'Van de VVD mag een supergaaf land niks kosten'

Beste VVD-Kamerlid Helma Lodders,

Soms vergeet ik even dat er volgend jaar verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn. Maar dan zie ik af en toen opeens een raar voorstel, een achterlijk filmpje of een bizarre belofte langskomen, vraag ik me af in vredesnaam waarom, en weet ik opeens het antwoord weer: och ja, natuurlijk, de verkiezingen komen eraan.

Bij partijen als Forum voor Democratie, de SP en de Partij voor de Dieren lees je nog weleens verslagen van congressen waar het er fel aan toe gaat, met discussies over de toekomst, de partijlijn en de interne democratie. Bij de VVD lees ik dat nooit. Sinds het eruit werken van Rita Verdonk, een vrouw die ooit in een moment dat alleen valt te duiden als een landelijke massapsychose in peilingen de nieuwe premier van dit land leek te gaan worden, is Mark Rutte de onbetwistbare leider van zowel de partij als het land. En Mark Rutte is een blijmoedig man, die Nederland een supertof en supergaaf land vindt, en er altijd in slaagt ieder debat te depolitiseren. Dus lijken VVD-congressen in verslagen op televisie en in bladen altijd op een verplicht opmaatje naar de borrel erna. Inhoudelijk debat is er niet. En dus zijn VVD-campagnes al jaren een raar soort quasi-stoerdoenerij op een toffe jongens-toontje, met daaronder vaak een verbijsterend, weggelachen cynisme.

Afgelopen week kwam ging een nieuw champagnefilmpje rond, waarin u het woord heeft. Het gaat over gemeenten en gemeentelijke belastingen. In het taaltje waarmee een volwassene zonder onderwijsbevoegdheid zich tot een klas kinderen wendt vertelt u dat gemeenten natuurlijk hartstikke goed werk doen, maar ze ook minder leuke enveloppen in onze brievenbus gooien, met gemeentelijke belastingen. En dat alle belastingen omlaag moeten, dus ook de gemeentelijke. Daarna komt de punchline: ‘En daarom willen wij een ander belastingsysteem.’ Ik dacht: en dat gaat u nu uitleggen. Maar nee, het waren de laatste woorden van het filmpje. De borrel begon.

Ook hier is het cynisme verpletterend. De afgelopen jaren, die met het VVD aan het roer, zijn vele taken naar gemeenten overgeheveld. Die kregen er op het gebied van zorg- en jeugdzaken veel werk bij. Gemeenten zijn een soort leraren: officieel moeten ze les geven, maar in de praktijk moeten ze er alles bijdoen wat ouders en instanties laten liggen. Gemeenten moesten steeds meer hun reserves aanspreken en bezuinigen op belangrijke voorzieningen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten waarschuwde in december nog dat veel gemeenten hun begroting niet rondkrijgen. En wat moet je doen als je door al die decentralisatie op alles heb bezuinigd en je reserves hebt opgebruikt? De gemeentelijke belastingen verhogen.

Maar dan is Helma Lodders er ineens wél: ze staat aan wal, met een megafoon in haar hand ‘boe’ te roepen, omdat een supergaaf land niks mag kosten.