'We zijn schaamteloos, want we vinden dat we overal domweg recht op hebben'

Eerder dit jaar was er plots een wildgroei aan columns en andere opiniestukjes over ‘vliegschaamte’, de gêne die men zou voelen wanneer men met het vliegtuig op vakantie gaat. Vanwege het milieu en de klimaatverandering en zo.

Ik heb het onderwerp toen aan m’n neus voorbij laten gaan. Had waarschijnlijk al iets anders om over te schrijven. Maar nu we zo midden in het hoogseizoen zitten, zal spuit elf zich ook eens aan die vliegschaamte wagen. Of eigenlijk: de totale afwezigheid ervan. Want zelfs in mijn links-progressieve bubbel valt er in geen velden of wegen ook maar enige vliegschaamte te bekennen.

Wel veel jaloersmakende Facebook- en Instagram-kiekjes van vrienden, vage kennissen en wildvreemden in prachtig mooie, verre landen waar je van ze lang zal ze leven niet met auto, bus of trein komt. Je hoeft geen Sherlock Holmes-esque deductievermogen te hebben om te bedenken hoe ze daar dan wél zijn gekomen. Sommigen plaatsen zelfs een foto van dat ze ín een vliegtuig zitten(!!!).

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ík deel geen foto’s van zaken waar ik me voor schaam. Een vurig ontstoken ingegroeide schaamhaar op m’n linker testikel, die natte scheet laatst in het opblaasbadje, het zijn dingen die ik liever voor mezelf houd. Bij de vakantiegangers zelf dus geen enkele vliegschaamte. Ook in de reacties onder de vakantiefoto’s niemand die denkt toch even met opgeheven vingertje de smeltende ijsberen onder de aandacht te moeten brengen.

Oké, ik zag één passief-agressieve CO2-opmerking, van iemand die ik toevallig ken en dat is een verschrikkelijke armoedzaaier. Die heeft nooit geen rooie rotcent, dus zeker geen geld om met het vliegtuig op vakantie te gaan. Da’s dus gewoon een gevalletje vliegjaloezie verhuld als vliegschaamte-aanpraterij.

Geen vliegschaamte dus. Verbaast me ook niks, eigenlijk. Want in Nederland schaamt niemand zich echt ergens voor. We zijn schaamteloos, want we vinden dat we overal domweg recht op hebben. En voelen we dat er iets toch niet helemaal lekker zit, dat onze eigen principes in de verdrukking raken? Dan lullen we het voor onszelf – maakt niet uit hoe krom – wel weer recht. Smoesjes en verzachtende omstandigheden in overvloed.

Ook ik (tegen dierenmishandeling en voor maatregelen tegen klimaatverandering) doe daar keihard aan mee. Zo zeg ik dingen als: ‘Ja, ik eet wel vlees, maar alleen biologisch en met drie sterren van het Beter Leven Keurmerk,’ en: ‘Ik heb een Fiat Ducato-camperbus uit 1985 die 1 op 8 rijdt, maar die gebruiken we eigenlijk alleen om mee op vakantie te gaan.’

Dus niet met het vliegtuig. Maar verder ben ik niet veel schaamtelozer of minder schijnheilig dan jij of al die mensen die nu met een kilometertje of 900 per uur over komen gevlogen.