'Klimaatkriebels'

Beste VVD-Kamerlid Ingrid Michon,

Zes leden van actiegroep Extinction Rebellion zijn opgepakt voor ‘opruiing’. Dat is een synoniem voor ‘een poster verspreiden met een oproep tot een vreedzame demonstratie’. De politie stond ’s ochtends vroeg voor hun deur om ze op te pakken. Hadden ze geweigerd gehoor te geven aan een oproep op het politiebureau te verschijnen? Nee, die oproep hebben ze nooit gehad. Ze hadden enkele dagen eerder al via hun advocaat laten weten vrijwillig naar het bureau te willen komen, dus werden ze onvrijwillig thuis opgepakt.

Die vreedzame demonstratie is een blokkade van de A12, en dan precies het deel tussen de Tweede Kamer en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, als protest tegen fossiele subsidies. Veel mensen vinden dat een irritante manier van protesteren, een wegblokkade. Dat is dan ook precies de reden dat het een populair actiemiddel is. De enige actievorm die níemand irriteert, is in je eentje in je huiskamer gaan staan met een protestbord met de gordijnen dicht. Het valt niet uit te sluiten dat dit dagelijks massaal gebeurt, maar daarmee is meteen het grote nadeel ervan samengevat: niemand ziet het.

We hebben nogal wat wegblokkades gehad het afgelopen jaar, en meestal kwamen die van boze boeren. Die kregen een andere behandeling dan klimaatactivisten. Maar van dat verwijt krijgt u ‘de kriebels’, las ik. Want: ‘Iedereen die de wet overtreedt, wordt aangepakt.’

Een listige woordkeuze. Aángepakt. Het klinkt als ‘ópgepakt’, maar is het niet.

Wordt iedereen, ook de boze boer, die de wet overtreedt dan met zoveel justitieel machts- en krachtvertoon ‘aangepakt’? Dat is nieuw voor me.

Ik herinner me trekkers die tegen een provinciehuis aanreden. Trekkers die afzettingen ramden en daarna bijna ook een fietser. Boeren op trekkers die stro en mest dumpten op snelwegen – het leidde tot ongelukken. Ik herinner me boeren die op- en afritten saboteerden, hooibalen, mesthopen en autobanden dumpten op snelwegen, zelfs boeren op trekkers die asbest dumpten – een kankerverwekkende stof. Ik herinner me dat bedrijven die waren ingehuurd om de wegen weer schoon te maken zich terugtrokken nadat ze waren bedreigd. Trekkers die oprukten naar een politiebureau toen een van hun (minderjarige) actievoerders was gearresteerd, trekkers die oprukten naar het woonhuis van een minister. Ik herinner me Farmers Defence Force-voorman Mark van den Oever met zijn woorden over het ‘persoonlijk aangepakt moeten worden’ van politici na hun ‘verraad’. Je zou het intimidatie kunnen noemen. Of ook ‘opruiing’. Is er ooit politie binnengevallen bij Van den Oever? Nee, die kreeg een brief van de gemeente na een ónaangekondigde actie: of hij die actie voortaan even netjes wil aanmelden. En die brief vond Van den Oever intimiderend, want onder dat harnas van stupiditeit is het natuurlijk een gevoelige jongen.

Ik herinner me ook dat al die keren de vraag klonk, bijvoorbeeld als het halve land in de file stond door die acties: waarom worden die lui niet opgepakt? En dat toen altijd praktische argumenten klonken: eerst alles onderzoeken, eerst de beelden bekijken, lastig om te achterhalen wie de daders zijn, want onaangekondigd. Maar werd een actie wél aangekondigd, zoals de massale blokkadedag in juli, dan herinner ik me vooral de beelden van de politie die stond te overleggen met de boeren. De uitkomst van dat overleg: ga jullie gang.

Je kunt dat ‘aanpakken’ noemen, zoals u doet, maar ik zou daar persoonlijk de kriebels van krijgen.