Leon Verdonschot: ‘Een evenement dat bestaat bij de gratie van harde tegenwind was afgelast vanwege te harde tegenwind’

Beste oud-profwielrenners Thomas Dekker en Laurens ten Dam,

Twee weken geleden verscheen een nieuw antwoord op de vraag hoe het met ons gaat, als inwoners van dit land. Het Sociaal Cultureel Planbureau publiceerde namelijk de nieuwste versie van hun doorlopende onderzoek naar ons gemoed. In CPB-taal: onze ‘burgerperspectieven’.

Hoe staat het met ons gemoed en onze perspectieven? Daarmee staat het, vrij vertaald, ronduit kut. Volgens het SCP is de publieke stemming ‘negatief’, vanwege een ‘heel scala aan zorgen’. Dat scala somt het bureau vervolgens op, daardoor is het rapport zo dik. De zorgen betreffen onszelf, onze overheid, onze economie, onze leefwereld. Noem een onderwerp, welke dan ook, en we hebben er zorgen over. Ruud Lubbers zei in 1990: ‘Dit land is ziek.’ Ruim dertig jaar geldt: ‘Dit land is bevreesd.’

De conclusie, in een land waar een op de negen kinderen opgroeit in armoede, 600.000 huishoudens problematische schulden hebben en 2,5 miljoen mensen moeite hebben om post van instanties te lezen omdat ze laaggeletterd zijn: Nederlanders ervaren het leven in dit land als een leven met constante, harde tegenwind. Alles zit tegen, en de overheid krijgt er geen grip op.

Daarom werd ik zo vrolijk van de filmpjes die ik afgelopen donderdag op de sites van het AD en De Telegraaf zag. Enkele honderden mensen, onder wie jullie twee, hadden zich op een strand in Zeeland verzameld. Allemaal hadden ze een oude fiets bij zich, zonder versnellingen. Dit waren de deelnemers aan de achtste editie van het NK tegenwindfietsen, een evenement dat alleen maar plaatsvindt bij windkracht 7 of harder. Het startsein luidt: ‘We kriehen sturm’.

Er stond bij het AD een verslaggever op en neer te waaien, die zich richtte tot een verregende camera. Hij interviewde teleurgestelde mensen. Het evenement was namelijk afgelast. De reden: storm Ciarán. Met andere woorden: een evenement dat bestaat bij de gratie van harde tegenwind was afgelast vanwege te harde tegenwind.

De verpletterende ironie hiervan bleek de deelnemers niet te ontgaan. Ze werden geïnterviewd over de strijd tegen de wind die ze nu niet konden leveren. Allemaal baalden ze, waren ze teleurgesteld over het ‘gezeur’ en ‘gezeik’ en de ‘bureaucratie’, maar allemaal deden ze dat met een grijns. Een jongen met zijn wielrenpakje al aan zei: ‘Het is niet anders. Hopelijk volgend jaar beter. Hebben we weer een jaar langer om te trainen, dat scheelt weer.’

Als te veel tegenwind voor een evenement dat draait op wind een metafoor is, en die verleiding is groot, dan is de instelling van de deelnemers dat eveneens. Volgend jaar doen we dus bij voorkeur met 16 miljoen mensen mee aan het NK tegenwindfietsen, in een ultieme poging ons scala aan zorgen weg te fietsen, en weg te lachen.