Hebben we in 2010 en 2014 boven onze stand geleefd?
‘Daar is al wel doorheen gekeken, en dat zeg ik zonder enige jaloezie of rancune. In de aanloop naar het WK 2014 werden we weggespeeld door Frankrijk en België, niemand gaf een stuiver voor onze kansen in Brazilië, dat was de heersende opinie. Op het WK ging het wonderwel prima qua resultaat, maar je zag het per wedstrijd minder worden. Tegen Australië, Mexico en Costa Rica ging het maar net goed. En vergeet niet die cruciale redding van Cillessen bij een 1-0 achterstand tegen Spanje. Oranje was een eentoernooisvlieg. Gecomprimeerd ging het goed, maar op langere termijn heb je er niet veel aan. Zeker niet in een lange kwalificatiereeks.’
Entree Guus Hiddink. Jij moest daarmee dealen.
‘Ik heb die verantwoordelijkheid genomen. De opzet was ook dat ik zo snel mogelijk Danny Blind de volgende stap kon laten maken.’
Was dat een handige constructie?
‘Als je resultaten boekt wel. Zo niet, dan krijg je ’m als een boemerang in je gezicht. Misschien heb ik me te snel al een soort assistent-trainer gevoeld. Was ik niet zo prominent en dominant aanwezig als voorheen. Wilde ik te snel al Danny het paard zetten.’
Nu ging de een ten onder met de ander.
‘Klopt. Voor Danny was het ook een hopeloze opgave.’
Niet alleen de constructie was instabiel, ik heb ook weleens een scherpere en fittere Guus Hiddink meegemaakt.
‘Het klopt dat ik in die tijd wat fysieke problemen had, en dat ik me nu veel fitter voel, maar daar wil ik me niet achter verschuilen. Ik vond mezelf alleen narrig en vervelend na het eerste kwalificatieduel, die onnodige nederlaag tegen Tsjechië. Tja, je bent toch een beetje afhankelijk van de spelers, zeg maar van een Kieft die een mislukt schot van Koeman toch nog binnenkopt waardoor we uiteindelijk Europees kampioen werden. Iedereen dacht dat we na die derde plaats op het WK de kwalificatie voor het EK wel even zouden fiksen. De spelers ook, ikzelf was ook positief. En dan ga je meteen in Tsjechië onderuit, via een schlemielige goal. Het fundament bleek poreus te zijn. Vanaf dat moment hebben we er steeds achteraan gelopen.’
De moeizame start werd je uiteindelijk fataal. Toch leek de onheilstijding van directeur Bert van Oostveen je rauw op je dak te vallen.
‘Dat ontslag doet me nog steeds pijn. Ik vond namelijk dat we op dat moment de boel aardig op de rails hadden. Ik zag een soort vechtmachine à la IJsland ontstaan, een ploeg die moeilijk te verslaan is. We hadden Spanje met 2-0 verslagen in een oefenduel, wonnen soepel van Letland voor de kwalificatie, even de zomer door en dan zag ik plaatsing voor het EK weer als een reële mogelijkheid.’
En toen stond opeens Van Oostveen voor je deur in Zuid-Frankrijk, samen met je teammanager Hans Jorritsma.
‘Vooral met de aanwezigheid van die laatste heb ik grote moeite gehad. Dat Bertje daar staat, dat kan ik me nog voorstellen uit hoofde van zijn functie, maar dat iemand uit mijn eigen staf, die ik nota bene ooit zelf bij Oranje heb gehaald, hem daarbij vergezelt… Dat kon en kan er bij mij niet in. Ik heb ook bij zijn afscheid afgelopen voorjaar verstek laten gaan.’
Je verwachtte een evaluatie, het werd een dictaat.
‘Mijn ideaalbeeld was geweest dat Blind het na EK-plaatsing over zou nemen en dat ik me binnen de KNVB zou gaan richten op de opleiding, de jeugdteams. De Kluivertjes en Bergwijntjes van deze wereld klaarstomen voor het grote werk. In die periode was de KNVB in veel van zijn geledingen totaal gespeend van enige voetbal-knowhow. In dat gat was ik graag gesprongen.’
Is het ontslag bij Oranje je grootste tegenslag geweest in je carrière?
‘Ronduit ja. Het is altijd pijnlijk om door iemand zonder voetbalgevoel ontslagen te worden. En die dan ook nog gaat voorstellen om adviseur te worden van de directie en de rvc, dan voel je dingen niet goed aan. Het was allemaal zo teleurstellend, zo ga je toch niet met mensen om? Ik ben blij dat ik daarna nog een goede periode bij Chelsea heb gehad. Dat voelde als een verademing.’
Lees het hele artikel op Blendle.