'Waar zijn de VVD-principes zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid gebleven?'

Beste Klaas Dijkhoff,

Theo Hiddema zei praktisch hetzelfde, toen hij in opspraak kwam vanwege reiskosten die hij ten onrechte ontving: dat het hem nooit was opgevallen dat hij die reiskosten überhaupt kreeg. Op de een of andere manier pikte ik dat van Hiddema sneller, omdat de man in kleding, verschijning en taalgebruik toch al nooit de indruk wekt zich al te zeer te identificeren met de dagelijkse besognes van het klootjesvolk. Ik kan me werkelijk niets voorstellen bij Theo Hiddema die zijn loonstrook zit na te pluizen.

Maar jij, Klaas Dijkhoff, komt niet weg met de opmerking: ‘Ik ben zo stom geweest om het niet te checken op mijn loonstrook’, als hij wordt aangesproken op ten onrechte ontvangen reiskosten. Omdat jij iedere dag zo stellig het woord voert namens de Hardwerkende Nederlander die zo slim is die loonstrook te checken op het onterechte betalen voor uitkeringstrekkers, gelukszoekers en klimaatdrammers.

In januari leek je nog het klimaatakkoord af te wijzen, vanwege het effect op ‘de portemonnee van gewone mensen’. Nu blijk je zelf niet eens de inhoud van je portemonnee te kennen, of dat in ieder geval als excuus te gebruiken. Het is een uitvlucht waar geen enkele burger die onterecht een toeslag, vergoeding of tegemoetkoming van de overheid heeft ontvangen, ooit mee weg zou komen. Die zou al lang zijn begraven onder een berg boetes, sancties en straffen, volgens de principes ‘zelfredzaamheid’ en ‘eigen verantwoordelijkheid’. Bekende VVD-principes. 

En dan was die rel over je reiskosten er nog één bovenop een andere: die over wachtgeld, waar je volgens jou gewoon recht op hebt. Volgens de letter van de wet klopt dat. Volgens de geest niet: wachtgeld is ooit bedacht voor bestuurders en parlementariërs die ineens op straat staan, niet als aanvulling op het nieuwe salaris wanneer ze meteen na hun staatssecretaris-tijd in de Kamer komen. Je zou mogen verwachten dat een parlementariër de geest van de wet volgt, maar jij bleef herhalen dat je er ‘recht’ op had.

Ik keek je speech op het VVD-congres in juni 2019 nog eens terug. Die waarin je het hebt over de pensioenen en dan zegt dat je ‘niet alleen moet nemen wat je kunt krijgen’. Ook hier geldt kennelijk dat alle dieren gelijk zijn, maar sommige dieren gelijker. Toen je inzag dat de samenleving strenger denkt over je vermeende rechten dan jijzelf, kwam je er alsnog op terug. 

Ronduit hilarisch werd het toen bleek dat je het wachtgeld niet opeens kunt stopzetten zonder terug te betalen. En dat wilde je niet, want je had je leven dan wel verbeterd, maar niet met terugwerkende kracht, pas vanaf de ophef. En vervolgens bleek het toch wél te kunnen. Foutje van het ministerie. Je reactie: ‘Een fout maken kan.’ 

En zo aanschouwden we de geboorte van Klaas 2.0., met een oog voor menselijke eigenschappen als vergissen, en met een zekere mildheid voor foutjes. Dat hij nog lang moge leven.