Premium

Hoe Rusland infiltreert in het westen: de lange arm van het Kremlin

De oorlog is terug in Europa en de bijbehorende Russische propagandamachine draait op volle toeren. Moskou stuurt zijn boodschap via sociale media, nieuwssites, ambassades, politici en zogenaamde alternatieve denkers de westerse wereld in. Een recent schandaal rond een Tsjechische nieuwssite gunt ons een korte blik in de Russische desinformatiekeuken. In werkelijkheid reikt de lange arm van het Kremlin al jarenlang tot ver in Den Haag en Brussel.

Poetin

Eind maart werd een pro-Russische desinformatiecampagne op de ‘alternatieve nieuwssite’ Voice of Europe blootgelegd. Het doel van de actie was volgens de inlichtingendiensten van Tsjechië – waar de eigenaar van de website met een gelijknamig bedrijf zetelt – ‘de territoriale integriteit, soevereiniteit en vrijheid van Oekraïne ter discussie te stellen in aanloop naar de Europese verkiezingen’. De site werd in eerste instantie opgezet vanuit Dronten, maar ging later over in Tsjechische en Poolse handen.

Politici uit Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Polen en Hongarije zouden door medewerkers van de site zijn benaderd om mee te werken. Enkelen zouden via het Tsjechische mediabedrijf niet nader genoemde bedragen hebben ontvangen. De Tweede Kamer kondigde aan een onderzoek in te willen stellen naar mogelijke geldstromen naar Nederlandse politici. In Polen en Tsjechië werden huiszoekingen gedaan bij leden van het netwerk rondom de voormalige Oekraïense oligarch en collaborateur Viktor Medvedtsjoek die als investeerder achter de pro-Russische mediacampagne zou zitten.

Deze keer is er sprake van een doelgerichte focus op conservatieve politici aan de uiterste rechterrand die het Russische propagandaverhaal mogen vertellen

De onthulde desinformatiecampagne toont aan dat de Russische propaganda grootschaliger en gerichter te werk gaat dan voorheen. Eerder werden vooral westerse politici – ongeacht van welke partij – aangeworven die op een of andere manier direct met de Russische regering in contact traden. Deze keer is er sprake van een doelgerichte focus op conservatieve politici aan de uiterste rechterrand die het Russische propagandaverhaal mogen vertellen. Zoals bij alle handelingen vanuit Moskou draait alles om één man: Vladimir Poetin.

Michel Eltchaninoff, hoofdredacteur van het Franse Philosophie Magazine, schreef een boek over de gedachtewereld van de Russische president. Aan de hand van essays en toespraken concludeert de Franse filosoof: ‘Vladimir Poetin heeft een project voor Europa en de wereld. Dat project bestaat uit twee delen. Het eerste is de uitbreiding van de Roesskij Mir – de Russische wereld. Het tweede is de leider te worden van een alomvattende Europese conservatieve beweging. Deze door het Kremlin opgezette en aangestuurde politieke mobilisatie kent geen grenzen meer. De Sovjet-Unie was geen land, maar een concept. Dankzij Poetin is ook Rusland weer de naam van een nieuwe idee.’

FvD’er Marcel de Graaff is dol op Rusland.

Duitsland

In Duitsland wordt dat Russische idee verspreid door leden van de ultrarechtse partij Alternative für Deutschland (AfD). Petr Bystron staat als nummer twee op de AfD-lijst voor de Europese verkiezingen. Hij werd door Tsjechische journalisten genoemd als een van de hoofdontvangers van Russisch geld via Voice of Europe. Bystron ontkende in alle toonaarden. Hij had zich net als partijgenoot Maximilian Krah door de Tsjechische site laten interviewen, dat was alles. De AfD heeft een lange traditie in een twijfelachtige samenwerking met de regering in Moskou. Al eerder doken leden van de partij op als internationale waarnemers bij schijnreferenda in door Rusland bezette Oekraïense gebieden als de Krim, Donetsk en Loegansk.

Ondersteuning voor Moskou komt ook van Gerhard Schröder. De bejaarde ex-politicus van de sociaaldemocratische SPD probeert keer op keer begrip te kweken voor zijn goede vriend Vladimir Poetin. Tegenover de Süddeutsche Zeitung verklaarde Schröder in een interview ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag: ‘Ik ben er vast van overtuigd dat Poetin ook belang bij een diplomatieke oplossing van de oorlog heeft, want wat moet hij met heel Oekraïne?’ Volgens boulevardkrant Bild bracht een zwarte Mercedes met een kenteken van de Russische ambassade een groot boeket bloemen naar de woning van de voormalige Duitse regeringschef. In Berlijn wordt gefluisterd dat niet alleen Schröder, maar ook andere hooggeplaatste SPD-leden tot op heden goede betrekkingen met het Kremlin zouden hebben. De huidige sociaaldemocratische bondskanselier Olaf Scholz zou zich juist vanwege die connecties blijven verzetten tegen een verregaande ondersteuning van Oekraïne zoals die door de Franse president Macron werd aangekondigd.

Dat politieke verschillen tussen links en rechts er niet meer toe doen zodra er Russisch geld in het spel is, bleek wederom in verband met de veelbesproken verjaardag van Gerhard Schröder. AfD-voorzitter Tino Chrupalla feliciteerde de ex-bondskanselier uitbundig en prees daarbij diens nauwe band met Rusland. Op X schreef hij: ‘Als kanselier voerde hij campagne voor een strategisch partnerschap met Rusland en maakte de weg vrij voor Nord Stream, de levensader van onze industrie. Zijn levenswerk zal op een dag worden voltooid. Ik feliciteer de voormalige bondskanselier van harte met zijn verjaardag!’

Frankrijk

In Frankrijk is het vooral Marine Le Pen die tot aan de Russische invasie opviel door sympathieën voor Vladimir Poetin. Ze ontmoette de Russische leider meerdere malen persoonlijk. In 2014 had haar partij een lening van 9,4 miljoen euro afgesloten bij een Tsjechisch-Russische bank. In het kader van een onderzoek naar buitenlandse invloeden op de Franse politiek werd Le Pen gehoord over mogelijke tegenprestaties. Destijds verklaarde ze: ‘Ik teken een lening bij een bank! Ik teken geen lening met Vladimir Poetin!’ Na de invasie nam ze afstand van Moskou, in tegenstelling tot enkele partijgenoten van haar Rassemblement National.

Begin maart meldt de krant Le Monde namelijk dat de Franse inlichtingendienst een onderzoek instelde naar Jean-Luc Schaffhauser die van 2014 tot 2019 lid was van het Europees Parlement voor de partij. Hij zou nauwe banden hebben met Guillaume Pradoura die op zijn beurt een belangrijke spil zou zijn in het pro-Russische propagandanetwerk. ‘De Franse inlichtingendienst gelooft dat Pradoura niet alleen sporen heeft achtergelaten bij Schaffhauser, maar ook in Nederland, België, Polen en Duitsland,’ aldus het dagblad. Pradoura werkte eerder als assistent voor de Duitser Maximilian Krah. Tegenwoordig is hij geaccrediteerd medewerker van de Nederlandse Europarlementariër Marcel de Graaff van de FvD. Pradoura, Schaffhauser, Krah en De Graaff werden alle vier genoemd in verband met Voice of Europe.

Filip Brusselmans van Vlaams Belang gaf ook een interview aan het dubieuze Voice of Europe.

België

Als huidig EU-parlementslid voor de Nederlandse FvD treedt De Graaff aan als lijsttrekker voor de pas geleden opgerichte Vlaamse zusterpartij met dezelfde naam. De Rotterdammer kwam oorspronkelijk als PVV’er binnen in Brussel, maar stapte later over naar de partij van Thierry Baudet. Hij was een van de dertien leden van het Europees Parlement die tegen een veroordeling van de Russische invasie stemden. Later werd hij zelfs geschorst door de fractie Identiteit en Democratie, omdat hij zich te pro-Russisch opstelde.

Enkele weken geleden zette de 62-jarige oud-leraar godsdienst tijdens een debat over de Russische deportaties van Oekraïense kinderen de wereld op zijn kop: ‘Rusland heeft miljoenen Oekraïense vluchtelingen opgevangen, onder wie honderdduizenden kinderen, die door het Oekraïense leger werden gebombardeerd. Het Europees Parlement moet zich tegen deze Oekraïense oorlogsmisdaden uitspreken.’ Verder noemde de FvD’er Oekraïne ‘de grootste leverancier van kinderen voor pedonetwerken, mensensmokkel en orgaanhandel waarvoor het land kinderkennels met draagmoeders heeft’.

Vladimir Kornilov op een boekenbeurs in Moskou.

Dat Marcel de Graaff met zijn Russische gruwelsprookjes zijn plaats in het Europees parlement kan behouden dankzij de Belgische kiezer is inmiddels een utopie gebleken. De nieuwe partij kon alleen vissen in de vijver van Vlaams Belang, een partij die het in de peilingen zeer goed doet, maar zich verre houdt van loftuitingen op Vladimir Poetin en warrige Russische propagandaverhalen. Dat is ook maar beter zo, want het schandaal rond de Chinese omkoping van oud-parlementslid Frank Creyelman – die inmiddels uit de partij werd gezet – staat bij de Vlaamse kiezer nog vers in het geheugen gegrift.

In verband met Voice of Europe werden door Tsjechische journalisten twee namen van Vlaams Belang genoemd: oudgediende Filip Dewinter en Filip Brusselmans. Beiden gaven het ‘alternatieve nieuwsmedium’ een interview. De woordvoerder van de partij verklaarde op aanvraag: ‘Er is nooit Russisch geld gevloeid naar Vlaams Belang. Filip Dewinter heeft bij de invasie van Oekraïne trouwens ook erkend dat hij zich vergist heeft in Rusland. Wij zijn nationalisten, geen imperialisten zoals de regering van Poetin.’

In Nederland draaien de propagandanetwerken van het Kremlin vooral om één man: Vladimir Kornilov. Baudet over hem: ‘Heb vanmiddag met hem gemeet. Mooie dingen’

Nederland

In Nederland draaien de propagandanetwerken van het Kremlin vooral om één man: Vladimir Kornilov. De inmiddels 55-jarige medewerker van Russische staatsmedia groeide op in de Oost-Oekraïense stad Donetsk waar hij voor zijn legerdienst als automonteur werkte. Dankzij de communistische jeugdorganisatie Komsomol en een geschiedenisstudie aan de universiteit rolt hij net voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie de wereld van de overheidsjournalistiek binnen. De Oekraïner richt in de jaren negentig verschillende kranten op die ‘de positie van de Russischtalige minderheid verdedigen tegen de nazi’s in Kiev’.

Als beloning voor zijn activisme mag hij in 2006 in de Oekraïense hoofdstad de leiding van het pro-Russische ‘Instituut van GOS-landen’ op zich nemen. Het instituut is een ideologisch centrum dat de Russische buitenlandse politiek propageert. Naast onderzoekswerk houdt het zich bezig met het ondersteunen van de Russischsprekende bevolking, de Russische taal en pro-Russische gemeenschappen in de omringende landen. In 2013 staat de Oekraïner bij het Kremlin dusdanig hoog aangeschreven dat een uitzending naar het Westen wordt geregeld. Kornilov mag aantreden als directeur van het Center for Eurasian Studies in Den Haag. Een instituut dat is opgericht om de Russische desinformatie een wetenschappelijke dekmantel te geven. Instellingen met een gelijkluidende naam waren te vinden in Rusland, Duitsland en Turkije. Allen waren verbonden met het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Geert Wilders met Filip Dewinter.

Rond 2016 verschijnt de voormalige inwoner van Donetsk voor het eerst in Nederlandse media. Niet als directeur van het Center for Eurasian Studies, maar als ‘eenvoudige Oekraïense expat die de onderdrukking van de Russischtalige bevolking in Oost-Oekraïne door de neonazi’s in Kiev niet alleen van horen zeggen kent’. Hij ondersteunt met verve het kamp van Thierry Baudet dat strijdt voor een Nederlands ‘nee’ tegen het Europese associatieverdrag met Oekraïne. In 2020 deelt Henk Otten – voormalig medeoprichter van de toenmalige ‘denktank’ Forum voor Democratie – met het tv-programma Zembla partijinterne WhatsApp-berichten uit 2015 waarin Baudet over Kornilov weet te melden: ‘Een invloedrijke figuur. Een Rus die voor Poetin werkt. Heb vanmiddag met hem gemeet. Mooie dingen.’

Naast het werk voor zijn centrum in Den Haag schrijft Kornilov onder meer als columnist voor de pro-Kremlin nieuwssite ukraina.ru. Een jaar later verschijnt van zijn hand het boek Hoe de verkiezingen in de VS, Groot-Brittannië en de EU worden gewonnen – een analyse van politieke technologieën. Hij wint er als coauteur de Russische nationale boekenprijs mee in de categorie public relations. Vanaf de herfst van 2017 is de Oekraïner politiek waarnemer voor het persbureau Rossija Segodnya in Moskou dat vier jaar daarvoor werd opgericht op last van Vladimir Poetin. Ook neemt hij met regelmaat als ‘expert voor westerse politiek’ deel aan Russische talkshows. Den Haag heeft hij dan al verlaten.

Desalniettemin blijft Nederland een bron van inspiratie. In maart 2018 presenteert Kornilov zijn Russischtalige detective met de titel Moord in Voorschoten op de boekenbeurs in Moskou. Zijn Oekraïense staatsburgerschap is hem inmiddels afgenomen. De collaborateur moet genoegen nemen met een paspoort van de niet-erkende Volksrepubliek Donetsk. Een jaar later volgt het Russische staatsburgerschap. Voor staatsmedia schrijft hij nog steeds graag en veel. Uiteraard in strikte overeenstemming met de Russische propagandalijn. Oekraïne en Canada plaatsten de nieuwbakken Rus op de sanctielijst. De Europese Unie heeft nog geen stappen ondernomen tegen Kornilov.

Partij voor de Vrijheid

Een welbekende Nederlandse naam die valt tijdens de journalistieke onthullingen rondom Voice of Europe is die van Geert Wilders. De Limburger die slechts zelden met de pers spreekt, gaf in 2017 een exclusief interview aan medewerkers van de vrijwel onbekende website. Daarin zei hij onder meer: ‘Met grote bewondering kijk ik naar jullie waardevolle en unieke werk. Ik lees Voice of Europe elke dag en haal er veel inzichten vandaan. We mogen ons gelukkig prijzen Voice of Europe te hebben als tegengif voor de indoctrinatie van fake media.’

Net als in 2017 publiceert de site – na stillegging door de Tsjechische overheid – op sociale media voornamelijk niet nader te verifiëren verhalen over massale misdaden door migranten, bevoordeelde transgenders en allochtone groepsverkrachtingen.

Geert Wilders ontkent dat zijn partij geld zou hebben ontvangen via Voice of Europe. ‘Ik heb inderdaad die website in het begin geprezen, maar toen was ie ook nog in Nederlandse handen. Ik heb werkelijk helemaal niets gedaan wat het daglicht niet kan verdragen.’ Dat neemt niet weg dat Moskou een groot enthousiasme weet op te brengen voor de Nederlandse politicus. In oktober 2023 kopt Vladimir Kornilov na het succes van Wilders bij de Nederlandse verkiezingen: ‘Poetin heeft alweer gewonnen. Deze keer in Nederland!’

De voormalige ‘Oekraïense expat’ schrijft op ria.ru: ‘Met bijna een kwart van de stemmen heeft de PVV haar fractie in het parlement met 37 zetels meer dan verdubbeld. De fractie PvdA-Groen Links die tweede werd, kreeg slechts 25 zetels. En de VVD van Mark Rutte die sinds 2010 aan de macht is, zakte naar de derde plaats met 24 zetels. De vertrekkende premier, bijgenaamd ‘Teflon Mark’ vanwege zijn duurzaamheid, zorgde uiteindelijk zelf voor de overwinning van zijn gezworen tegenstanders. Des te grappiger is het dat Rutte de absolute favoriet is in de race om de post van secretaris-generaal van de NAVO. Als het uiteindelijke resultaat van zijn leiderschap van het Noord-Atlantisch bondgenootschap hetzelfde is als die van zijn partij in Nederland, dan kunnen we daar alleen maar ontzettend blij mee zijn.’

Ondanks het feit dat Kornilov zeer verheugd is over de overwinning van Wilders, ziet hij PVV niet als een partij die door het Kremlin wordt aangestuurd. ‘Natuurlijk is Wilders geen pro-Russische politicus. Ja, hij verzette zich tegen wapenleveranties aan Oekraïne, veroordeelde publiekelijk de russofobie in Europa en trotseerde zijn elites door in maart 2018 de Doema te bezoeken, dus al na de teruggave van de Krim aan Rusland. Maar na het begin van de speciale militaire operatie was hij niet meer zo actief in deze richting.’

De PVV-leider vroeg begin april zelf om opheldering over de journalistieke onthullingen over door het Kremlin betaalde Nederlandse politici. ‘Als dit waar is, dan wil ik weten: wie zijn dat? Ik wil man en paard horen. Om welke partijen gaat het?’ aldus Wilders in zijn verzoek aan het kabinet. Man en paard werden niet genoemd. Tijdens het Kamerdebat op 8 april over mogelijke omkoping van Nederlandse politici door het Kremlin komen de afgevaardigden niet verder dan de conclusie dat een dergelijke affaire niet goed zou zijn voor het geloof van de burger in de democratie.

Forum voor Democratie

Een partij die een abonnement schijnt te hebben op de verdediging van de belangen van het Kremlin is Forum voor Democratie. Thierry Baudets denktank heeft zijn wortels in het referendum tegen het associatieverdrag met Oekraïne. In 2019 zet hij vraagtekens bij de onafhankelijkheid van het onderzoeksteam dat zich bezighield met de door pro-Russische separatisten neergehaalde MH17 waarbij 298 mensen om het leven komen. In 2020 – het jaar waarin Otten naar buiten treedt met de WhatsApp-berichten over Kornilov – heeft Baudet een gesprek met AIVD-chef Erik Akerboom die hem zou hebben gewaarschuwd voor Russische inmenging. Op 11 februari 2022 – vlak voor de Russische invasie van Oekraïne – schrijft de FvD-partijleider: ‘Poetin toont zich steeds duidelijker de leider van conservatief Europa. Prachtige vent. En hij heeft zo gelijk over de NAVO-agressie en de absurde oorlogszucht van EU, WEF, etc. Dus hup, MarkieMark, naar Moskou en een deal maken met die man. Sluit vriendschap met Rusland!’

Eind februari 2022 legt de oppositionele politicus de invasie van Oekraïne uit. Hij herhaalt daarbij de drogredenen die de Russische president enkele dagen tevoren noemde tijdens de aankondiging van zijn ‘speciale militaire operatie’. ‘De oorzaak van de inval ligt in het associatieverdrag. Het NAVO-lidmaatschap kwam daardoor erg dichtbij en dat wil Rusland absoluut niet. Als het geweld verder escaleert, komt dat door de westerse sancties. We worden een wereldoorlog ingerommeld.’

Thierry Baudet omringd door partijgenoot Ralf Dekker (l) en de nieuwe Russische ambassadeur Vladimir Tarabrin.

Dat Rusland de agressor is, wordt door Baudet nergens genoemd. Pieter Omtzigt vraagt de FvD-baas tijdens een debat naar de rechtmatigheid van de Russische inval van Oekraïne. Baudet reageert met de bevreemdende woorden: ‘Een veroordeling van het geweld hoort thuis in uw Mickey Mouse-wereld, niet in de échte wereld.’

Als reactie op de aantijgingen rond Voice of Europe dat hij geld zou hebben ontvangen voor pro-Russische desinformatie, plaatste de naar eigen zeggen ‘founder of the most energetic anti-globalist movement of our time’ een filmpje op X. Baudet zit achter een tafeltje bankbiljetten te tellen. Vanachter de camera vraagt een vrouwenstem: ‘Is dat nou Russisch geld wat je daar hebt?’ De PvD-leider antwoordt verrast als in een boerenklucht: ‘Ik zit mijn geld te tellen... Ha, ha, ha. Nee, is helemaal niet waar. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat wij smeergeld zouden hebben ontvangen of omgekocht zouden zijn. Is allemaal niets van waar. Al acht jaar wordt dit mij in de schoenen geschoven. Wij dragen onze opvattingen uit vanuit overtuiging. Ik doe wat ik doe, omdat ik van dit land houd.’ Welk land dat is, wordt niet vermeld.

Een dag eerder al publiceerde het platform voor onderzoeksjournalistiek Investico een overzicht van de jaarcijfers van de toenmalige stichting FvD uit 2016. Een compleet overbodige actie, omdat de vermeende geheime transacties uiteraard niet in Excel-sheets worden weggezet, zoals de reporters zelf toegeven. De lijst was verkregen uit een rechtszaak die was aangespannen door Baudet om het EU-verdrag met Oekraïne op basis van de uitslag van het referendum niet te laten ondertekenen door de Nederlandse regering. Volgens de eigen jaarcijfers haalde FvD twee ton op voor het Oekraïne-referendum. PVV doneerde daarvan 20.000 euro. De rest kwam uit een subsidie en werd geschonken door niet nader genoemde personen in iets meer dan tweeduizend kleinere donaties. De NOS nam de publicatie van Investico als aanleiding voor een geruststellend artikel met de titel ‘veelbesproken jaarcijfers Forum bevatten geen Russische betalingen’.

Rusland & Oost-Europa Academie

Door goedkope videobekentenissen, furieuze reacties en de weigering deel te nemen aan debatten ontstaat onvermijdelijk de indruk van een pro-Russische marionet. Baudets contacten versterken die indruk. Een van hen is Marie-Thérèse ter Haar, zelfbenoemd Rusland-deskundige en oprichter van de Rusland & Oost-Europa Academie in Arnhem. Bij FvD is ze met haar borrellezingen kind aan huis.

Volgens de website van het instituut leeft en werkt ze in twee werelden: de ene helft van het jaar is ze in Nederland, de andere helft in Rusland. Naast lezingen met titels als Vladimir Poetin, de man en de mythe organiseert Ter Haar ondanks de oorlog nog steeds culturele reizen naar Rusland. ‘Om in contact te blijven met de Russische bevolking en hun cultuur hebben we besloten om dit jaar weer naar Rusland te gaan. Tijdens de reis geven we u veel gelegenheid om met de Russen te praten of om met eigen ogen te kunnen zien hoe zij leven,’ aldus de beschrijving bij de elfdaagse reis ‘Klassiek Rusland’.

De academie zegt wederzijds begrip te willen kweken ‘tussen de westers-denkende mens en bewoners van de voormalige communistische landen, om zo een brug slaan tussen West- en Oost Europa’. Marie-Thérèse ter Haar schreef het boek Ruslands erfdeel. De beschrijving luidt: ‘Terwijl het Westen beurtelings meewarig en verontwaardigd commentaar levert op de ontwikkelingen in het huidige Rusland, en ook president Poetin het daarbij vaak moet ontgelden, breekt Ter Haar een lans voor het beleid van de huidige president. Dat hij daarbij contact met het Westen zoekt, is ook voor dat Westen veelbelovend.’

De Rusland & Oost-Europa Academie biedt sinds een jaar ook de lezing Emigreren naar Rusland. Een zeker in de huidige tijd bizar thema dat normaal gesproken uitsluitend door Russische ambassades wordt gepromoot. Het programma wordt in de volgende bewoordingen aan de Nederlandse man gebracht: ‘De afgelopen twee jaar heeft het ons verbaasd dat er steeds meer vragen zijn over emigratie naar Rusland. Het kunnen vragen zijn van boerenbedrijven hoe je er land kunt kopen, of vragen van Nederlandse dertigers die een andere toekomst willen, of vragen van jonge gezinnen die in Rusland hopen op meer rust of aandacht voor normen, waarden of tradities. Rusland staat open voor westerlingen en de regering heeft in 2023 een wet goedgekeurd voor speciale emigratiedorpen, alsook het kopen van grond voor boerenbedrijven.’

Ambassade 

Maar Baudet doet het niet alleen via via. Met de Russische ambassade in Den Haag wordt klaarblijkelijk een intensief contact onderhouden. Op het congres van FVD in november 2022 – toen de Russische oorlogsmisdaden van Boetsja en Irpin allang bekend waren – mocht toenmalig ambassadeur Aleksander Sjoelgin vooraan zitten. De diplomaat kijkt verveeld voor zich uit naast een zichtbaar geboeide Marie-Thérèse ter Haar en Marcel de Graaff. Eerder al verscheen een foto van een lachende Baudet die de ambassadeur hartelijk de hand drukt. In december 2023 verklaart de Rus zijn diplomatieke missie na acht jaar in Nederland als beëindigd. ‘We geven een wereld van vrede en vooruitgang door aan toekomstige generaties,’ aldus Sjoelgin in een bijna in onnavolgbaar Engels gehouden afscheidsrede.

Eind januari wordt Vladimir Tarabrin als nieuwe Russische ambassadeur ontvangen op Paleis Noordeinde waar hij zijn geloofsbrieven overhandigt aan de koning. ‘Voor en achter elke stoet rijden twee ruiters van de Bereden Marechaussee in ceremonieel tenue. Na een eresaluut van vier roffels en het volkslied van het land van de ambassadeur volgt een inspectie van de erewacht en treedt hij met gevolg naar binnen. Bij het vertrek van de ambassadeur volgen opnieuw vier ereroffels,’ aldus de tekst op koninklijkhuis.nl.

De klanken van het Russisch volkslied waaronder Oekraïense burger- en krijgsgevangenen dagelijks folteringen in kampen en gevangenissen in Rusland en de bezette gebieden moeten doorstaan, werden dus officieel gespeeld in Den Haag. Of de invasie ter sprake kwam, vermeldt de site niet. Baudet kon na deze royal show samen met partijvriend Ralf Dekker in alle vrijheid poseren met de nieuwe ambassadeur zonder ook maar enige kritiek te oogsten. Wie zou hem iets kunnen verwijten? De koning zelf was hem voorgegaan.

Karel van Wolferen: ‘Het historisch geheugen is heel erg kort. Maar Poetin moest iets doen, omdat Rusland werd bedreigd door de Verenigde Staten’

Alternatieve denkers

Een regelmatige gastspreker en -schrijver van FvD en de Arnhemse academie is de 83-jarige Karel van Wolferen. Thierry Baudet deelde de uitleg van de emeritus hoogleraar over de Russische invasie begin maart 2022 met de woorden: ‘Wow. Geweldig interessant verhaal van Karel van Wolferen over de oorlog in Oekraïne.’ Van Wolferen verklaart: ‘Heel veel mensen weten dat niet, hè. Het historisch geheugen is heel erg kort. Maar Poetin moest iets doen, omdat Rusland werd bedreigd door de Verenigde Staten. Het idee dat Rusland in mootjes moet worden gehakt is ontstaan in de tien jaar van Jeltsin. Dat idee is de laatste paar jaar nieuw leven ingeblazen.’ De journalist publiceert niet meer in traditionele media, maar uitsluitend nog op tpo.nl. Ook wordt Van Wolferen graag geïnterviewd door Café Weltschmerz en Russia Today.

Politicoloog Kees van der Pijl is eveneens een geliefde ‘alternatieve denker’ van zowel Baudet als Ter Haar. Hij schreef in 2023 het boek De tragedie van Oekraïne – Europa als opmarsgebied van de oorlog tegen Rusland. In een gesprek met de leidster van de Rusland & Oost-Europa Academie in augustus 2023 vertelt de 76-jarige: ‘Dat de Russen moesten interveniëren in Oekraïne was een laatste evidente noodgreep. Ze hebben jarenlang – en in mijn ogen té goedaardig – geprobeerd tot overeenstemming te komen over het feit dat Oekraïne absoluut geen lid van de NAVO mag worden. Waar we nu eigenlijk over praten is – wat je bij het voetballen noemt – uitverdedigen.’ Ter Haar was al aan het begin van het gesprek zichtbaar ontroerd: ‘Kees, ik ga je geweldige boek tijdens al mijn lezingen aanprijzen, niet alleen blij, maar ook oprecht dankbaar, wat ik hierbij wil melden.’

De pro-Russische marionet Marie-Thérèse ter Haar, met links van haar de vorige Russische ambassadeur Aleksander Sjoelgin.

Russia gate

Vladimir Kornilov – de invloedrijke Russische kennis van Baudet – kent de achtergronden van de onthullingen rond Voice of Europe naar eigen zeggen als geen ander: ‘Poetin bereidt zich voor om Europa over te nemen zonder een schot te lossen, gewoon door leden van het Europees Parlement om te kopen! Dergelijke angsten worden nu aangewakkerd, net op tijd voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in een aantal EU-landen. Ik schrijf wat er achter deze hysterie zit en waarom die juist op dit moment is begonnen.’

Volgens de voormalige ‘eenvoudige Oekraïense expat’ zou het schandaal rond ‘de volkomen legale Tsjechische krant’ zijn bedacht door de traditionele politieke partijen uit angst voor machtsverlies. ‘Het zou ons niet moeten verbazen dat er voor elke verkiezing in het Westen uit het niets weer een Russia gate wordt geboren. Die meestal bijna onmiddellijk na het sluiten van de stemlokalen eindigt. Hoogstwaarschijnlijk zal hetzelfde gebeuren na de verkiezingen voor het Europees Parlement. En zoals gewoonlijk zal geen van de strijders tegen de ‘Russische dreiging’ zich moeten verantwoorden voor zijn primitieve leugens.’

Dat de Russische dreiging allang realiteit is geworden en elke dag nieuwe slachtoffers eist, wordt door Kornilov welbewust verzwegen.

Ardy Beld

Ardy Beld is freelance journalist en vertaler Russisch en Duits. Hij schreef Hoe Poetin zijn tanden stukbeet, een tijdloos naslagwerk over de Russische invasie van Oekraïne. Huurlingenleger Wagner, Tsjetsjeense dievenbrigades, Oekraïense collaborateurs en de persoonlijke lotgevallen van bekende en minder bekende Oekraïners en Russen zorgen voor een indrukwekkend verhaal.

Premium
Je hebt zojuist een premium artikel gelezen.

Online onbeperkt lezen en Nieuwe Revu thuisbezorgd?

Abonneer nu en profiteer!

Probeer direct
Politiek
  • ANP, NL Beeld