Leon Verdonschot

Leon Verdonschot: 'UU-filosofiedocent Floris van den Berg is zélf een militante activist, maar wel één met humor'

'De UvA heeft overleg gevoerd terwijl de activisten onherkenbaar aan tafel zaten. Van den Berg: ‘Als je actie voert, moet je dat met open vizier doen en niet laf je gezicht bedekken'

Leon Verdonschot

Beste UU-filosofiedocent Floris van den Berg,

De hoeveelheid hypocrisie en waanzin die van alle kanten op ons afkomt bij de debatten rond de pro-Palestijnse acties rond de universiteiten in Amsterdam en Utrecht is bijna te overweldigend om te bevatten. Neem alleen al BBB-voorvrouw Caroline van der Plas, die twitterde: ‘Hele straten worden uit elkaar gehaald en er wordt van alles geblokkeerd. Dat gaat mij allemaal veel te ver.’ Aldus de vrouw die weigerde zelfs afstand te nemen van FDF-oppertokkie Mark van den Oever toen die politici bedreigde, met brandende pallets en autobanden op de achtergrond.

Tegelijk had ik nooit gedacht dat diezelfde Van der Plas een punt bleek te hebben toen ze laatst een motie indiende voor een identificatieplicht op universiteiten. We hebben in Nederland al bijna twintig jaar een De Wet op de uitgebreide identificatieplicht. Een bespottelijke motie voor de bühne, vond ik dus. Maar toen had ik nog niet kunnen bevroeden wat het voorlopig hoogtepunt in de waanzin rond de acties zou zijn. En dat is dat de UvA overleg heeft gevoerd met activisten die eisen dat de universiteit alle wetenschappelijke banden met Israël verbreekt, terwijl die activisten onherkenbaar aan tafel zaten.

Ze droegen gezichtsbedekking tijdens de onderhandelingen. Zit je daar, als vertegenwoordiger van de universiteit te praten met enkele mensen met hun gezicht in Palestina-sjaals gewikkeld. En dan maar hopen dat het daadwerkelijk je studenten zijn, en niet leden van de op de UvA ook actieve, als Palestijns solidariteitsnetwerk vermomde Hamas-fanclub Samidoun. Ik probeer me werkelijk voor te stellen hoe zo’n gesprek gaat. Je besluit met de actievoerders om de tafel te gaan zitten. En dan loopt opeens een gemaskerde bende je ruimte binnen. Dan is het toch het eerste dat je zegt: ik wil weten met wie ik spreek, dus haal die sjaal voor je gezicht weg, of dit gesprek is afgelopen? Niet op de UvA.

Net toen ik me afvroeg of er tussen al die met de activisten mee-demonstrerende docenten en medewerkers ook nog ruimte is voor een ander geluid vanuit de universitaire wereld, las ik een opiniestuk van u in De Telegraaf. ‘Als je actie voert, moet je dat met open vizier doen en niet laf je gezicht bedekken,’ schreef u. Ook wees u op de onwenselijkheid om van een universiteit over van alles een officieel standpunt te eisen, zoals nu gebeurt, en het belang van uitwisselingsprogramma’s en internationale wetenschappelijke netwerken, waarvan nu de stop voor Israël wordt geëist.

De ironie is: ik ken weinig meer uitgesproken geëngageerde wetenschappers als u. In uw geweldige boek De Vrolijke Veganist stelt u zich als volgt voor: ‘Floris van den Berg is filosoof en dus veganist.’ In het boek haalt u álle argumenten aan tegen veganisme, en hakt ze stuk voor stuk in de pan. Bijna net zo heerlijk is uw boek De Olijke Atheïst, waarin u iedereen die in een opperwezen gelooft omschrijft als lid van ‘de FC Knudde in de competitie van de rede’. U bent zélf een militante activist. Maar dan wel één die met humor en alliteraties bestrijdt wat hij wil bestrijden, zonder zijn hoofd te bedekken, of zijn ware agenda, en die altijd pal zal staan voor de wetenschapsvrijheid.

Een verademing in deze tijd, waar weinig vrolijk of olijk aan is.