolgens, op verzoek van de redactie, elke drie zinnen het woord ‘verontrustend’ te bezigen. Want als iets verontrustend is, dan zappen kijkers in ieder geval niet weg. En zolang kijkers niet weg zappen, kunnen ze naar het volgende reclameblok worden geloodst. Als dat lukt, spreekt men in het televisiewereldje van een talkshow die ‘scoort’. Ja, de rot zit diep.

Maar dan nu de hamvraag: Scoor jij zelf ook wel eens? Als kijker? Hoeveel talkshows kun je je herinneren die écht iets toevoegden aan je leven? Een gesprek dat je voor geen goud had willen missen? Ben je überhaupt ooit tot een inzicht gekomen dankzij een talkshow? Nee? Maar wat dan wel?

Talkshows overspoelen je met zinloos geouwehoer. Kijk er voor de grap eens een paar terug, bijvoorbeeld van een jaar geleden. Dan zie je als vanzelf dat het helemaal nergens over ging. Talkshows zijn als platbodems; zonder ook maar enige diepgang. Commotie om niets, de opgeklopte waan van de dag. Iedereen roept maar wat. Zo treurig. Dus waarom dan nog kijken? Of ga je soms ook elke avond in het buurtcafé luisteren naar wat schele Cor, aan de stamtafel, nu weer te melden heeft over de toestand in de wereld?

Nee, natuurlijk niet. Maar vreemd genoeg doe je dat thuis voor de buis dus wel, net als een miljoen andere Nederlanders. Avond aan avond. Bij elkaar kost je dat zo’n 250 uur op jaarbasis. Dat zijn ruim zes werkweken. Een complete zomervakantie! Al die tijd, verspild aan wat pratende leeghoofden en een wandje van bordkarton.