Universiteitsdocent Floris van den Berg reageert op Revu-column over protesterende studenten: 'Onze universiteiten zijn niet het probleem'

Beste Leon,

Dank voor de aan mij gerichte open brief over de pro-Palestina protesten van studenten, staf en buitenstaanders. Zoals je schrijft, ik vermoed dat ik inderdaad een militant activist ben, al houd ik zelf niet zo van het woord militant. Ik strijd voor een betere wereld met minder leed en meer geluk. Ik ben een strijdbaar liberaal feminist (geenintersectioneel feminist), ik vind dat niet-wetenschappelijke studies als theologie en postmoderne (gender)studies die losgeraakt zijn van wetenschap, niet op de universiteit thuishoren en dat universiteiten volledige veganistische bolwerken moeten worden. Dat alles zonder stenen, zonder graffiti, zonder gezichtsbedekking, dreigen met politie of het schrijven van artikelen met hoofdletters.

Ik ben een voorstaander van de open samenleving met een zo groot mogelijke vrijheid voor iedereen, maar dat vereist dat er grenzen aan tolerantie zijn. Filosoof Karl Popper noemde dat de vrijheidsparadox: als je een zo groot mogelijke mate van tolerantie wilt, dan kun je intolerantie niet tolereren. De uit de hand gelopen pro-Palestinaprotesen zijn woke in de praktijk. De universiteiten hebben de aflopen 20 jaar woke de kans gegeven zich in universiteiten te nestelen: in de vorm van beleid, postmoderne academici die het curriculum willen dekoloniseren et cetera.

'De UvA heeft overleg gevoerd terwijl de activisten onherkenbaar aan tafel zaten. Van den Berg: ‘Als je actie voert, moet je dat met open vizier doen en niet laf je gezicht bedekken'

Bekijk ook

Leon Verdonschot: 'UU-filosofiedocent Floris van den Berg is zélf een militante activist, maar wel één met humor'

De pro-Palestinaprotesteerders zijn als Don Quichotes: ze strijden tegen windmolens. De Nederlandse universiteiten zijn niet het probleem. De universiteiten zouden niet het doelwit van protest moeten zijn. De protesten zijn een kostbare categoriefout. Mocht het ooit goed komen in Gaza, zullen de mensen dan dankbaar zijn voor de sit-ins, walk-outs en petities aan Nederlandse universiteiten?

Nederland is een liberale democratie waar er gelijke rechten zijn: zowel Palestijnen als Israëliërs zijn welkom om in Nederland te studeren of te werken. Er is weinig nuance te bespeuren bij de actievoerders.

Er wordt veel gesproken over de noodzaak burgerschapskunde voor een liberale democratie. Wat hebben actievoerders daarvan opgepikt? Demonstreren mag, maar binnen de kaders van de liberale democratie. Hoe moeilijk is dat? Naar aanleiding van mijn commentaar bij Nieuwsuur kreeg ik bericht van een student die niet alleen excuses eist voor mijn uitspraken, maar mij bij de universiteit wil aanklagen en ook maar gelijk bij de politie.

De woede van de docenten over de in hun ogen ongerechtvaardigde en disproportionele inzet van de politie lijkt met objectieve blik onterecht. De woede en onmachtgevoelens van (een deel van de) actievoerders uit zich in onbesuisd hooliganisme waar de woordvoerders niet of slechts heel ten dele afstand van doen. De protestacties kosten onnodig tijd, geld en vooral heel veel gemoedsrust, terwijl er geen constructieve daden mee worden verricht.

Filosoof en universitair docent Floris van den Berg (50) waarschuwt in zijn nieuwe boek Het spook van woke voor de gevaren van woke. Het gedachtegoed is volgens hem intolerant en weinig constructief. 'Woke stelt ideologie boven alles, en als de feiten daar niet mee kloppen: jammer dan.'

Bekijk ook

Filosoof en universitair docent Floris van den Berg: 'Woke is zicht op werkelijkheid kwijt'

Social Justice Warriors hebben moeite vriend en vijand te onderscheiden. Nederlandse universiteiten zijn geen Afghanistan of Saoedi-Arabië als het gaat om vrouwen- en homorechten. De woede van de SJWs over het patriarchaat en kolonialisme van Nederlandse universiteiten is disproportioneel en maakt de wereld niet beter. Je zou er een boek over kunnen schrijven. Dat heb ik dan ook gedaan. Sterker nog, dat heb ik dubbel gedaan, Wokabularyen Het spook van woke.

Graag wil ik de loftrompet steken over de journalisten, bestuurders en politie in actie in een liberale democratie. In een open samenleving zijn er tal van instituten nodig die allemaal zelfstandig functioneren die tezamen de democratie in stand houden. Filosoof Jonathan Rauch heeft dat recent uiteengezet in zijn studie The Constitution of Knowledge. De bestuurders hebben in overleg met politie ingegrepen toen daar aanleiding voor was. Politie heeft zich keurig gedragen. In autoritaire samenlevingen gaat het er heel anders aan toe. Daar zie je de gearresteerde demonstranten nooit meer terug. De journalisten doen verslag van de protesten en proberen ook met de demonstranten te praten, wat moeizaam gaat. Dat journalisten worden lastig gevallen en uitgejouwd is schandalig. Hoe kun je zeggen dat je je inzet voor sociale rechtvaardigheid, als je je zelf misdraagt?