Hit me baby one more time

Goede Tijden Slechte Tijden, Aussie-trainingspakken en onze allereerste minuten op het internet. De 90’s waren in vele opzichten monumentaal. Eén hoogtepunt aanwijzen als hét gezicht van dit gezellige decennium is nagenoeg onmogelijk, al komt ultieme tienersensatie Britney Spears toch wel redelijk in de buurt. Puberende mannen-in-wording alsook hun gelukkig getrouwde vaders over de hele wereld krijgen het in het najaar van 1998 massaal Spaans benauwd, wanneer deze 17-jarige blondine met haar schattige vlechtjes, ondeugende blik en provocerend kort rokje ons de ondubbelzinnige songtekst Hit Me Baby One More Time toezingt. Met een van de hardnekkigste oorwurmblikken uit tachtig jaar popmuziek kerft het nog ongeschonden zangeresje uit Mississippi in één klap haar naam in de bouwstenen van onze muziekgeschiedenis.

Dat plotselinge succes kwam voor de familie Spears allerminst uit de lucht vallen. Fris uit de wieg wordt Britney Jean Spears, geboren in de Biblebelt, door haar fanatiek gelovige mama en papa al op dans-, zang- en gymnastiekles gezet. Geheel naar Amerikaanse traditie schrijven Lynne en Jamie Spears hun potentiële succesnummertje al snel in voor talloze talentenjachten en zangwedstrijden door het hele land. Nog voordat Britney leert fietsen, zingt ze een prijzenkast bijeen die een gemiddelde eredivisieploeg in pijnlijke verlegenheid brengt.

The Mickey Mouse Club

Op haar achtste verruilt het ijverige zangeresje de uitzichtloosheid van haar zuidelijke geboortedorp voor de glitter en glamour van New York City en op haar elfde bemachtigt ze een rolletje in The Mickey Mouse Club, een tv-show die als springplank voor supertalent fungeert. Voor het bewijs verwijzen we u naar de carrières van Christina Aguilera, Ryan Gosling en Justin Timberlake. De talenten van de jonge Spears blijven niet onopgemerkt bij mannen met belangrijke functies voor welvarende platenlabels. Terwijl vriendinnetjes naar de kermis gaan, voor de eerste keer lazarus worden en experimenteren met nieuwe lichaamsfuncties, spendeert Britney haar zestiende levensjaar grotendeels in een Stockholmse studio om haar debuutalbum in te zingen.

Eenmaal terug in haar Verenigde Staten transformeert Britney Spears van hoopvol zangeresje tot ontplofte megaster op een almaar doordenderende succestrein. Haar eerste soloplaat ...Baby One More Time vermorzelt alle denkbare records. Amper een maand na de release gaat Britney al ruim twee miljoen keer over de toonbank. In Nederland, waar haar album met stip binnenkomt op plek één in de hitlijsten, lusten we wel pap van haar zangkusten. Net als in de rest van de wereld, overigens. Met tien miljoen verkochte exemplaren in het eerste jaar wordt La Spears de bestverkopende tiener ooit. Later slijt ze nog eens vijftien miljoen exemplaren, waarmee ze het meest succesvolle debuutalbum aller tijden in handen krijgt. Om deze krankzinnige cijfers even te vertalen naar hedendaagse maatstaven: Hit Me Baby One More Time werd al 528 miljoen keer bekeken op YouTube en ruim 321 miljoen keer gestreamd via Spotify. Ter vergelijking (nu we toch bezig zijn): Frans Bauer reikte nog nooit verder dan een schamele 3 miljoen YouTube-views.

Naast wereldfaam, miljoenen volgelingen en een gespekte bankrekening levert Britneys eerste klinkende succes ook, niet verrassend, de eerste symptomen van rottigheid op. Vooral bij gelovig Amerika, nota bene haar ‘eigen’ mensen, beleeft de Teen Dream een valse start. Door op de cover van Rolling Stone Magazine te poseren in kort broekje, opengeknoopt bloesje en een Teletubbie-pop vasthoudend, verdient ze bij de conservatieven haar eerste ondankbare bijnaam, The Pop Tart. Vrij vertaald: de poptroela. Met name het oordeel van geitenwollensokkenleden van The American Family Association is even hard als eenduidig: ‘Mevrouw Spears vertoont met deze foto een verontrustende combinatie van jeugdige onschuld en volwassen seksualiteit. Wij roepen alle God-liefhebbende Amerikanen op om winkels die Spears’ album verkopen onmiddellijk te boycotten!’ De reactie van de superster (‘What’s the big deal?’) luidt het begin in van een even lange als bizarre serie controverses in het krankzinnige leven van Britney Spears.

Eerste mentale inzinking

Een jaar na haar flitsende start in de showbusiness doet Britney met haar opvolgalbum Oops!... I Dit It Again, precies wat die titel aangeeft: megahits produceren en records breken. Met een ongekende miljoenendeal met Pepsi en een eigen film stapelen de zakelijke successen zich in hoog tempo op voor het popicoon. Met haar derde plaat in 2001 doorbreekt Britney haar imago van lief schoolmeisje. I’m a Slave 4 U maakt van de zangeres, nog altijd pas een tiener, officieel een seksbom, tot verdere ergernis van preutse mede-Amerikanen. Ook dierenactivisten krijgt ze nu op haar nek, door tijdens de live-uitvoering van haar nieuwe hit op de MTV Video Music Awards een python om haar nek te dragen en hitsige danspasjes te vertonen voor de neus van een toch al opgehitste, gekooide Bengaalse tijger. Maar het is vanaf 2004 dat de roddelpers zich pas echt mag gaan opmaken voor de grootste publiekelijke mentale inzinking tot dusver.

Na één nacht in een ontwenningskliniek checkt de wereldbe­ roemde blondine uit met een kaalgeschoren hoofd en een manische blik in de ogen

Het begint allemaal met haar bruiloft, in een cliché trouwkapelletje in Las Vegas met jeugdvriend Jason Alexander, om al 55 uur later weer van hem te scheiden. De notaris zou achteraf zeggen dat de zangeres ‘niet begreep wat ze aan het doen was’. Een halfjaar later herhaalt Britney het kunstje met Kevin Federline, een danser die op dat moment nog een tweede kind verwacht van zijn ex. Deze keer lijkt de liefde een kans op slagen te hebben, want in 2005 wordt Britney moeder van zoontje Sean. Helaas is het geluk van korte duur. De paparazzi, die al stevig in Britneys nek hijgen sinds haar allereerste succesminuten, leggen de Princess of Pop vast op een wel heel gevoelige plaat. Al rijdend draagt Britney haar baby losjes op schoot, één hand op het stuur, één hand op haar Sean. Alle alarmbellen bij de kinderbescherming gaan op rood. Ze erkent dat ze fout bezig was, maar verklaart tegelijkertijd opgejaagd te zijn geweest door de hordes fotografen die haar elke minuut van de dag benauwen.

Kort na de bevalling van haar tweede zoontje, Jayden, scheidt ze van diens vader Kevin, vanwege ‘uiteenlopende meningen’. In dezelfde periode, begin 2007, legt Britneys geliefde tante ook nog eens het loodje. Dat is de druppel voor de artiest, die vanaf dan steevast naar de fles grijpt om haar depressieve gedachtes te verdoven. Na één nacht in een ontwenningskliniek checkt de wereldberoemde blondine, drie jaar eerder door het blad People vernoemd tot een van de vijftig mooiste mensen op aarde, uit met een kaalgeschoren hoofd en een manische blik in de ogen. Ondanks vele pogingen om in verschillende klinieken het levenslicht te hervinden, verliest Britney later in het jaar de voogdij over haar zoontjes. Alsof er niets aan de hand is, voert ze haar nieuwste hit op bij de MTV Video Music Awards. ‘Compleet verdwaald’, ‘verward’ en ‘ontspoord’ zijn de meest gebruikte recensies voor dit beruchte optreden.

Papa beslist alles

Britneys zelfverklaarde ‘rock bottom’ bereikt ze als ze begin 2008 onder hevige invloed van drugs haar kinderen weigert te overhandigen aan de vertegenwoordigers van hun vader. Na vijf dagen op een besloten afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis brengt de rechter Britney onder volledige curatele van haar vader, James Spears (68) en advocaat Andrew Wallet. Eerstgenoemde dient een verzoek in om tijdelijke zeggenschap over zijn dochter te krijgen, in noodgevallen. Die regeling krijgt groen licht en wordt later zelfs definitief gemaakt. Met haar wankelende mentale gesteldheid is Britney Spears een gevaar voor zichzelf en anderen, zo luidt het oordeel. Met de ondercuratelestelling verliest het afglijdende idool de controle over een aanzienlijk deel van haar eigen leven. Zakelijke, maar ook zeer persoonlijke beslissingen zoals trouwen, visite ontvangen en zelfs autorijden zijn uit den boze. Papa beslist vanaf nu over alles. Ook voert hij totale controle uit over alle bezittingen, waaronder muziek- en geldrechten, van zijn 26-jarige dochter en mag hij vrijuit onderhandelen over belangrijke, zakelijke mogelijkheden en zijn dochters eigendommen verkopen. Elke cent die Britney spendeert, tot een cheeseburger in de Smullers, dient vastgelegd te worden in jaarlijkse gerechtelijke rapporten.

Kort na zijn aanstelling als curator vecht Jamie Spears een aanval van een dubieus trio – Britneys voormalige manager, een ex-vriend en haar advocaat – af in hun poging het zeggenschap over Britney van hem over te nemen. Een ruime zege voor de familie Spears, want het drietal wordt een contactverbod opgelegd met alle leden van de Spears-familie. Saillant detail: Britneys persoonlijke misère staat haar zakelijke succes allerminst in de weg. Sterker nog, haar vijfde album Blackout (2007) wordt gezien als haar beste werk tot dusver en ook numero zes, getiteld Circus (2008), doet het met vijf miljoen verkochte edities lang niet slecht.

#FreeBritney

Terug naar de opmerkelijke verhouding tussen Britney en haar vader annex gezaghebber. De exacte reden van de curatele door Jamie Spears is nooit vrijgegeven, al steken termen als ‘psychische aandoening’ en ‘drugsmisbruik’ regelmatig de kop op in de vele nieuwsberichten. Maar daar zijn de fans van Britney het al elf jaar lang bepaald niet mee eens. Onder de noemer #FreeBritney vormen haar fanatiekste aanhangers al sinds 2009 een wereldwijde beweging die pleit voor de persoonlijke vrijheid van hun idool. Onder hen bevinden zich welgestelden als Cher, Miley Cyrus en Paris Hilton. Gevoed door een mysterieuze radiostilte van Jamie Spears claimt deze groeiende groep bewonderaars dat de trieste werkelijkheid van zijn dochter heel anders in elkaar steekt: Britney gaat al twaalf jaar lang gebukt onder het juk van haar vader, met wie ze altijd al een twijfelachtige verhouding heeft gekend. De hulpeloze zangeres zou gedwongen zijn tot de gezagsregeling en via geheime coderingen en boodschappen in haar Instagram- en TikTok-filmpjes schreeuwen om hulp van buitenaf.

De media blazen het verhaal enorm op en beden­ ken allerlei complot­theorieën. Het enige dat ik als vader wil, is het beste voor mijn dochter

‘Als ik goed kijk naar haar laatste filmpjes, zie ik dat Britney om hulp vraagt,’ zegt ook Nicole Vee (33), fan van het eerste uur. ‘Haar vader moet haar vrijlaten uit deze hel. Mijn hart bloedt voor haar, ik vind het zo zielig. Britney wordt duidelijk gemanipuleerd en gedrogeerd door haar vader.’ In talloze chatgroepen en digitale gemeenschappen speculeren Britneys vele volgers dagelijks druk over verstopte boodschappen in de, het moet gezegd, verwarrende dans- en zangfilmpjes die hun idool de afgelopen maanden via social media wereldkundig maakte. Volgens velen van hen zou de beroemdheid onlangs al meerdere keren gereageerd hebben op dringende oproepen van fans om een specifieke foto of filmpje op social media te posten in het geval ze hulp nodig heeft. Zoals het dragen van een geel shirtje, of het tweemaal knipperen met de ogen. Diezelfde fanbase wijst bovendien op de veelzeggende uitspraken van de popster in voormalige interviews en documentaires: ‘Ik wil eigenlijk gewoon mijn leven terug. Ik wil in mijn auto kunnen rijden. Ik wil alleen in mijn huis kunnen wonen. Ik wil kunnen zeggen wie mijn bewaker wordt. Als ik niet onder curatele was gesteld, zou ik me zo bevrijd voelen. Ik wilde nooit een van die gevangenen worden. Ik wilde me altijd vrij voelen.’

Buikwandbreuk

Na alle commotie van het vorige decennium bleef het lang stil rondom de #FreeBritney-beweging en rechtte de megaster zelf knap de rug om een indrukwekkende comeback op touw te zetten. De miljoenenklappers, wereldtours en magazinecovers volgden elkaar als vanouds op. Tot vorig jaar, toen Britney aankondigde haar carrière ‘voor onbepaalde tijd’ op pauze te zetten vanwege een bijna fatale buikwandbreuk bij haar vader. Drie maanden en twee operaties verder laat de ster zichzelf weer eens opnemen in een ontwenningskliniek. ‘Om tijd voor mezelf te nemen.’ Papa Jamie hevelt zijn zeggenschap over zijn dochter vanwege zijn gezondheidsproblemen over aan Britneys manager, Jodi Montgomery. De relatie tussen papa en dochter verslechtert verder als zoontje Sean bekent dat opa Jamie hem weleens een corrigerende tik verkoopt. Het contactverbod tussen Jamie en zijn kleinkinderen, de steeds vreemdere filmpjes van Britney (‘Oeps, ik heb per ongeluk mijn sportschool in de fik gestoken’) en een dubieuze voicemail aan de podcast Britney’s Gram, waarin een jurist beweert dat Britney al maandenlang tegen haar wil wordt vastgehouden door haar vader, doet de #FreeBritney-beweging wederom oplaaien. In de afgelopen maanden verzamelden woedende fans zich demonstratief bij iedere rechtszaak en stuurden ze een petitie met 125.000 handtekeningen richting het Witte Huis om Britney te bevrijden uit de ketenen van papa. Een soortgelijke online petitie werd zelfs door tweehonderd miljoen supporters ondertekend.

De rechtszaken rondom de familie Spears volgen elkaar in hoog tempo op en moeten uitwijzen of Britney daadwerkelijk wordt gevangengehouden, of dat alles gewoon koek en ei is. Recentelijk gelekte rechtbankdocumenten vermoeden het eerste. In augustus vroeg de zangeres klaarblijkelijk om haar vader permanent te ontslaan als curator. Vooralsnog wijst de rechter dit verzoek af en blijf pa Spears tot februari 2021 de man in charge. Toch lijkt Britney de strijd eindelijk te hebben ingezet. Zo meldde haar advocaat in september dat zijn cliënt niet langer de wens heeft om te werken of op te treden en ‘sterk tegen de geheimhouding rondom haar juridische stappen om meer vrijheid te verkrijgen is’. De familie zelf noemt de #FreeBritney-beweging ‘een grap’ en ‘één grote samenzweringstheorie’.

‘Britneys ondercuratelestelling is simpelweg nodig om haar mentale welzijn te beschermen en te repareren,’ aldus haar ogenschijnlijk bezorgde moeder, die recentelijk een aanvraag indiende om medezeggenschap te krijgen over het leven van dochterlief en haar vermogen. Een onderhand ziedende Jamie Spears voegt hieraan toe: ‘Niemand weet wat er zich werkelijk afspeelt, alleen wij. De media blazen het verhaal enorm op en bedenken allerlei complottheorieën. Het enige dat ik als vader wil, is het beste voor mijn dochter.’

De beschuldigingen dat hij curator wil blijven om geld van zijn dochter te stelen, lapt hij eveneens aan zijn laars. ‘Ik moet elke uitgegeven cent ieder jaar aan de rechtbank melden. Hoe kan ik in godsnaam iets stelen? Laat ons met rust, dit is een familiezaak.’ Wordt vervolgd.