‘Ik snap wel dat mijn hoofd niet meer normaal werkt’

Revu sprak hem over zijn onvermogen om af te dingen op de prijs van een nieuwe keuken en andere knagende gewetensvragen. ‘Af en toe zou ik moeten relaxen en zeggen: het gaat toch fucking goed, man?’

Na vijftien jaar De Jeugd Van Tegenwoordig kom je nu met je eerste soloalbum. Hoe dat zo, Willie?

‘Twee jaar geleden brak ik mijn enkel toen ik met een optreden tijdens Koningsdag van het podium was gevallen. Ik zat noodgedwongen thuis met mijn been omhoog op de bank. Ons tweede kindje was net geboren. Ik vond het vervelend dat ik niks kon doen en voelde me daardoor kut. Toen begon ik langzaam met muziek maken en merkte ik dat ik me beter ging voelen. Ik was gewoon vergeten dat muziek zo’n positieve impact op mij heeft. Het helpt me om me beter te voelen en te schuilen voor mijn emoties. Ik heb jarenlang in zo’n gekke bubbel gezeten waarin je alleen maar leuke dingen aan het doen bent. Daardoor was ik vergeten wat voor goed gevoel ik van muziek krijg. Lijp, hè? Toen ik me als kind kut voelde, ging ik ook schuilen in muziek. Heel gek, dat je terwijl je dingen doet die je tof vindt en gelukkig bent, je alsnog kunt vergeten wie je bent.’

Waarom kan ik niet gewoon dankbaar zijn voor alles, waarom ben ik niet blij? Ik blijf altijd maar zoeken naar meer en beter

Je zat thuis op de bank en opeens vlogen allerlei lastige gewetensvragen op je af?

‘Ja, precies. Wat doe ik nou eigenlijk? Vind ik het wel leuk wat ik doe? Het antwoord was zeker wel positief. Ik ben superblij in De Jeugd en alles gaat goed, het zijn mijn beste vrienden en ik wil niks anders. Maar ik wil wel zelf ook veel meer muziek maken. Met De Jeugd hebben we een soort infrastructuur die heel goed loopt. Maar daarbuiten heb ik heel veel tijd om ook andere dingen te doen. En ik wil eigenlijk gewoon alleen muziek maken. Nu ik met de release van dit album weer een beetje in the picture sta, merk ik dat mensen ook naar mij toe komen met plannen voor tv-programma’s. Daar wil ik best over praten, maar het is toch niet waar mijn hart ligt. Jaren geleden deed ik ook vooral aan tv-dingen mee omdat ik wist dat je van tevoren 15.000 euro krijgt. Ik hoefde alleen maar op te komen dagen. Dat vind ik er wel relaxed aan.’

Dat lijkt mij ook heel relaxed.

‘En met muziek werkt dat niet zo. Je kunt een jaar aan een album werken en misschien levert het niks op. Ik bedoel, het zou kunnen. Het is mij nog nooit overkomen. Maar misschien met mijn soloalbum wel. Haha, we gaan het zien, man.’

En die onzekerheid en spanning werkt voor jou als een katalysator, moet ik het zo zien?

‘Het is meer dat ik heel vaak denk: ik moet nog zoveel doen, ik doe niks, het gaat langzaam, ik ben niet waar ik wil zijn. Terwijl ik ook af en toe gewoon moet relaxen en zeggen: het gaat toch fucking goed, man? Je hebt het eigenlijk al gemaakt, het is klaar. Je hoeft niet meer. Maar ik kan dat gewoon niet. Vooral als we op vakantie zijn, word ik door die gedachtes geplaagd: waarom kan ik niet gewoon dankbaar zijn voor alles, waarom ben ik niet blij? Ik blijf altijd maar zoeken naar meer en beter. Dat is misschien ook wel goed, want daardoor blijf je doen wat je doet. Maar het is ook wel gewoon vervelend. Want hoeveel meer wil je nog?’

Komt dat dan voort uit een bepaalde onrust of bewijsdrang?

‘Ik ben nu eigenlijk zelf pas daarnaar op zoek, wat dat dan is. Het zou dat kunnen zijn. Ik ga ook wel steeds meer denken dat de moeilijke jeugd die ik heb gehad (hij groeide op bij zijn drugsverslaafde moeder, red.) toch meer mentale wonden heeft achtergelaten dan ik vroeger altijd dacht. Ik dacht altijd: ik ben oké, want ik lach elke dag. Maar ik ga me nu wel steeds vaker afvragen waarom ik niet gewoon blij kan zijn voor mezelf en tevreden zijn met wat ik heb. Ik heb last van die domme eigenschap dat ik niet tevreden kan zijn. Niet met de toffe dingen die we met De Jeugd hebben gedaan, niet met de tv-programma’s die ik heb gemaakt. Ik zie dat nooit als iets wat ik heb bereikt. Nu zit ik dus in zo’n fase dat ik wil weten waar dat vandaan komt. Komt dat inderdaad door mijn eigen jeugd, zit het in mijn karakter, of moet ik gewoon niet zo zeuren en doorwerken?’

Serieuze zelfreflectie, dus?

‘De eerste keer dat ik het heel duidelijk merkte, was afgelopen zomer. Toen ging een nicht van mijn vriendin trouwen en hadden we daar twee weken vakantie aan vastgeplakt. En de eerste week was ik alleen maar bezig met op Instagram kijken naar hoe lekker andere mensen gingen. Terwijl ik een heel dik huis had gehuurd met een zwembad erbij en de hele familie er was. En in dat paradijs zat ik alleen maar te kijken naar wat anderen aan het doen waren. En me schuldig te voelen over waarom ik niks aan het doen was. Terwijl ik die vakantie echt had verdiend. Dus eigenlijk moest ik gewoon mijn bek houden en chillen.’

Ben je te streng voor jezelf?

‘Misschien wel, ja. Dat zegt mijn vriendin ook altijd. Aan de andere kant vind ik het ook gewoon leuk om bezig te zijn. Uiteindelijk wil ik een soort gek Stevie Wonder-achtig type zijn waarvan mensen zeggen: “Kijk dan, hij heeft honderden albums gemaakt. Hij is de baas. Hij is De Enige.” Dat is wel mijn droom, om net zo’n uitgebreide discografie op te bouwen als de Stevie Wonders en Ray Charlesen van deze wereld. Dat je aan elk album kunt horen waar ik zat en wat ik deed, dat lijkt me echt heel sick. Voor muzikanten is muziek ook een soort onroerend goed. Het is van jou en het blijft van jou. Als ik genoeg muziek heb, zouden mijn kinderen daar na mijn overlijden goed van kunnen leven. Dat is sick, toch? Dat je iets hebt opgebouwd voor de hele familie.’

Familie, gezin; dat zijn belangrijke begrippen voor jou, als ik je zo hoor.

‘Voor iedereen wel, toch? In het begin van mijn leven heb ik dat heel erg moeten missen, of was het er op een manier die ik niet per se tof vond. Nu kan ik het wel gewoon goed doen en zoals ik het wil. Ik merk dat dat heel goed voor mij is, en heel leuk voor mijn kinderen. Je moet wel een beetje samen zijn, want verder is het best wel lijp allemaal daarbuiten. Zodra je vader bent, wordt de wereld een stuk enger. Ik ben dan ook nog zo seksistisch dat ik extra bang ben voor mijn dochter. Dat is een domme gedachte, ik weet het, maar toch. Maar aan de andere kant weet ik ook, en dat is misschien net zo eng, dat het sowieso goed komt met mijn kinderen als ik nu zou overlijden. Want mensen redden zich wel. Ze hebben mij niet écht nodig. Ik heb het bij mezelf gezien, want ik ben ook zonder ouders opgegroeid. Uiteindelijk, als je heel eerlijk bent, komt iedereen er wel.’

Ik geloof niet dat je dit nu echt meent.

‘Ik denk het wel. Ik heb het toch gezien? En ik zie het wel vaker om me heen. Mensen zijn veel sterker dan je denkt. Mensen kunnen zich echt wel in hun eentje redden. Niet dat het leuker of beter is, maar het kan wel. Dat is ook wel een vervelende gedachte die ik heb. Dat ik weet dat niemand echt iemand anders nodig heeft. Ik was liever in de waan gebleven dat het anders was geweest. Als ik zou sterven, zouden mijn kinderen dat echt niet leuk vinden. Maar ze zouden wel gewoon doorgaan met leven en doen wat ze moeten doen.’

Ben je veel meer over je eigen jeugd gaan nadenken sinds je zelf vader bent geworden? Omdat je je kinderen wilt geven wat je zelf hebt gemist?

‘Het enige wat ik mijn kinderen hoef te geven, is mijn aanwezigheid. Wat dat betreft doe ik het sowieso al beter dan mijn ouders. Waar ik wel voor waak, is dat mijn kinderen niet op een bepaalde manier last gaan krijgen van de issues die ik zelf heb. Want je gaat toch dingen doorgeven, of je het nou wil of niet. Ik zou het relaxed vinden als mijn kinderen niet zo bezig hoeven te zijn met overleven, zoals ik moest doen, maar gewoon met leven. Misschien dat ik daarom altijd die extra drang voel om hard te werken en nieuwe dingen te doen, omdat ik ergens bang ben dat ik niks heb om op terug te vallen en alleen mezelf heb. Ik hoop dat mijn kinderen daar geen last van krijgen. Dat ze gewoon wat makkelijker in het leven staan en wat meer schijt hebben. Dat ze minder bezig zijn met het idee dat alles mis kan gaan. Mijn jeugd heeft toch iets gedaan bij me waardoor ik ernstiger in het leven ben gaan staan sinds ik kinderen heb. Ik weet niet man, dit is voor mij ook allemaal nieuwe shit. Ik weet ook wel dat het allemaal lekker gaat, maar er is toch iets dat blijft knagen. Misschien heb ik wel dingen uit mijn jeugd weggedrukt. Ik weet het niet zo goed. Ik ben ook pas voor het eerst zo diep in mezelf aan het kruipen. Laatst zaten we een serie op Netflix te kijken, en aan het eind van de aflevering was dat liedje I Think We’re Alone Now te horen. Dat was destijds een grote hit en heel vaak op tv te zien, precies toen ik als kind in een heel slechte periode zat. Ik was dat helemaal vergeten, tot ik dat nummer dus weer hoorde. Ineens voelde ik van alles bovenkomen. Ik bleef het nummer steeds weer draaien, om dat gevoel van toen terug te krijgen en er met mijn vriendin over te kunnen praten. De volgende ochtend zette ik het liedje op voor mijn kinderen, zo van: “Luister, dit vond papa vroeger tof.” Maar meer om het voor mezelf weer te horen, ik wilde niet dat dat nummer een ding zou worden in mijn hoofd. Want dat wordt het wel als je het wegstopt omdat je er een kutgevoel van krijgt. Dus ik weet wel hoe ik daarmee om moet gaan. Wat goed van je dat je dat doet, dacht ik nog. Maar het geeft wel aan dat er nog heel veel shit van vroeger zit. Tegelijk zijn er artiesten die veel succesvoller zijn dan ik en van een nog veel kuttere plek komen. Dus eigenlijk mag ik mezelf niet eens zielig vinden.’

Van je jeugd naar De Jeugd: Pepijn schrijft inmiddels romans, Freddy is lekker aan het kokkerellen op Instagram. Wat is jouw andere talent?

‘Ik wil gewoon muziek maken man, dat is het enige. Verder heb ik geen ambities. Ik hoef ook geen eigen label om andere artiesten op uit te brengen, daar heb ik helemaal geen zin in. Als het muziekgerelateerd is wil ik het doen, verder heb ik niet echt zin in iets anders. Dat zou ook gewoon moeten kunnen. We leven in een tijd waarin je zoveel moet doen, alleen maar om te overleven. Veertig uur werken per week vind ik gewoon te veel. Nee, effe serieus. Iedereen wordt geneukt. En die veertig uur werk is eigenlijk altijd net niet genoeg, omdat alles zo is ingericht dat we ons geld ook zo snel mogelijk weer uitgeven. Dus als mensen vragen wat ik nog meer wil doen, is mijn antwoord dat ik juist minder wil doen. Ik wil meer tijd hebben. Ik moet er niet aan denken om voor een ander veertig of vijftig uur in de week te werken. Terwijl je ook nog eens weet dat je er te weinig geld voor krijgt. Want jij rijdt in een Renault Mégane en de baas heeft vier auto’s. Ja, opdonderen.’

Hoe kijk je nu naar De Jeugd Van Tegenwoordig? Vanwege je kutjeugd woonde je een paar jaar bij je zus in Portugal. Op een gegeven moment kom je terug naar Nederland. En twee jaar later ben je ineens Willie Wartaal van De Jeugd en is je leven vijftien jaar lang non-stop feest. Dat doet ook wel iets met je, lijkt mij.

‘Ik weet dat ik gek ben. Dat klinkt nu misschien raar, maar ik ga ’m uitleggen. Ze zeggen altijd dat je mensen niet te lang in een positie van macht kunt laten zitten. Als Amerikaanse presidenten acht jaar in het Witte Huis hebben gezeten, dan gebeurt er daarna gewoon iets in hun hoofd. Die macht zorgt ervoor dat er in je hersenen andere, nieuwe verbindingen worden gemaakt. Ik besef heel vaak dat dat op een bepaalde manier bij mij ook is gebeurd. Want je krijgt alles, iedereen vind je geweldig, alles gaat de hele tijd goed, iedereen gelooft in je. Ik snap ook wel dat wat ik denk, helemaal niet klopt. Ik probeer daar niet te veel aandacht aan te besteden, maar ik begrijp wel dat mijn hoofd niet meer normaal werkt. Ik weet niet precies wat, maar ik weet wel dat het waarschijnlijk niet klopt. Soms vertelt mijn vriendin weleens wat mensen verdienen in een maand en dan ben ik gewoon een halve dag van slag. Hoe kunnen die mensen daar van leven? Waarop zij zegt: “Doe normaal, jij snapt het gewoon niet, jij snapt niet wat het echte leven is.” Dingen die heel normaal zijn, daar kijk ik gewoon helemaal verkeerd naar. Of als ik hoor dat mensen iemand heel arrogant vinden, denk ik: hè, echt niet, dat is een heel aardige gozer. En dan valt het kwartje dat mensen zich naar mij toe misschien wel anders gedragen, omdat ze denken dat ze daar iets aan hebben. Ik zie niet hoe de wereld echt is. Ik zie heel vaak mensen die zich misschien beter voordoen dan ze zijn. Dat ze tegen me zeggen: “Is geen probleem, regelen we voor je,” terwijl ze tegen anderen zeggen: “Dat kan echt niet.” We hebben net een nieuwe keuken gekocht, en dan moet je dus een soort van onderhandelen over de prijs. Dat moest ik van mijn vriendin. Terwijl ik de prijs eigenlijk best oké vond. Maar goed, ik zei dus: “Misschien moet je iets van de prijs af halen.” Nou, dat deed hij dan en ik zei: “Oké, is goed.” En dan had ik onderhandeld. Mijn vriendin was er niet van onder de indruk. Ze was boos dat ik niet veel meer van de prijs af had gekregen. Ik ben echt geen miljonair of zo, maar omdat het geld altijd wel makkelijk binnen is gekomen, geef ik het ook heel makkelijk uit en ben ik daar nooit zo heel erg mee bezig.’

Vind je dat je je daar schuldig over moet voelen? Zo is je leven gewoon gelopen, toch?

‘Mijn vriendin en ik denken ook heel anders over de kinderen en tv-kijken. Ik heb in mijn jeugd zóveel tv gekeken. Als mijn moeder er niet was, ging ik tv-kijken. Dus als mijn dochtertje dat vraagt, vind ik het prima. Want ik ben er toch ook niet slechter van geworden? Terwijl mijn vriendin dan zegt: “Nee, ik vind het nu nog te vroeg voor jou om tv te kijken.” Snap je, dat zijn allemaal van die rare dingen waar je tegenaan loopt. Maar ik vind het wel relaxed dat mijn kinderen ouders hebben die in bepaalde dingen elkaars uitersten zijn. Daardoor krijgen onze kinderen een beetje van alles te zien. Ik heb misschien iets te veel gezien als kind, maar ik heb er wel veel aan gehad. Ik heb gezien hoe het kan zijn als het heel kut is. Ik was kind en ik kon dus niet echt iets doen. Nu ben ik volwassen en kan ik wel iets doen.’

Van shit leer je het meest, dus wat is het waardevolste dat je uit je eigen jeugd hebt meegenomen?

‘Dat ik honderd procent zeker weet dat ik op mezelf kan bouwen. Daarom snap ik ook heel goed dat mijn kinderen mij niet nodig hebben. Maar ik red me wel, het komt wel goed. Daar ben ik mijn ouders ook dankbaar voor, die zelfkennis en zelfredzaamheid hebben ze me wel echt meegegeven. En als je het verdriet even wegdenkt, was mijn jeugd ook gewoon best wel lijp. Ik heb gekke dingen gezien. Een keertje kwam ik tussen de middag thuis van school. Mijn moeder was er met een vriendin, en er was ook een man die met een pistool stond te zwaaien. Dreigen of zo, er was iets gebeurd. Ik besefte helemaal niet dat ik bang zou moeten zijn in zo’n situatie. Ik dacht alleen maar: wow, een pistool. Toen hij zag dat ik binnenkwam, had hij zijn pistool zo’n beetje half onder de bank geschoven. Zo van: oké, je zoon komt binnen, ik wacht wel even met dreigen. Toen ik later die dag weer thuiskwam, was alles netjes opgeruimd. En ging ik onder de bank kijken of dat pistool er misschien nog lag. Als kind vond ik dat best wel sick, gewoon van die rare dingen die je meemaakt. Toch heb ik het liefst dat mijn eigen kinderen zo min mogelijk ellende meemaken. En als ze dan een beetje als watjes opgroeien, dan is dat het maar. Ze redden zich wel, het zijn mijn kinderen, man. Daar moet je ook op vertrouwen: ik ben goed, dus zij zijn ook goed. Al ga ik mijn dochtertje wel op vechtsport doen. De nichtjes van mijn vriendin doen dat ook en ik merk dat ze daardoor heel lekker in hun vel zitten en alles durven. Er kan altijd iets gebeuren, maar je wilt niet dat je kinderen bang door het leven gaan.’

Als mensen vragen wat ik nog meer wil doen, is mijn antwoord dat ik juist minder wil doen. Ik wil meer tijd hebben

Was je ooit bang dat je zelf het verkeerde pad op zou gaan?

‘Eigenlijk niet. Ik ben gewoon niet zo, gelukkig. Dat zit gewoon niet in mij. Ik heb dat leven van dichtbij gezien en ik ben daar niet vatbaar voor. Ik zat met mijn hoofd altijd bij andere dingen, ik was een dromer. Daar ben ik echt heel blij om. Wat dat betreft ben ik wel anders dan sommige van mijn familieleden. Ja, ik snap hun keuze wel. Honderd procent. Het is ook gewoon werk. Kijk, vrouwen verkrachten of mensen pijn doen, dat is echt niet oké. Maar als je in de drugs zit... Er zijn gewoon heel veel mensen die graag drugs willen gebruiken, alleen de overheid vindt dat niet zo leuk. Dus als je drugs verkoopt, vind ik niet dat je minder waard bent dan iemand die iets anders verkoopt. Er zijn gewoon heel veel mensen die dat willen hebben en er zijn andere mensen die het verkopen, zo simpel is het eigenlijk. En slechte dingen gebeuren overal. Unilever doet ook slechte dingen. Banken doen ook slechte dingen. Als je crimineel bent en geen belastingen betaalt, dan financier je dus ook geen oorlogen die regeringen voeren. Wat ik wil zeggen: ik kan niet iets goedpraten wat een ander doet, maar ik ben ook niet degene om te oordelen. Wie ben ik om te zeggen dat iemand zijn leven anders zou moeten leiden? Ik maak gewoon muziek, man.’ 

NIEUWE REVU ONTMOET WILLIE WARTAAL

Waar? In zijn studio, op een charmant bedrijventerrein ergens tussen Rijswijk en Den Haag. Nog iets genuttigd? Zwanenhals gevuld met druiven en paardenhoef om af te kluiven, afgetopt met een cappuccino. Verder nog iets? Een van de opvallendste nummers op Enkelbangers luidt Mondjekontje, gebaseerd op de sample van een man die voor de camera van AT5 boos riep dat hij zijn mondje en kontje had moeten verkopen om zijn vliegticket naar Suriname te kunnen betalen. En dat hij nu naar zijn centen kon fluiten omdat het reisbureau plots failliet was gegaan. Samen met de Amsterdamse zender zocht én vond Willie Wartaal na lang speuren uiteindelijk Mister Mondje Kontje. De rapper ging afgelopen Valentijnsdag bij hem langs, om hem te bedanken voor de inspiratie. “Ik wil jou niet neuken,” waren de weliswaar niet heel erg romantische, maar toch wel geruststellende woorden van Willie, “jij moet ook je money krijgen.”