'Steeds minder mensen tuinen in de onwaarheden van de Lügenpresse'

Het was zo’n week waarin alles samenkomt. In het Oost-Duitse Chemnitz gingen duizenden bezorgde burgers de straat op tegen massamigratie nadat er een week eerder een Cubaanse Duitser door twee Merkel-migranten was neergestoken, waarna rellen uitbraken. Media in Duitsland en Nederland omschreven die duizenden als ‘extreemrechts’, omdat de populisten van Alternative für Deutschland de protestmars hadden georganiseerd, en er (dientengevolge) tussen de demonstranten ook een paar bruinrechtse extremisten gesignaleerd waren.

Beelden van de demonstraties op internet, niet door media-bias aangetast, lieten echter iets heel anders zien. Voornamelijk rustige, beleefde burgers met diepbezorgde uitdrukkingen op hun gezichten, die met argwaan naar de reguliere pers kleine, maar veelzeggende frustraties deelden over sociale onrust die de grote migratiegolven veroorzaakt hebben. Linkse tegendemonstranten lokten agressie uit, rechtse hooligans hapten, en de gewone burgerman in het midden werd als halve nazi afgeschilderd in de mainstream media. Publieke omroep ARD rommelde met montages om beelden en geluiden van de rellen van een week eerder door de vreedzame demo heen te snijden. Ze boden achteraf hun excuses aan, maar het kwaad was al geschied.

In Amsterdam stapte de 19-jarige Afghaan Jawed S. uit de ICE, gewapend met een Duitse verblijfsvergunning en twee grote messen. Hij stak twee Amerikaanse dertigers van achter neer en werd neergeschoten door agenten. Een paar dagen later verklaarde de politie dat volgens Jawed in Nederland ‘de islam, de Koran, Allah en zijn profeet te veel beledigd worden’. Door Wilders, die hij bij naam had genoemd.

Die naam bleef galmen, bij de NOS, in de kranten en op sociale media. Het motief van de dader werd als een soort verklaring – nog net geen vergoelijking – opgevoerd, maar de aanleiding was toch echt Wilders, met zijn cartoonwedstrijd en zijn kwetsende provocaties. NRC schreef dat ‘wat Wilders doet tot oorlog leidt’.

Wat hier samenkomt, is wat er altijd gebeurt rond immigratie, integratie en islam: media, opiniemakers en overheidsinstanties die iets te gretig oorzaak en gevolg omkeren. Met migratie is niets mis, het zijn de autochtonen die intolerant zijn. En de islam is ook in orde, het zijn populisten die geweld uitlokken door mensen te kwetsen. 

Migratieperikelen, daar zijn we aan gewend. Aan islamitische aanslagen eigenlijk ook. Maar de cognitieve dissonantie om oorzaak en gevolg om te keren in de voorlichting, toelichting en berichtgeving, dat wil maar niet wennen. Lügenpresse, heet dat met een mooi Duits woord. En steeds minder mensen tuinen er in.