Leon Verdonschot: 'De magie van Rutte: met álles wegkomen'

Beste Mark Rutte,

Er komt natuurlijk een moment waarop we u ondanks alles gaan missen, want zo gaan die dingen. Na bijna veertien jaar ben je de leider van een land wel zat en zijn maniertjes ook, en als dan zijn opvolger komt, weet je plots waar diens voorganger goed in was. Als VVD-leider in uw geval bijvoorbeeld: de PVV kaltstellen. En als premier: vragen níét beantwoorden. Uw beoogde opvolger ging dat bij zijn eerste persmoment nog minder goed af, die wilde een vraag niet beantwoorden en deed dat door keer op keer met dezelfde woorden te verwijzen naar een Kamerbrief. Dat was u niet overkomen: u had de vragensteller het idee gegeven dat u de vraag had beantwoord, en pas in de auto terug naar de redactie had die zich het tegendeel gerealiseerd. Maar Dick Schoof gaat dat vast nog leren; van een man met de bijnaam ‘lachende moordenaar’ verwacht ik veel op dat terrein.

U staat bekend als de netwerker pur sang, het vleesgeworden sociale smeermiddel. Nu bent u in de running om de nieuwe leider van de NAVO te worden. Ik zag u op de foto met de Turkse president Erdogan. Die keek zoals altijd weer alsof de fotograaf een Koerd was. In 2017 liet u een Turkse minister Nederland uitzetten, een operatie met overigens een hoofdrol voor ene Dick Schoof. Daarna noemde Erdogan Nederland nog een overblijfsel van het nazisme en fascisme. Toen u bij hem langs was geweest, sprak hij zijn steun uit voor uw kandidatuur. De Magie van Mark.

U heeft nu bijna alle landen achter u staan. Nog drie te gaan. Het grootste probleem is Hongarije. Het grootste probleem in Europa is ook altíjd Hongarije. O, ironie: het land dat in 1956 onder de voeten werd gelopen door de Russen, wordt nu geleid door de enige man die een nog grotere fan is van Poetin dan Poetin zelf en Thierry Baudet. En diezelfde Viktor Orbán heeft enkele voorwaarden gesteld aan steun voor uw kandidatuur. Hij wil niet meedoen aan een NAVO-aanval op Rusland. Het hele idee van de NAVO is ‘allen voor één, één voor allen’, maar niet voor Orbán dus.

En hij wil nog iets. Toen Hongarije in 2021 wetten tegen LHBTI’ers invoerde, zei u: ‘Mijn doel is Hongarije op dit punt op de knieën te krijgen.’ Orbán wil dat u dat terugneemt. Orbán wil niet op zijn knieën voor een andere man; daar hij is nou juist tegen. Natuurlijk moet u dat niet terugnemen. Dat zou moreel verwerpelijk zijn, en bovendien een teken van zwakte. Maar neemt u het niét terug, dan maakt Orbán die zwakke indruk. Normaal gesproken zou je zeggen: dit zit dus muurvast. Maar Orbán valt altijd om te kopen, weten ze in Europa, en anders sturen ze hem tijdens een stemming wel even naar het toilet. En u, weten we in Nederland, komt weg met álles. Geen affaire zo groot, geen Kamermotie van wantrouwen zo breed, of u wist wel met een of andere even aalgladde als vernuftige draai uit de lasso te springen.

Dat zal u nu vast weer lukken. Sorry zeggen zonder sorry te zeggen. En we zullen er weer naar kijken met zowel afschuw als bewondering.