Leon Verdonschot: 'Je bent keihard genaaid, Mark van den Oever, door je eigen partij'

Beste Mark van den Oever,

Gaat het wel goed met je? Je bent zo stil. Geen snelweg was veilig voor jou en je mannen, geen provinciehuis kon nog zonder hekken, geen politicus zonder angst voor huisbezoeken en brandende hooibalen in zijn straat. Alles in het teken van die boodschap van je Farmers Defence Force: de veestapel mocht geen koe kleiner, het stikstofprobleem bestond alleen in het hoofd van ‘slinkse politici en linkse media’, geen boer mocht uitgekocht worden, en iedere richtlijn of aanpak moest gewoon wég.

Met succes, zou je kunnen zeggen: jullie politieke tak, de BBB, kwam in de Tweede Kamer, won vervolgens de Provinciale Statenverkiezingen, kwam aan de macht in vrijwel alle provincies, en kwam daarna zelfs in het landsbestuur. Van verzet naar het centrum van de macht. Van de straat naar de staat. Menige buitenparlementaire actiebeweging zal met afgunst naar jullie hebben gekeken.

Ik probeer me eens voor te stellen dat aan de andere kant van het politieke spectrum zoiets zou gebeuren. Dat de SP in de regering zou komen. Of de Partij voor de Dieren. Of Bij1. En dat een regering met daarin de SP opeens helemaal geen budget meer zou hebben voor armoedebestrijding. Of dat in een regering met de Partij voor de Dieren plots het geld voor dierenambulances, alternatieven voor dierenproeven en toezichthouders bij slachthuizen verdwenen zou zijn. Of dat er een regeerakkoord zou liggen van een regering met Bij1 erin, en zou blijken dat de financiering van alle Meldpunten Discriminatiezaken wordt stopgezet, net als die van Keti Koti. Ik denk dat hun achterban de straat op zou gaan met een woede die zelfs jij onbeschaafd zou vinden. En toch is dat precies wat is gebeurd. Met jou en je club.

Die partij van jullie heeft namens de boeren (en de burgers, maar toch vooral de boeren) bij de onderhandelingen het transitiefonds laten leegplukken. Daar zat aanvankelijk 25 miljard euro in, grotendeels bedoeld voor het uitkopen van boeren, een omslag voor boeren naar duurzame landbouw, of voor andere steun aan boeren. Er is bij de kabinetsonderhandelingen 15 miljard uit dat fonds gehaald. Waarom? Omdat de BBB dacht dat ze het landbouw- en natuurbeleid zo op de kop zouden zetten, dat geen boer nog zou worden hoeven uitgekocht, zelfs niet vrijwillig, en ook niet hoefde over te gaan op duurzame landbouw.

Het wordt nu steeds duidelijker dat dat niet mogelijk is. Dat er nationale en internationale wettelijke verplichtingen bestaan, waar Nederland zichzelf aan heeft verbonden en zich aan zal moeten houden. Dus móét de veestapel omlaag, heeft ook BBB-minister Wiersma inmiddels ontdekt. Dus zullen er boeren of worden uitgekocht, of over moeten schakelen op duurzame landbouw, of financiële hulp nodig hebben. Maar er is dus 15 miljard verdwenen uit de pot daarvoor. Door slinkse politici of linkse media? Nee, door je eigen BBB, en hun onderhandelaars. Je bent keihard genaaid, Mark, door je eigen partij. Daar is de term ‘matennaaien’ voor uitgevonden. Wat zullen die medeonderhandelaars zich hebben bescheurd.

Wist je dat in het dierenrijk apen ook onderhandelen, Mark? De volgende keer zou ik een aap sturen, die hadden nog meer voor je binnengehaald.