‘Zelfs de meest wappie volgelingen van Willem Engel staren niet zo verliefd naar hem als deze D66’ers naar u’

Enkele jaren geleden zag ik de film The Master, waarin Joaquin Phoenix een veteraan speelt die in de ban raakt van een goeroe, gespeeld door de betreurde Philip Seymour Hoffman. Die leidt in de film een sekte die The Cause heet. Wanneer hij spreekt, hangen zijn devote volgelingen aan zijn lippen.

Het was destijds, in 2012, moeilijk naar de film te kijken zonder te denken aan enge sektes als Scientology. Maar regisseur Paul Thomas Anderson bleek een nóg grotere visionair. De dweepzieke manier waarop de arme zielen die achter The Cause aanliepen uit hun ogen keken, weten we sinds afgelopen week, waren namelijk een vooruitblik op de Nederlands verkiezingen van 2021.

Het feit dat u tot lijsttrekker van D66 werd verkozen, vierde u afgelopen week met een campagnefilmpje dat in termen van plaatsvervangende schaamte akelig dichtbij Rita Verdonks klassieker ‘Bij heel veel Nederlanders staat het water tot aan de lippen’ kwam, met op de achtergrond beelden van een zwembad vol mensen die watertrappelden. Alleen was Verdonks filmpje hilarisch, en dat van u vooral hallucinant.

We zien u in een ruimte met een grote vergadertafel, omringd door mensen die er veel diverser uitzien dan normaal gesproken op foto’s van D66-bijeenkomsten – je zou bijna denken dat ze er op geselecteerd zijn. U zegt: ‘Het is tijd voor nieuw leiderschap, voor iedereen in Nederland.’ Dan beginnen al die mensen hartstochtelijk te klappen, vervolgens lacht u heel hard, alsof er zojuist iets heel grappigs is gebeurd.

Daarna gaan enkele van de mensen om u heen u vragen stellen. De eerste vraag is waarom u terug bent gekomen naar Nederland. De tweede vraag is hoe wij als samenleving bij elkaar blijven. Uw antwoord op de eerste vraag is dat D66 keihard nodig is ‘tegen de polarisatie’. Uw antwoord op de tweede vraag is: ‘Door polarisatie écht tegen te gaan.’ U valt, kortom, vrij snel in herhaling. Maar de mensen om u heen kijken naar u alsof elk woord zo gauw het uw mond verlaat verandert in kristal.

Daarna zegt u dat u Sigrid Kaag bent en dat u samen D66, op het moment dat het filmpje eruit ging in de peilingen 22 zetels verwijderd van de VVD, de allergrootste partij maakt. Dan begin u zélf te klappen (in de popmuziek bekend als ‘applaus voor jezelf’) en de mensen om u heen klappen mee, en kijken naar u alsof Philip Seymour Hoffman nog één keer zijn rol uit The Master neerzet. Ik denk dat zelfs de meest wappie volgelingen van Willem Engel niet zo verliefd naar hun favoriete dansleraar staren als deze mensen naar u. Het enige dat je naar het scherm wil roepen is: ‘Get a room!’

Beste Sigrid Kaag, ik begrijp dat het na vele jaren in de internationale diplomatie even zoeken is naar de manier waarop je een gesprek met gewone mensen naspeelt. Een hint: die kijken niet naar politici als een pubermeisje naar de zanger van haar favoriete boyband.