Floris Schreuder: 'De inwoners van East Palestine (Ohio) staan te popelen om Joe Biden op de trein te zetten'

Nacht werd plots dag; lichtflitsen doorkliefden de hemel. Explosies vermenigvuldigden zich, toenemend in furie en intensiteit. Onbarmhartig sloegen schokgolven alles aan diggelen, de vrede werd ruw verstoord. Uit de aardkorst braakten kolommen rook op, chemische dampen vulden de lucht. Angst nestelde zich in de harten van jong en oud. Op Palestijns grondgebied – het oostelijk deel welteverstaan – openbaart zich een panorama van ontreddering en ontwrichting. Gezinnen zonder thuis. Huizen, verlaten en leeg. Mensen verscholen in noodopvang, lege blik in de ogen. Er heerst een diepgeworteld wantrouwen, zodanig dat zelfs een simpel praatje ondenkbaar is.

Rondom de plek des onheils hangt een zweem van geheimzinnigheid. Hulpbrigades verstommen onder een zware deken van geheimhouding, bezwaard door de dreiging van repercussies. Alleen een gepensioneerde diender – bij hoge nood opgeroepen – durft iets prijs te geven, op voorwaarde van anonimiteit. Als stille wachters ontnemen hekwerk en containers het zicht op een uitgestrekte zone, waarvan alleen God weet wat zich daar afspeelt. Op de aanpalende weg heerst een regime van stapvoets rijden, stoppen is ten strengste verboden. Fotograferen is al helemaal uit den boze, flagrant in strijd met de vrije nieuwsgaring. Mannen met bouwhelmen in pick-uptrucks intimideren erop los.

De autoriteiten waren er als de kippen bij om de kust veilig te verklaren, naar het voorbeeld van Mohammed Saïd al-Sahaf, voormalig minister van Propaganda onder het bewind van Saddam Hussein. Misleiding staat nog net niet op het voorhoofd gespeld; wanneer er niets te verhullen valt, slaat men een geheel andere weg in. Zo ontspruit een nieuw Tsjernobyl, kleiner van schaal, maar even destructief in essentie.

Donald Trump haastte zich naar het epicentrum van de tragedie, handenschuddend en glimlachend, messiaans vereerd. Joe Biden zette een jaar later voet op verontreinigde bodem. Het nauwkeurig georkestreerde bezoek aan een kaarsenfabriek – toevallig het enige gebouw met esthetische waarde – draagt onmiskenbaar de signatuur van zijn spindoctor. Het is mosterd na de maaltijd. De inwoners zijn op schrijnende wijze aan hun lot overgelaten, doelbewust niet geïnformeerd. Het budget dat zomaar ineens vrijkwam voor de renovatie van de hoofdstraat en aanstaande herinrichting van het gemeentepark voelt als schoffering. Alsof misselijkheid en huiduitslag afgekocht kunnen worden.

De slogan van East Palestine (Ohio), gelegen op de grens met Pennsylvania, is ‘where you want to be’. Maar niet meer sinds 3 februari 2023 in Amerika’s eigen versie van Palestina. De ontspoorde Norfolk Southern-trein, beladen met 38 wagons vol gevaarlijke stoffen, laat een spoor van verwoesting achter. Nationale media richten de blik op de naamgenoot in het Midden-Oosten, volstrekt ongevoelig voor het ‘America First-sentiment’. Pro-Trumpvlaggen en yard signs waren in 2016 net zo talrijk als korrels in 170.000 ton gesaneerde grond; 2024 begint ingetogener. In East Palestine zwelt de support echter aan tot epische proporties, begeleid door de strijdkreet ‘EP strong’. IJdele hoop. Mensen schuwen elkaar als de pest, bang voor een onzichtbare vijand. Kraanwater is taboe, de middenstand gevlucht. Als een eindeloze stoet glijdt de vracht voorbij, inhoud onbekend.

Op het marktplein staat de guillotine te verstoffen, maar wraak is in aantocht. De inwoners van East Palestine staan te popelen om Joe Biden op de trein te zetten, beslist niet onder de vlag van Norfolk Southern. In november is het eindelijk zover; dan vertrekt de intercity met een rotvaart uit Ohio, geen minuut te laat.