'King Krol zal ons redden'

Een voorpublicatie uit Forza Olandesi, over de avonturen van Nederlandse voetballers in Italië, dat deze week verschijnt. ‘King Krol heeft het laag geklasseerde Napoli getransformeerd tot een van beste teams van de Serie A.’

Wanneer de Volkskrant op 13 september 1980 meldt ‘Ajax en Krol vinden elkaar’ is dit strikt genomen juist. Ruud Krol is naar Amsterdam gevlogen om nog een aantal praktische zaken met Ajax af te wikkelen die waren blijven liggen rondom de transfer naar de Vancouver Whitecaps, eerder dat jaar. De conclusie die de Nederlandse krant trekt, namelijk dat Krol nu speelgerechtigd is om een dag later voor Napoli zijn debuut tegen Catanzaro te maken, is echter voorbarig. Alleen het fiat van Canadese voetbalbond kan de FIGC, zoals de Italiaanse voetbalbond heet, de zekerheid geven dat het contract tussen Napoli en Krol officieel kan worden bekrachtigd.

Tijdens de thuiswedstrijd tegen Catanzaro zit Krol dus nog op de tribune en moet hij lijdzaam toekijken hoe zijn nieuwe ploeggenoten maar moeizaam uit de startblokken komen. De wedstrijd eindigt in een stroef 1-1 gelijkspel. Een week later is er dan eindelijk witte rook: Krol is speelgerechtigd voor de Serie A en sluit zich aan bij de selectie die afreist naar middenmoter Ascoli om daar de eerste overwinning van het seizoen te gaan behalen. Het wordt een deceptie: met een 3-2 nederlaag worden de overspannen verwachtingen van de Napoli-supporters de kop ingedrukt. Of, zoals La Stampa het formuleert: ‘De Nederlander heeft tevergeefs geprobeerd orde te scheppen in een zeer onzekere defensie.’ Via een tolk laat Krol weten dat het logisch is dat de verdediging nog niet op elkaar is ingespeeld. ‘Geef me twee weken,’ is de boodschap van de Nederlander aan Napels. Vooral het opzetten van de buitenspelval is afhankelijk van hoe goed de spelers op de achterste lijn elkaar verstaan. Krol weet wat hem te doen staat: zo snel mogelijk de elementaire Italiaanse voetbaltermen onder de knie krijgen. Hij zal jaren later verklaren: ‘Als ik medespelers naar voren wilde dirigeren, riep ik steeds “fiori” in plaats van “fuori”. Je had hun gezichten moeten zien...“fiori” betekent bloemen.’

‘Krol verovert Napels’

Tot en met de elfde speeldag is het nieuwe seizoen een hobbelig parcours voor het Napoli van Rudy Krol. De krantenkoppen van La Stampa spreken boekdelen na de eerste overwinning van de Napolitanen, thuis tegen het Toscaanse Pistoiese: ‘In San Paolo verovert Krol Napels,’ brult de krant. Maar van enige consistentie is geen sprake. Zo wordt een kansloze 3-0 nederlaag bij Internazionale een week later weer weggespoeld met een ruime overwinning op AS Roma (4-0). In San Siro speelt Krol een ronduit ongelukkige wedstrijd: een overtreding op hem in het strafschopgebied van de Nerazzurri moet een penalty zijn, maar wordt door de scheidsrechter ten onrechte weggewuifd. Vier minuten voor tijd maakt hij een eigen doelpunt dat de eindstand op 3-0 bepaalt. Tegen het AS Roma van trainer Liedholm, dat onder meer met spelers als Di Bartolomei, Falcão, Conti en Ancelotti aantreedt, wordt onder de krachtige aanvoering van Krol constant de aanval gezocht. Het resulteert mede door twee eigen doelpunten van de hoofdstedelingen in een overtuigende 4-0 overwinning voor Napoli.

Half december verliest Napoli met Krol thuis met 1-3 van het Torino van Michel van de Korput. 10 punten uit 10 wedstrijden en een doelsaldo van 12-12 is niet om over naar huis te schrijven voor de Partenopei, zoals de bijnaam van de club luidt. Mocht er al even gedroomd zijn van een landstitel dan kan die droom vlak voor de kerst al in de vuilnisbak, zo lijkt het. Toch herpakken de Napolitanen zich met een reeks van veertien wedstrijden zonder nederlaag.

Het belangrijkste nieuws is echter niet de steeds gunstiger ogende stand op de ranglijst maar de bevrijdende verklaring van algemeen directeur Antonio Juliano die eind januari 1981 laat weten dat met de Whitecaps een overeenkomst is gesloten en Krol nu officieel eigendom is geworden van Napoli. Rudy hoeft dus niet in april terug naar Canada en is van de partij voor Napoli in de beslissende fase van de competitie. Zes speeldagen voor het einde is het ongemeen spannend bovenaan in de Serie A: Roma gaat aan kop met 34 punten op de voet gevolgd door Juventus en Napoli, beide met slechts één enkel punt achterstand op de koploper. Internazionale volgt op gepaste afstand met 28 punten. Napoli wint uit van Brescia (1-2) waardoor het aan de top blijft meedraaien. La Stampa kopt op de dag van de uitwedstrijd tegen Torino ‘Il Napoli di Krol a Torino, esame scudetto’. Het is duidelijke taal, want als Napoli niet slaagt voor het ‘examen’, loopt het team van Krol het risico om de landstitel uit het zicht te verliezen.

Exceptionele buitenlanders

Krol heeft zich inmiddels bewezen als difensore fuoriclasse, als exceptionele verdediger. Hij stuurt met zijn passes, die ook over lange afstanden op de millimeter nauwkeurig aankomen, zijn ploeg aan en weet van de Napoliverdediging een bijna onneembare vestiging te maken. Alsof dat niet al bijzonder genoeg is, heeft hij op 5 april uit tegen Brescia nog iets anders laten zien: een doelpunt. Net buiten het strafschopgebied krijgt Napoli’s nummer 5 de bal in de voeten aangespeeld, passeert zijn tegenstander en maakt het vervolgens koelbloedig af. Guerin Sportivo maakt in een artikel met de kop ‘Gli Oscar del calcio’, de Oscars van het voetbal, alvast de balans op van het effect van de buitenlanders in de Serie A: ‘De goals van Falcão, Brady en Krol hebben de laatste sprint naar de landstitel doen ontbranden en onderstrepen de fundamentele rol van de exceptionele buitenlanders in de meest spectaculaire jaargang van de afgelopen jaren. Hun spel is het beste antwoord tegen de tegenstanders van de heropening van de grenzen.’

De vijfentwintigste speeldag, een week na de overwinning op Brescia, wordt er een waarop de Napolitanen al jaren wachten: niet alleen wint hun club met 0-1 bij Torino, maar Roma speelt tegelijkertijd met 1-1 thuis gelijk tegen Fiorentina. Minpunt is wel dat ook Juventus twee punten pakt uit bij Pistoiese, maar feit is dat Napoli samen met Roma en Juventus bovenaan staat in de Serie A. Alle drie de ploegen hebben nu 35 punten. Napoli mag dan niet gewend zijn om met kampioensdruk om te gaan, de Napoli-tifosi hebben er alle vertrouwen in dat hun helden zich, onder leiding van de beste libero die ze ooit hebben gehad, op 24 mei de nieuwe landskampioenen mogen noemen. Wie kun je dan beter op bezoek krijgen dan het zwakke Perugia uit de binnenlanden van Umbrië, dat laatste staat op de ranglijst? Tegen deze tegenstander kan Napoli laten zien dat het de eerste plek waardig is en misschien zelfs gaan werken aan het doelsaldo, dat minder goed is dan dat van de titelconcurrenten. Het zal heel anders lopen. Al in de eerste minuut komen de gasten op 0-1 na een eigen goal van verdediger Moreno Ferrario en die klap komt Napoli niet meer te boven. De spaarzame kansen worden tegen een tegenstander, die zich steeds dieper in de graszoden van San Paolo ingraaft, niet benut en het onmogelijk geachte gebeurt: Napoli verliest thuis van Perugia terwijl Roma gelijkspeelt tegen Ascoli (0-0) en Ju-ventus wint met 0-2 tegen Udinese. De mannen van Krol staan weer met beide benen op de grond en het tij zal in de weken die komen niet meer keren.

ALS IK MEDE­ SPELERS NAAR VOREN WILDE DIRI­ GEREN, RIEP IK STEEDS “FIORI” IN PLAATS VAN “FUORI”. JE HAD HUN GEZICHTEN MOETEN ZIEN... “FIORI” BETEKENT BLOEMEN’

Op de cover van Vogue

Op 10 mei houdt Roma Juventus in Turijn op 0-0 en een week later staat de topper Napoli- Juventus op het programma. De Oude Dame koestert een voorsprong van twee punten en heeft bovendien een veel beter doelsaldo, waardoor een gelijkspel voldoende lijkt om een week later de scudetto naar Turijn te halen. In het rechtstreekse duel haakt Napoli voor 80.000 toeschouwers af als titelkandidaat: Juve wint met 0-1 door wederom een eigen doelpunt. Ditmaal is Mario Guidetti de ongelukkige. La Stampa merkt op dat de Juve-overwinning is gebaseerd op een defensieve muur rondom doelman Dino Zoff. Een week later zal de ploeg van trainer Giovanni Trapattoni de klus definitief klaren door Fiorentina met 1-0 te verslaan: Juve is landskampioen. Napoli eindigt het seizoen als derde en hoewel de kampioenskansen in de laatste weken van het seizoen toch nog onverwacht zijn verkwanseld, kan de club op een uitstekend seizoen terugkijken.

Wie had vooraf gedacht dat zo lang meedraaien voor de scudetto überhaupt reëel was? En wie had het voor mogelijk gehouden dat de club uit het arme zuiden van Italië in staat zou zijn om een wereldster als Rudy Krol aan zich te binden? De toekomst ziet er zonnig uit en wie weet kan in de volgende jaargang alsnog de titel worden veroverd. Met een man als Krol in de gelederen lijkt niets onmogelijk. Voor Krol zelf is het een seizoen vol superlatieven geweest. Hij heeft een geweldig debuutseizoen achter de rug. En niet alleen de tifosi van Napoli denken er zo over. Krol heeft overal grote indruk gemaakt, ook bij de doorgaans zeer kritische pers. Hij heeft aangetoond fysiek nog steeds top te zijn. Met zijn wapperende manen, brede schouders en kenmerkende witte enkelsokken boven de Puma-schoenen is hij binnen een jaar niets minder dan een icoon geworden. Hij siert de cover van de Italiaanse Vogue en in Napels worden zelfs altaren voor hem opgericht. Krol is hot, overal in de stad is zijn beeltenis te zien op posters, vlaggen en vaantjes.

Op persoonlijk vlak staat Krol begin juni nog een mooie verrassing te wachten: Guerin Sportivo roept hem uit tot speler van het jaar. Na een derde plek in de Europees Voetballer van het jaar-verkiezing van 1979 (achter Kevin Keegan en Karl-Heinz Rummenigge) is dit de belangrijkste individuele prijs die hem ten deel valt. ‘King Krol,’ zo schrijft de Guerin Sportivo, ‘heeft het laag geklasseerde Napoli ge­transformeerd tot een van beste teams van de Serie A.’

Aanvoerdersband

Na de derde plek in de eindklassering van 1981 zijn de verwachtingen van de Napolitaanse fans voor het nieuwe seizoen hooggespannen. De teleurstelling is des te groter als blijkt dat hun ploeg in de eerste vier wedstrijden tot geen enkele overwinning komt. Drie gelijke spelen en een nederlaag met een doelsaldo van 2-3 is niet wat je van een titelpretendent mag verwachten. Al vroeg in het seizoen heeft er binnen de club een incident plaats dat even jammerlijk als onnodig is. Volgens La Stampa was trainer Rino Marchesi van plan de aanvoerdersband aan Krol te geven, maar heeft de Nederlander die geste resoluut van de hand gewezen. Zelfs de interventie van president Corrado Ferlaino kon de nummer 5 niet op andere gedachten brengen. Het hele twistpunt komt op conto van Marchesi, die tijdens de voorbereiding op het nieuwe seizoen het ongebruikelijke idee had geopperd om de aanvoerdersband, die normaal gesproken toebehoorde aan Claudio Vinazzani, tijdens de Coppa Italia aan Krol toe te kennen. Vinazzani was not amused en liet dat blijken, waarmee ongewild een scheurtje ontstond in de spelersgroep die in het voorgaande seizoen zo hecht was geworden.

In de UEFA Cup loopt het in september tegen het Joegoslavische Radnicki Nis evenmin volgens plan: in een knotsgekke tweede helft, waarin binnen elf minuten maar liefst vier doelpunten worden gemaakt (2-2) raakt Krol geblesseerd aan zijn rechterknie met als gevolg dat hij de uitwedstrijd tegen de eilanders van Cagliari de daaropvolgende week aan zich voorbij moet laten gaan. Het is een fikse aderlating voor de verdediging van Napoli, terwijl de resultaten al niet overhouden. In La Stampa maant Krol tot kalmte: ‘Het is lang geleden dat ik door een blessure buitenspel stond. En dan te bedenken dat het een ongelukkig moment was tussen mij en Castellini, maar oké, het is nu eenmaal gebeurd.’ Ook met betrekking tot de kritiek op het spel van de Napoli-defensie is de Amsterdammer kort en duidelijk: ‘Laten we niet te snel oordelen, we hebben het hele seizoen nog.’ Toch is de UEFA Cup-campagne snel voorbij: uit bij Radnicki blijft de ploeg – zonder Krol – steken op 0-0 en wordt Napoli op doelsaldo uitgeschakeld.

HET IS LANG GELEDEN DAT IK DOOR EEN BLESSURE BUITENSPEL STOND. HET WAS EEN ONGELUK­KIG MOMENT, MAAR OKÉ, HET IS NU EENMAAL GEBEURD

Een week na het gelijke spel op Sardinië tegen het uit altijd lastige Cagliari (1-1) loopt Napoli thuis tegen Milan, dat in de voerhoede de Schotse stormram Joe Jordan heeft staan, tegen de eerste nederlaag aan van het seizoen.

Negentig minuten lang zoeken de Napolitanen de aanval, maar het is Milan dat er met de overwinning vandoor gaat door een eigen doelpunt van Ferrario, de speler die een seizoen eerder ook al in eigen doel schoot, toen tegen Perugia.

Code rood

Dan komt het voor de tifosi bevrijdende bericht: Krol is weer wedstrijdfit. Zo belangrijk is hij binnen een jaar voor Napoli geworden dat La Stampa schrijft: ‘De libero is drie wedstrijden afwezig geweest die hebben geleid tot drie desillusies voor de ploeg van Marchesi.’ Maar in zijn eentje kan de Amsterdammer het tij niet keren. Uit tegen Ascoli blijft het bij een teleurstellende 0-0 en de ploeg moet al in de maand oktober beginnen aan een inhaalrace wil zij nog meedoen in de strijd om de landstitel. Ook in de Coppa Italia stranden de Partenopei al in november tegen middenmoter Catanzaro. Met voor het eerst een sponsor­ naam op het lichtblauwe shirt (die van keukenboer Snaidero) worden de twee wedstrijden tegen regerend kampioen Juventus het hoogtepunt van het seizoen. Zowel in San Paolo als in het Stadio Comunale in Turijn blijft de brilstand tot het eind op het scorebord staan. Daarmee wordt niet verloren van de Oude Dame en zoiets telt bij de Napolitaanse tifosi, zeker omdat het inmiddels duidelijk is dat het alweer Juventus is dat met de landstitel aan de haal zal gaan. Anders dan een jaar eerder komt Napoli aan het einde van het seizoen niet eens in de buurt van de club uit Turijn (elf punten achterstand), maar met een vierde plek wordt wel weer een UEFA Cup-plek veiliggesteld. De grootste verrassing van het seizoen is de degradatie van de voormalige grootmacht AC Milan naar de Serie B.

Voor het seizoen 1982-1983 stelt de Italiaanse bond vast dat elke club twee buitenlanders in de gelederen mag hebben. Napoli trekt de Argentijn Ramon Diaz aan die moet zorgen voor de stootkracht die een seizoen eerder op beslissende momenten zo duidelijk ontbrak. De nieuwe aanvaller, overgekomen van River Plate waar hij in vier seizoenen met 57 treffers in 123 wedstrijden een behoorlijk gemiddelde heeft laten zien, is als jeugdspeler samen met Diego Maradona in 1979 wereldkampioen met Jong Argentinië geworden. Hem wordt een gouden toekomst voorspeld.

IK TRAIN ’S OCHTENDS EN ’S MIDDAGS, MAAR ALS ZE ME ZOUDEN VRAGEN OM OOK ’S NACHTS TE TRAINEN, ZOU IK HET DOEN

Met de nieuwe trainer Massimo Giacomini aan het roer hoopt de club weer bovenin de ranglijst mee te kunnen draaien. Maar die hoop gaat niet in vervulling. Het wordt een tumultueus seizoen waarin grote nederlagen, zoals tegen de toekomstige landskampioen AS Roma (1-3 thuis en 5-2 uit), symptomatisch zijn voor de verhoudingen in de Serie A. Het wordt wel een spannend jaar voor de Napolitanen, maar ditmaal niet in het linkerrijtje, want Napoli moet ordinair vechten om in de Serie A te blijven. Wanneer de club eind maart het rechtstreekse degradatieduel uit tegen Ascoli met 2-1 verliest, treedt code rood in werking. In La Stampa krijgt Krol ‘gewoon’ weer een 7 voor zijn solide spel (geen enkele Napoli-speler verdient een hoger cijfer) en de volgende vijf duels moet de ploeg knokken voor wat het waard is. Niemand heeft het meer over de uitschakelingen in de Coppa Italia tegen Torino (kwartfinale) en in de UEFA Cup (tegen Kaiserslautern) of over het vertoonde spel. Alleen de punten voor het lijfsbehoud tellen nog en iedere wedstrijd is als een heuse finale. Napoli, dat trainer Giacomini ontslaat, maakt het seizoen af met het duo Pesaola (technisch directeur) en Rambone (trainer).

Natuurlijke capitano

Ligt het lot van de club nu in de handen van de technische leiding? La Stampa kopt op zaterdag 30 april: ‘Napoli tranquillo “Krol ci salvera”,’ ‘Napoli rustig, “Krol zal ons redden” ’. En dat gebeurt: in de laatste drie wedstrijden van het seizoen verovert Napoli vijf punten en vecht zich op het tandvlees tot net boven de degradatiestreep. Aanvaller Diaz maakt de verwachtingen niet waar: hij scoort slechts driemaal. Wie nog steeds op handen wordt gedragen is de man die ook in de moeilijke duels glansrijk overeind is gebleven: Rudy Krol. Met zijn charisma en leiderscapaciteiten is hij de natuurlijke capitano op het veld, ook zonder aanvoerdersband. Op de laatste speeldag, thuis tegen Cesena, wint Napoli de strijd om handhaving, maar moet de club ook een groot verlies slikken. Krol loopt een zware meniscusblessure op. Hoewel hij de hele zomer de tijd heeft om te herstellen, is het voor de inmiddels 34-jarige vedette afwachten of hij ooit nog zijn oude niveau zal kunnen halen.

Voor het nieuwe seizoen (1983-1984), het vierde van Krol in het lichtblauw, heeft Napoli de teleurstellende Diaz overgedaan aan Avellino en voor hem in de plaats de Braziliaanse international Dirceu gekocht. Onder trainer Pietro Santin wordt het alweer een moeizaam jaar. De eerste competitiehelft wordt afgesloten met slechts 13 punten uit vijftien wedstrijden. Het doelsaldo is 11 doelpunten voor en 22 tegen. De veelvuldige afwezigheid van de geblesseerde Krol kan simpelweg niet worden opgevangen. En dat terwijl het er begin augustus nog zo rooskleurig lijkt uit te zien voor de Nederlander. La Stampa meldt dat hij na zijn knieblessure al zijn eerste minuten in een onderling partijtje heeft gemaakt. Onder de kop ‘Krol al op het veld. Een wonder? “Nee, ik doe alleen mijn plicht” ’ wordt melding gemaakt van het wonderbaarlijk voorspoedige herstel van de Nederlandse vedette, die ‘een voorbeeld’ wordt genoemd. Toch begint de leeftijd nu mee te spelen.

Fuoriclasse

Krol doet er alles aan om helemaal wedstrijdfit te worden, maar veel spelen is er door de slepende blessure niet bij. In januari 1984 gooit Krol in dezelfde krant de knuppel in het hoenderhok. Onder de kop ‘Het gaat slecht met Napoli, niet met mij’ geeft de Nederlander aan wedstrijdfit te zijn, maar dat trainer Santin hem voor de wedstrijd tegen Fiorentina gewoon niet in de basiself heeft opgenomen. Verder stelt hij nog steeds alles te geven voor zijn club. ‘Ik train ’s ochtends en ’s middags, maar als ze me zouden vragen om ook ’s nachts te trainen, zou ik het doen.’ Zijn hart ligt in Napels, maar als de club zou besluiten niet met hem door te gaan, zegt hij dat te accepteren. ‘Mijn carrière is hoe dan ook nog niet voorbij.’

Het zijn de eerste tekenen dat het droomhuwelijk tussen de Partenopei en de verdediger wellicht zijn einde nadert. Mede doordat Krol in de tweede seizoenshelft niet zijn gebruikelijke hoge niveau haalt, komt het officiële bericht dat de wegen van Napoli en Krol gaan scheiden voor niemand uit de lucht vallen. De fuoriclasse is inmiddels 35 jaar en zal zijn loopbaan vervolgen in het Zuid-Franse Cannes. Het addio van Rudy zal de weg vrijmaken voor een andere sterspeler: Diego Armando Maradona, die op 5 juli 1984 in stadion San Paolo aan 70.000 uitzinnige toeschouwers wordt gepresenteerd.

Hoe het ook zij, Ruud Krol heeft in een periode van vier jaar een onuitwisbare indruk gemaakt op de zuidelijke stad en de rest van De Laars. Ook zonder een prijs te hebben gewonnen is hij in Napels een legende geworden wiens naam in de Zuid-Italiaanse stad tot in lengte der dagen met diep respect wordt uitgesproken.